آن روز فرماندار نیشابور به ساکنان خیابان مشاهیر که در اعتراض به آسفالت نشدن تنها مسیر دسترسی این منطقه به شهر بر روی ریل راه‌آهن تجمع کرده بودند قول داد به زودی این مسیر آسفالت خواهد شد.
به گفته یکی از ساکنان خیابان‌مشاهیر چند روز قبل که شهرداری در حال اقدام برای اجرای روکش آسفالت این منطقه بود با ممانعت یگان‌حفاظت میراث فرهنگی کار را تعطیل و ادامه آن را منوط به کسب موافقت اداره میراث فرهنگی میکند.
بدین‌ترتیب ساکنان خیابان مشاهیر نیشابور پس از ۱۱سال الحاق به محدوده شهری هنوز نزدیک‌ترین راه دسترسی‌شان به شهر از مسیر خطرناک و ناایمن راه آهن می‌گذرد، مسیری که علاوه بر خطرات ناشی از عبور قطار خطر سگ‌های ولگرد و معتادان و در شب نداشتن نور کافی هر رهگذری را تهدید میکند.
پنج روز پس از اجرا نشدن قول عالی‌ترین مقام دولت در نیشابور برای اجرای روکش آسفالت این‌منطقه ساکنان خیابان مشاهیر در اداره میراث فرهنگی تجمع کرده و خواستار جواب صریح این اداره شدند.
ساکنان شهرکهن نیشابور چشم انتظار تحقق وعده ۱۸ساله مسئولان
چهارونیم‌میلیارد بودجه راه شهرکهنه کجاست؟
علی ناظر یکی از ساکنان منطقه شهر کهنه نیشابور در گفت‌وگو با خاتون‌شرق گفت: قرار بود ظرف ۶ماه تکلیف زمین‌های ما روشن شود اما هیچ‌کاری انجام نشد و امروز من قادر نیستم یک‌متر از زمین‌هایم را در این منطقه بفروشم چون خریدار وقتی از میراث فرهنگی استعلام می‌گیرد به او می‌گویند اجازه ساخت‌وساز در آنجا داده نمی‌شود.
وی افزود: پس از ۵۰سال هنوز درگیر میراث فرهنگی هستیم در حالی‌که در جاده فیلخانه با اینکه جزو میراث فرهنگی است چند تالار ساخته شده، در بلوار آزادگان یک مورد ساخت‌وساز غیرمجاز را برای اینکه تخریب نکنند سقفش را با جرثقیل برداشتند و با پول مجوز گرفت و ساخت اما ما پولی نداریم و قانون هم تکلیف ما را روشن نمی‌کند.
وی با اشاره به اینکه این جاده متعلق به سال ۱۳۵۸ است گفت: چند سال است که آواره دادگاه و پاسگاه شده‌ایم حالا هم باز پای جهاد کشاورزی به میان آمده است، زمان آقای شریفان گفتند طرح جامع این منطقه آمده و بعد از عید بیایید تا تکلیف‌تان را مشخص کنیم اما بعد از عید که مراجعه کردیم گفتند اشتباه کردیم.
وی افزود: حالا هم شهرداری می‌گوید برای اختصاص سرویس واحد به آنجا باید جاده آسفالت شود اما میراث فرهنگی اجازه نمی‌دهد. سوال ما این است چهارونیم‌میلیارد بودجه‌ای که برای احداث راه این منطقه آمده بود کجا رفته؟
مشهد اجازه نمی‌دهد!
یکی از کارشناسان اداره میراث فرهنگی نیشابور که خواست نامش فاش نشود گفت: حدود سه سال قبل در زمان خانم چنارانی و دکتر گرمابی درخواست ارتقای اداره میراث فرهنگی نیشابور به معاونت داده شد اما به دلایلی که اطلاع نداریم با این درخواست موافقت نشد.
وی افزود: یک‌سری از مسائل را می‌خواهیم همین جا حل‌وفصل کنیم اما مشهد اجازه نمی‌دهد و ۲روز قبل هم در جلسه‌ای که آقای شریفان درباره مشکلات شهر تاریخی نیشابور در تهران داشتند با وجود تاکید براینکه ما به این منطقه اشراف داریم اما نماینده حوزه میراث مشهد مخالفت میکند.
بودجه لازم برای اجرای زیرگذر راه‌آهن وجود ندارد
سعید داغستانی رئیس اداره میراث فرهنگی نیشابور درباره مشکل اهالی خیابان مشاهیر گفت: این موضوع برای ما سه روز کاری پرونده‌اش مفتوح شده اما برای ساکنان این منطقه چند دهه طول کشیده البته بیش از یک سال است که مجوز احداث خیابان از مسیر راه‌آهن مجاور خیابان مشاهیر برای دسترسی ساکنان به بلوار جمهوری توسط میراث فرهنگی صادر شده اما ظاهرا دیگر بودجه لازم برای احداث این زیرگذر وجود ندارد به همین خاطر اهالی را تشویق به اجرای روکش آسفالت مسیر عطار می‌کنند.
وی افزود: راهکار میانه این است که برای این محور یک سنگفرش خاص اجرا شود و حتما لازم نیست از همان نوع آسفالت در خیابان اصلی شهر نیشابور در آنجا اجرا کنیم گرچه منع قانونی هم ندارد.
وی خاطرنشان کرد: یکی از دغدغه‌ها برای اجرای مسیر مورد درخواست اهالی شهر کهنه این است که اجرای آن باعث روشن شدن موتور محرک منطقه و رواج خرید و فروش زمین‌ها و ساخت‌وساز می‌شود مانند همان اتفاقی که در بلوار آزادگان و فیلخانه و محور خیام و عطار افتاده و باعث بروز معضلاتی در حوزه مدیریت شهری شده است.
وی با اشاره به اینکه مشکلات حوزه میراث فرهنگی ملی است و خاص نیشابور نیست گفت: هر جا آب و آبادانی بوده تمدن شکل گرفته و در گذشت زمان این لایه های تمدنی بر روی یکدیگر قرار گرفته و ما چون با منابع انسانی و مادی محدودی مواجه هستیم و توسعه متوازن اتفاق نیفتاده با این مشکلات مواجه شده‌ایم و مشکلاتی که در حوزه میراث فرهنگی نیشابور داریم در سایر شهرهای تاربخی هم وجود دارد اما چون نیشابور در چند دوره پایتخت ایران بوده مسائل میراث فرهنگی‌اش هم پیچیده‌تر شده است.
وی افزود: وسعت نیشابور قدیم حدود ۳۲هزار هکتار برآورد شده و هفت هزار هکتار از شهر جدید نیشابور در این پهنه قرار گرفته است. همچنین وزات میراث فرهنگی حوزه منظری بینالود را هم ثبت کرده و بدین‌ترتیب ۱۰۱هزار هکتار از اراضی نیشابور شامل عرصه تاریخی، حریم عرصه تاریخی و حریم منظری بینالود می‌شود و یکی از سخت گیرانه‌ترین قوانین مربوط به عرصه تاریخی است و ساکنان منطقه شهر کهن یا خیابان شایسته نیشابور شامل عرصه تاریخی می‌شوند و طبق قانون هرگونه اقدامات زیرساختی در عرصه تاریخی ممنوع است و باید به تایید اداره میراث فرهنگی نیشابور و شورای فنی استان برسد و شهرداری مکلف به رعایت آن است.
داغستانی گفت: در منطقه خیابان مشاهیر یا همان شهر کهن برای روکش آسفالت مسیر احتمالا به دلیل اضطرار موضوع این استعلام از طرف شهرداری صورت نگرفته و به همین خاطر میراث مانع از اجرای عملیات روکش آسفالت توسط شهرداری شد اما شهرداری چند روز قبل از میراث فرهنگی درخواست استعلام کرد و به خاطر فوریت و پیگیری اهالی منطقه ما حتی از تهران به طور مستقیم پیگیر پاسخ استعلام شدیم و چند روز قبل هم آقای شریفان مدیر پایگاه میراث فرهنگی به تهران رفتند و حالا منتظر جواب صورتجلسه‌ای که در تهران تنظیم شده و صورتجلسه شورای میراث فرهنگی هستیم.
وی در پاسخ به اینکه چقدر ارسال پاسخ طول می‌کشد گفت: اطلاع ندارم چقدر زمان می‌برد!
حلقه اتصال نیشابور به عصر مفرغ از بین رفت
سعید داغستانی رئیس اداره میراث فرهنگی نیشابور گفت: توجه داشته باشید با ایجاد هر سازه و انجام هر عملیات عمرانی در عرصه‌های تاریخی دسترسی نسل آینده به لایه‌های تاریخی ممکن است برای همیشه مسدود شود مانند همان اتفاقی که در شهرک فیروزه افتاد و با اکتشاف صورت گرفته در آنجا قدمت نیشابور به عصر مفرغ و دوران پیش از تاریخ می‌رسید اما با خاطر چند ساختمانی که قرار بود در آنجا ساخته شود این دسترسی و هویت تاریخی از بین رفت.
وی گفت: برای حفظ عرصه تاریخی نیشابور باید ساکنان این مناطق تاثیر میراث فرهنگی را بر اقتصادشان از طریق جذب توریست و گردشگر ببینند تا تمایل به حفظ آن داشته باشند.
وی افزود: در این خصوص مدتی قبل به همراه شهرداری و اعضای شورای شهر نیشابور از طرح جلو خان توس در مشهد دیدن کردیم. این منطقه با اینکه و
در عرصه تاریخی قرار دارد اما دارای باغ، پارک، منطقه تجاری و پارکینگ و مجموعه اسب‌سواری است و با الگوبرداری از آن می‌توانیم این طرح را در منطقه عرفان و مشاهیر نیشابور اجرا کنیم که باعث ایجاد درآمد پایدار برای شهرداری و اهالی منطقه می‌شود و در این طرح اهالی هم می‌توانند با تشکیل تعاونی مشارکت کنند.
ارتقای اداره میراث فرهنگی نیشابور به معاونت
وی درخصوص اینکه آیا ارتقای اداره میراث فرهنگی نیشابور به معاونت باعث حل‌وفصل سریع‌تر این مسائل می‌شود یا نه گفت: در این گونه موارد تاثیری ندارد چون راه میانه‌ای وجود ندارد و ما اگر اداره کل هم باشیم مجری قوانین مصوب مجلس هستیم اما مثلا وقتی شهرداری برای مرمت مسجد جامع به ما نامه می‌زند ما آن را به شورای فنی استان ارجاع می‌دهیم اما وقتی به معاونت ارتقا پیدا کنیم این‌موضوع در شهرستان انجام می‌شود.
داغستانی گفت: موضوعات میراث فرهنگی پیچیده، عمیق و دارای زوایای مختلف است ضمن اینکه هزینه اکتشاف سایت‌های تاریخی بسیار زیاد اما بودجه ملی میراث فرهنگی بسیار محدود است و با این ارقام نمی‌توانیم نسبت به تملک خانه‌های تاریخی اقدام کنیم اما قانون شهرداری‌ها را نسبت به تملک خانه‌های تاریخی مکلف و محل آن را هم مشخص کرده است.
اهمال شهرداری و عدم ارتقای میراث فرهنگی
بیش از ۱۰سال از الحاق منطقه شهر کهن یا خیابان مشاهیر نیشابور به محدوده شهری می‌گذرد و طی این مدت ساکنان این منطقه موظف به پرداخت عوارض مسکونی و تجاری براساس قیمت شهری به شهرداری بوده‌اند با این حال به دلیل نداشتن مسیر مناسب و آسفالت از داشتن سرویس حمل‌ونقل اتوبوس‌رانی شهری محروم مانده‌اند و حتی تاکسی‌ها هم به سختی به این منطقه رفت‌‌و‌آمد می‌کنند.
به گفته داغستانی رئیس اداره میراث فرهنگی نیشابور تنها سه روز از زمان درخواست استعلام برای روکش آسفالت تنها مسیر دسترسی این منطقه توسط شهرداری می‌گذرد که نشان از نبود عزم و اراده‌ای در شهرداری نیشابور برای رسیدگی به مطالبه برزمین مانده ساکنان این منطقه محروم در سال‌های گذشته است.
با این حال به نظر می رسد این دغدغه جدی هم برای اهالی میراث فرهنگی نیشابور وجود دارد که در صورت اجرای روکش آسفالت این مسیر احداث مسیر زیرگذر راه‌آهن برای احداث خیابان منتهی به بلوار آزادگان توسط شهرداری نیشابور به دست فراموشی سپرده شود.
این سوالی است که باید منتظر ماند و دید آیا طی ۲ماه آینده از زمان انتشار این گزارش قول فرماندار و شهردار نیشابور در این خصوص به واقعیت خواهد پیوست و مطالبه بر زمین مانده ساکنان شهر کهن نیشابور محقق خواهد شد یا خیر.
