فاطمه برزنونی
در این میان افرادی هستند که با گذشت و ایثار به خدمت رسانی در حوزه سلامت می پردازند.داوطلبان سلامت، افرادی هستند که بدون هیچ حقوقی و فقط به خاطر عشق و انسانیت، رضای الهی و حس مسوولیت پذیری در برابر جامعه در حوزه سلامت فعالیت می کنند.
این افراد از نهاد و جنس خود مردم‌اند که با هدف خدمت رسانی ، ضمن برقراری ارتباط مناسب با مردم در قالب برنامه ملی خودمراقبتی، با ارتقای سواد سلامت جامعه در حوزه‌های مختلف سطح سلامت مردم را بهبود می‌بخشند.
در نیشابور نیز در حال حاضر حدود ۱۰ داوطلب فعال رابط سلامت با علوم پزشکی نیشابور همکاری می کنند.
اما کم توجهی به این قشر فداکار موجب دلسردی اکثر آنها شده است. نبود جایگاه اجتماعی،نبود بیمه و بی مهری های مسئولان علوم پزشکی نیشابور نسبت به داوطلبان رابط سلامت از مهمترین مشکلات پیشروی آنهاست که این خود موجب سرخوردگی و حتی در برخی مواقع قطع همکاری آنها می شود،این در حالیست که رابطین داوطلب فعال که با علوم پزشکی همکاری می کنند جزو سرمایه ها و منابع انسانی جامعه محسوب می‌شوند و عدم توجه به آن ها موجب از دست دادن این افراد می شود.
برای آگاهی از وضعیت رابطین فعال سلامت نیشابور و مشکلاتشان به گفتگو با آنها پرداختیم.
آسیه احیایی رابط نمونه سلامت کشوری به مدت دو سال متوالی،متولد ۱۳۴۸ در روستای استقلال نیشابور است.
وی در رابطه با فعالیتهای اجتماعی خود به خبرنگار خاتون شرق می‌گوید: فعالیت اجتماعی من با حضور پررنگ در انجمن اولیا و مربیان مدرسه بچه هایم شروع شد و بعد از بزرگ شدن بچه ها، به حوزه خرید و فروش ملک وارد شدم و خوشبختانه موفقیت قابل توجهی در این زمینه به دست آوردن و پدرم حامی خوبی در این زمینه بود به طوری که بعد از موفقیت در کارم، پدرم ملکی ۴ هزار متری را به عنوان هدیه در اختیارم قرار داد.
احیایی می‌گوید: با ملکی که در اختیار گرفتم، شروع به ساخت ملک و مسکن کردم تا اینکه متوجه ضعف امکانات بهداشتی روستای استقلال و ده شیخ شدم و تصمیم گرفتم از همان سال ۱۳۷۷ با علوم پزشکی نیشابور همکاری داشته باشم.
وی مهمترین انگیزه اش را برای ورود به عرصه خدمات داوطلبانه حوزه سلامت و درمان،امور خیریه پدر و مادرش عنوان میکند و می گوید: ایشان به طور مخفیانه به انجام خدمات عام المنفعه و کارهای خیر اشتغال داشتند،من هم با الگوبرداری از پدر و مادرم پا به این عرصه پا گذاشتم ،همچنین فوت مادرم در اثر بیماری نیز جرقه فعالیتم در این حوزه بود، متاسفانه مادرم سرطان داشت و ما متوجه این موضوع نبودیم، پس از فوت ایشان بود که تصمیم گرفتم خدمات داوطلبانه سلامت و درمان را در اختیار مردم به ویژه بانوان نیشابوری قرار دهم.
اهدای زمین به علوم پزشکی نیشابور
نماینده رابط سلامت نیشابور در ادامه می گوید: با شنیدن این موضوع که روستای ده شیخ و استقلال مکانی را به عنوان خانه بهداشت نیاز دارند،۳۰۰ متر زمین را علوم پزشکی واگذار کردم و در سال ۱۳۸۵ این زمین را به نام علوم پزشکی قولنامه کردم،اما متاسفانه در ابتدا با مخالفت های علوم پزشکی مواجه شدم، که البته با کمک اصحاب رسانه توانستم موافقت علوم پزشکی نیشابور را کسب کنم. با این حال در همان اوایل کار میراث فرهنگی نیز مانع فعالیتم شد اما بالاخره توانستم مجوز های لازم را برای این کار بگیرم و در سال ۱۳۹۲ با حضور مسئولین وقت نیشابور خانه بهداشت را افتتاح کنم.
آسیه احیایی می افزاید: من به عنوان رابط سلامت در تمام زمینه ها به خصوص بهداشت مادران باردار و شیرده همکاری داشته و دارم و اکنون به عنوان نماینده کل رابطین سلامت نیشابور در پایگاههای بسیج و سایر مراکز بهداشت نیشابور به فعالیت خود ادامه می دهم به تمام پایگاههای بسیج و مراکز سلامت رفته و اطلاع رسانی های لازم را در زمینه بهداشت و سلامت را ارائه می دهم
همکاری با طرح های نیروی مقاومت بسیج
وی از همکاری در طرحهای بسیج در دوران کرونا به خاتون شرق می گوید: من و تمام رابطین سلامت به طور داوطلبانه از همان ابتدای کرونا باطرح های کوثر و سردار شهید حاج قاسم سلیمانی به فعالیتهای داوطلبانه خود پرداختیم،به طوری که مراقبت از سالمندان و مادران باردار یکی از فعالیت های ما در حوزه سلامت بود و ما تمام توصیه های تغذیه ای و موارد بهداشتی را برای این افراد آموزش می دادیم.
از او در مورد میزان ساعت کاری در طول شبانه روز می پرسم، وی در پاسخ به این سوال می‌گوید: میزان ساعت کاری من به شرایط بهداشتی عموم جامعه بستگی دارد و هر چقدر شرایط بحرانی تر باشد میزان فعالیت من هم در حوزه سلامت بیشتر خواهد بود،به طوری که بعضی اوقات نصف روز و در برخی موارد تمام روز را با کمک دیگر رابطین سلامت پیگیر فعالیت و خدمت رسانی در حوزه سلامت هستم.
نماینده رابطین سلامت نیشابور موفقیت ها و کامیابی خود را مرهون حمایت فرزندان و اطرافیانش عنوان می کند و می گوید: خوشبختانه پدرم تا زمانی که زنده بود حامی و مشوق اصلی من در این حوزه بود و تمام فامیل نیز ز به خاطر فعالیت داوطلبانه ام به من افتخار می‌کنند.
از وی در خصوص حقوق دریافتی در قبال کارش می پرسم که پاسخ می دهد: کلیه فعالیت های من و دیگر رابطین سلامت به صورت داوطلبانه است و حقوق بنده تاکنون سلامتی و تندرستی از سوی خدا بوده است و هیچ حقوقی از هیچ سازمان،ارگان و موسسه‌ای دریافت نمی‌کنم.
گلایه مندی احیایی از علوم پزشکی نیشابور
آسیه احیایی نماینده کل رابطین سلامت نیشابور در رابطه با برخی از برخوردها گلایه مند است و می گوید: متاسفانه در برخی موارد با اینکه افتخاری فعالیت می‌کنیم، برخی افراد در علوم پزشکی نیشابور برخورد درستی با ما ندارند و متاسفانه با اینکه من و همکارانم به صورت فعال در حوزه سلامت و به صورت کاملاً افتخاری فعالیت می‌کنیم هنوز جایگاهی را به عنوان رابطین سلامت در علوم پزشکی نیشابور کسب نکرده ایم و من به نمایندگی از تمام کسانی که خالصانه پا در عرصه خدمات‌رسانی در حوزه سلامت نهاده اند از علوم پزشکی جایگاه هر چند کوچک و حتی در حد ارائه کارت شناسایی به رابطین سلامت را دارم.
جایگاه مثبت و ویژه رابطین سلامت در میان مردم
خوشبختانه در مقابل برخی بی مهری ها، ما در جامعه و در میان مردم جایگاه خوبی پیدا کرده ایم و همین مسئله مشوق خوبی برای ادامه فعالیتمان در حوزه سلامت است و همین عشق خدمت به مردم است که انگیزه ما را برای فعالیت در حوزه سلامت دو چندان می کند و جای خوشحالی است که مردم با استقبال از فعالیت ما،رابطین سلامت را به عنوان افراد تاثیر گذار حوزه سلامت در جامعه پذیرفته اند.
وی در مورد موانع و چالش هایش می گوید: هیچ کار و فعالیتی بدون چالش وجود ندارد اما در حوزه فعالیت من و همکارانم باید گفت متاسفانه دانشکده علوم پزشکی نیشابور با ما همکاری و همیاری کمرنگی دارند به طوری که چند سال پیش که در روستای اردمستان نیشابور سیل آمده بود و ما آمادگی خود را برای بیماریابی به صورت داوطلبانه اعلام کرده بودیم اما این اداره وسیله ای را برای ایاب و ذهاب ما در اختیار من قرار نداد.
آسیه احیایی نماینده کل رابطین سلامت نیشابور از موفقیت هایش برایمان می گوید: من در سال ۱۳۸۰ به عنوان رابط نمونه مرکز ۶ خانه بهداشت نیشابور معرفی شدم،همچنین به عنوان جوانترین خیر نیشابوری در سال ۱۳۹۲ و البته با حمایت آقای جلالی فرماندار وقت نیشابور شناخته شدم،همچنین رابط نمونه مراقبین سلامت به مدت دو سال در سطح کشور بودم.
تقدیر از رابطین سلامت در روز ۱۴ آذر به عنوان روز جهانی فعالیت های داوطلبانه از خواسته های اوست و در این رابطه می‌گوید: در حالیکه رابطین سلامت نیشابور که ۱۰ نفر به صورت فعال هستند،کاملا ناشناخته در حوزه درمانی فعالیت می‌کنند و در حقیقت این افراد سربازان گمنام امام زمان هستند و متاسفانه در هیچ زمانی از ایشان تقدیر نمی شود و با این حال عشق خدمت به مردم، انرژی و نیروی ایشان را برای خدمت رسانی دو چندان می کند.
وی همدلی، توکل به خدا و اراده قوی را رمز موفقیت خود می داند و به بانوان توصیه می کند: در تمام شرایطی که قرار دارند همدلی را پیشه کار خود کنند که این مهم، خود مشکلات روحی و روانی را رفع می کند و آنها به تمام خواسته های خود می‌رسند و مثبت گرایی و همدلی،همچنین انتظار نداشتن از افراد پیرامونمان ما را به نقاط خوبی در زندگی می‌رساند و با توجه به تجاربی که داشتم، هر موفقیت را برای خودم جشن گرفتم و قدم بعدی موفقیت حاصل همین بینش است.
ضعف خدمات رسانی علوم پزشکی نیشابور به رابطین سلامت
وی خود در حال خدمات رسانی در حوزه سلامت دچار کرونا می‌شود و به خاطر تاخیر در سی تی اسکن ۳۰ درصد از ریه هایش درگیر می شود. وی در رابطه با خدمات پزشکی و سلامت به رابطین سلامت نیشابور می گوید: متاسفانه علوم پزشکی هیچ خدماتی را به رابطین سلامت ارائه نمی دهد و در برخی موارد برخی مسئولین برخورد سردی را با رابطین سلامت دارند که شایسته آنها نیست. آسیه احیایی موفقیت هایش را مرهون دعای خیر پدر و مادر و بزرگتر هایش می داند و می گوید: از تمام مراقبین سلامت سطح شهرستان نیشابور که خالصانه فعالیت می‌کنند، اما جایگاهی ندارند تشکر ویژه دارم ، کسانی که در برخی موارد متاسفانه شرایط زندگی مساعدی ندارند و مورد توجه قرار نمی گیرند،همچنین از رابطین سلامت نیشابور تشکر می کنم و تا جایی که ممکن است برای حفظ جایگاه شان تلاش می کنم و همچنین از روابط عمومی دانشکده علوم پزشکی آقای پارسا و گروه ارتقای سلامت نیشابور سپاسگزارم افرادی همچون آقای دکتر ذبیحی، خانم ها شمس، اصفهانیان،افتخاری به ویژه کارشناس مسئول مشارکتهای مردمی و معاونت بهداشت سرکار خانم زهرا شریفی که تلاشهای بی وقفه ای می کنند اما متاسفانه مورد حمایت قرار نمی گیرد.
عدم اختصاص بودجه مشارکتهای مردمی در خصوص رابطین سلامت
در ادامه جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با مشکلات پیشروی سایر رابطین داوطلب سلامت با چند تن دیگر از فعالین عرصه سلامت گفتگویی داشتم، یکی از رابطین داوطلب سلامت که از سال ۱۳۸۶ با علوم پزشکی نیشابور همکاری می کند و به عنوان رابط نمونه سلامت شهرستان در سال ۱۳۹۷ انتخاب شده است،به خاتون شرق می گوید: کارت سلامتی که جهت شناسایی برایم در نظر گرفتند فقط برای مراکز ۶ و ۸ بهداشت شهری کاربرد دارد یعنی همان مراکزی که خودم فعالیت می‌کنم.
وی با ابراز تاسف از عدم اعتبار کارت شناسایی در دیگر مراکز خدمات سلامت می افزاید: تنها کاربرد این کارت شناسایی ویزیت رایگان پزشک عمومی در مراکز سلامت خودمان است و از بی‌مهری‌ها و کم توجهی ها به داوطلبان رابطین سلامت گله مند است.
رابط سلامت داوطلب فعال در ادامه می گوید:فعالیت های هنرهای نمایشی گروه رابطین سلامت باموضوع آموزش های این حوزه انجام می شد، اما همچنان از سوی مسئولان نادیده گرفته شد. وی می گوید: ۵ درصد از بودجه علوم پزشکی برای مشارکتهای مردمی اختصاص می یابد اما سهم رابطین سلامت از این بودجه صفر است.
یکی دیگر از داوطلبان رابطه سلامت که حدود بیست سال است با علوم پزشکی همکاری می کند نیز از عدم اعتبار کارت شناسایی در خارج از مرکز بهداشت تحت پوشش خود ابراز تاسف می کند و می گوید: با وجود اینکه چندین سال است به صورت داوطلب فعالیت دارم اما تسهیلات قابل توجهی در حوزه درمان برای ما وجود ندارد.
اما داوطلب سلامت فعال دیگر،که حدود ۱۵ سال با علوم پزشکی نیشابور همکاری می کند نیز بر گفته سایر همکارانش صحه گذاشته و از بی اعتباری کارت شناسایی خود خارج از مرکز بهداشتی که فعالیت می کند می‌گوید و از نبود بیمه رابطین فعال سلامت گله مند است.
یکی از رابطین سلامت که سرپرست خانوار است نیز کارت شناسایی خود را کاربردی نمی داند و در رابطه با کلاس های آموزشی در حوزه بهداشت می گوید: متاسفانه محل برگزاری کلاس های آموزشی مناسب نیست و ما مکانی مناسب در این رابطه نداریم.
وی نیز با توجه به اینکه سرپرست خانوار است از کم توجهی مسئولان علوم پزشکی ابراز ناراحتی می کند.
بادیانی مسئول روابط عمومی بهداشت در رابطه با مشکلات رابطین سلامت نیشابور می گوید: در رابطه با خدمات پزشکی خارج از خانه های بهداشت، قراردادی منعقد نشده است به همین دلیل ما نمی‌توانیم خارج از مراکز بهداشت فعالین رابط سلامت خدماتی را ارائه دهیم.
وی در رابطه با بیمه این افراد می گوید: معمولاً رابطین سلامت در روستا فعالیت می کنند و در اغلب اوقات به خاطر داشتن بیمه سلامت روستایی هزینه های کمتری را می پردازند.
بادیانی با توجه به بودجه محدود علوم پزشکی نیشابور می افزاید: می دانیم که برنامه های تشویقی نظیر اردوهای زیارتی و تقدیر و تشکر از رابطین سلامت در روز جهانی داوطلب در مقابل خدمات کم نظیر و ارزنده این قشر زحمتکش ناچیز است اما ما تمام تلاش خود را برای خدمات رسانی به این قشر انجام می دهیم.
علی رغم پیگیری ها در خصوص مطالبات داوطلبان فعال رابطین سلامت و تماس های که صورت گرفت و طرح این سوال که خدمات در نظر گرفته شده برای این افراد شامل چه مواردی است، پاسخی از سوی مسئولان علوم پزشکی نیشابور دریافت نشد.
