حجه‌الاسلام حسین انصاری راد، از پیش از انقلاب، با آنکه در زمره‌ی ملی‌مذهبی‌ها قلمداد می‌شد و بعدا گفته شد که تمایلات چپ غیر دینی هم دارد، اما همیشه در کسوت روحانیون باقی مانده و آنها که در ایام انقلاب در نیشابور به تظاهرات می‌رفتند به خاطر دارند که او شکل دهنده و رهبر انقلاب نیشابور بود.

او حالا می‌گوید توفیقش در این بوده که چه در دوران مبارزات انقلاب و چه پس از آن، در نیشابور هیچ کس کشته نشد و این نتیجه‌ی سیاست خشونت‌پرهیزی وی بوده که هم‌اکنون نیز به آن معتقد است.

وی سه دوره نماینده مجلس بوده و بعد از مجلس ششم، صلاحیت او برای نمایندگی مجلس توسط شورای نگهبان رد شده است.

انصاری، اکنون ۸۵ ساله است ولی سرزندگی و نیرومندی فکری و روانی‌اش همچنان بجاست و در میدان سیاست، کاملا به‌روز است و حتی وقتی صحبت از بیانیه‌ی روزنه‌گشایان شد، او گفت که تمام آن را با دقت خوانده است.

حدود دو هفته قبل، بیانیه‌ای از طرف وی در مورد انتخابات منتشر شد که البته طولانی و مرتبط به کل موضوعات سیاسی گذشته و حال بود و در انتها نیز گفته بود که انتخابات به این شکل اگر نام اسلام داشته باشد بدعت و حرام است که البته مشخص نیست آیا ایشان، از نظر فقهای حوزه، جایگاه بیان فتوا را دارد یا خیر، چون حسب عرف، می‌باید ایشان مراحل اجتهاد را طی کند و توسط مجتهدین، دستور اجتهاد داشته باشد و سپس بتواند فتوای حرمت و حلت صادر کند اما اگر از بیان سیاسی برای این نگاه خود استفاده می‌کرد لزومی به دادن فتوا نبود که وجه شرعی داشته باشد.

وی پیش از این نیز در مورد حجاب چنین بیانی داشته بود و گفته بود که اگر اجرای حجاب موقوف به وهن اسلام و اصول دین باشد که لابد از نگاه ایشان بوده، چنین حجابی نه تنها واجب نیست بلکه حرام است.

خاتون شرق از مدت‌ها پیش به دنبال انجام یک مصاحبه‌ی مفصل سیاسی با ایشان بود که دیدگاه‌های وی در خصوص مسائل بنیادین اصلاح‌طلبی و شیوه‌های عملکردی این طیف سیاسی را جویا شود و حجه‌الاسلام انصاری، وعده‌ی آینده را می‌داد که به فصل انتخابات برسد و بیانیه بدهد تا بعد.

بالاخره این وعده رسید و پس از صدور بیانیه به سراغش رفتیم تا گفتگوی دیرموعد را انجام دهیم. شیخ اصلاحات نیشابور، با گرمی پذیرای ما شد اما هنگامی که متوجه شد ما از یک نشریه‌ی شهرستان، خدمت ایشان رسیده‌ایم، گویا به کمالاتش برخورد و این نشریه و سایر نشریات شهرستان و استان را گویا در شأ‌ن خویش نمی‌دید و از مصاحبه با ما خودداری ورزید و اصرار ما هم فایده‌ای نکرد.

حتی برای اینکه ما فکر نکنیم که نشریه‌ی ما را لایق گفتگو نمی‌داند نام یکی دو تا نشریه‌ی دیگر را هم برد و گفت که اصلا با نشریات محلی مصاحبه نمی‌کند.

پی‌جویی ما برای بیان استدلال اینکه وی با نشریات محلی مصاحبه نمی‌کند به نتیجه نرسید اما فحوای کلام انصاری راد نشان می‌داد که شأن خود را بالاتر از نشریات و رسانه‌های محلی می‌دید.

در تأیید این فرضیه، می‌توان سخن وی را که در این نشست کوتاه، چند بار تکرار شد شاهد آورد که گفت: من فقط با مرکز صحبت می‌کنم، من با مرکز کشور صحبت می‌کنم. و گویا منظورش، مقامات بالای نظام بود. چون بیانیه‌اش «نامه‌ای به رهبری» عنوان گرفته بود.

به هر حال، انصاری در این نشست کوتاه،‌ برخی از مواضعش در گذشته و حال را بیان کرد اما تأکید نمود که اینها مصاحبه نیست و ایشان به هیچ عنوان این مطالب را به عنوان مصاحبه بیان نکرده است. تنها یک جمله بود که ایشان گفت اشکالی ندارد به نقل از من بیان کنید و آن این بود: به نظر من روحانیت نباید در حکومت و کار اجرایی باشد و باید به حوزه برگردد و کار علمی و دینی انجام دهد.

انصاری راد در بیانیه‌ی اخیرش، به دیدگاه‌های نظام در باره امریکا ستیزی، غرب ستیزی و دشمنی با کشورهای غربی، شدیدا انتقاد کرده و آنها را در راستای منافع ملی ندانسته بود.

وی همچنین عملکرد شورای نگهبان در انتخابات‌ها و تأیید صلاحیت‌ها را مورد نقد قرار داده بود.

وی در این بیانیه‌ی مفصل، تمام مسائل گذشته و حال را به اجمال بررسی کرده و مواضع فکری، شرعی و سیاسی اصولگرایان را مورد نقد قرار داده بود.

خاتون شرق ضمن احترام به این پیشکسوت دین و سیاست و نیز گرامیداشت شخصیت و جایگاه ایشان و آرزوی سلامت و بقای عمر برایشان، معتقد است ایشان غرور بسیار بالایی دارد و جایگاه خود را خیلی فراتر از آنچه واقعا هست می‌بیند و این شاید نشأت گرفته از جایگاه‌پروری اطرافیان ایشان باشد که مواضع و صحبت‌های‌شان ایشان را به اشتباه انداخته و جایگاهی بلندتر از آنچه روی زمین دارد برایش تصویر کرده‌اند.

به هر حال، ما تلاش‌مان را کردیم که دیدگاه‌ها و مواضع ایشان را در خاتون شرق منعکس کنیم ولی کوشش چندین باره و دو ماهه‌مان به نتیجه نرسید و آنچه حاصل شد، همین مطلب کوتاه است که نگاشته گردید.