اعتبار خبرنگاران زیر تیغ مسئولان
اعتبار خبرنگاران زیر تیغ مسئولان
خاتون شرق - در روزهایی که هر شخصی با ایجاد یک حساب کاربری در شبکه‌های اجتماعی و با اندکی خلاقیت می‌تواند صاحب یک رسانه با دایره گسترده‌ای از مخاطب شود و بدون رعایت ضوابط و مقررات رسانه‌های رسمی و اصول حرفه‌ای و اخلاقی خبرنگاری هر مطلبی را به اسم خبر منتشر کند ۲مقوله شهرت و اعتبار رسانه‌ای بیشتر از همیشه اهمیت پیدا کرده و به همین نسبت مورد غفلت مسئولان و حتی متخصصان سواد رسانه و علوم ارتباطات قرار گرفته است.

به قلم سعید صفارائی / تفاوت و شباهت پدیده شهرت و اعتبار در نحوه به دست آوردن و از دست دادن آن است شهرت می‌تواند یک شبه حاصل شود و به همان سرعت هم از بین برود اما اعتبار یک خبرنگار حاصل سالها تلاش و پشتکار در تهیه و انتشار اخبار صحیح با رعایت همه موازین حرفه‌ای و اخلاقی است اما آن هم می‌تواند یک شبه با انتشار یک خبر نادرست یا تاخیر در انتشار یک خبر درست بر باد رود.
شهرتی که یک خبرنگار یا رسانه با انتشار یک خبر خاص بدست می‌آورد لزوما موجب اعتباربخشی به او در نگاه مخاطب نمی‌شود زیرا اعتبار فراتر از شهرت است و در دایره اطمینان و اعتماد مخاطب قرار می‌گیرد که بدست آوردن آن به راحتی امکان‌پذیر نیست و به همین خاطر یک خبرنگار حرفه‌ای هیچ‌گاه اعتبارش را فدای مصالح حزبی و جناحی و حکومتی نمی‌کند و در جایگاه بی‌طرفی فقط به انتشار سالم اخبار توجه دارد.
تا به امروز درست سه ماه از انتشار نخستین خبرها درباره مسمومیت سریالی دانش‌آموزان دختر در مدارس می‌گذرد و این موضوع در سایه ضعف اطلاع‌رسانی کم‌کم شکل بحران به خود گرفته و سناریوهای مختلفی برای آن مانند مسمومیت، عامل محرک، هیستری جمعی و شیطنت با اهداف مختلف مطرح شده است.
در نتیجه به سکوت کشاندن رسانه‌های داخلی و دور نگه داشتن خبرنگاران از ابعاد این ماجرا مسمومیت سریالی دانش‌آموزان دختر به تیتر یک رسانه‌های خارج‌نشین تبدیل شد تا در غیبت رسانه‌های داخلی یکه‌تاز این میدان باشند.
در بخش روزنامه‌نگاری با گسترش دامنه این حوادث به سطح ۶استان در کشور سطح این سوژه خبری از جنایی به تروریستی تغییر یافت و مراجع خبری هم در رابطه با این‌ موضوع برای خبرنگاران به طور مستقیم نهادهای عالی امنیتی کشور هستند و روال کار این‌ نهادها برای این گونه موارد در هر مرحله از رسیدگی و دریافت نتایج بیشتر معطوف به صدور بیانیه بوده تا برگزاری نشست خبری.
حساسیت بالای جامعه نسبت به‌ این‌ حوادث به خاطر هدف قرار گرفتن دانش‌آموزان دختر و شدت گرفتن گمانه‌ها درباره عوامل این حوادث که آن را به گروه های تندرو مذهبی نسبت می‌دهند بر حساسیت این موضوع افزوده و تنها راه برای کاهش نگرانی والدین دانش‌آموزان در سراسر کشور و
التهاب جامعه اطلاع‌رسانی شفاف و سریع است که طی سه ماه گذشته مورد توجه قرار نگرفت.
شوربختانه هفته گذشته سریال شوم مسمومیت دانش‌آموزان دختر به نیشابور هم رسید و ۲مدرسه دخترانه هدف این حملات تروریستی قرار گرفت.
در این ۲حادثه سرعت عمل خبرنگاران نیشابور با وجود عدم پاسخ‌گویی اورژانس و نیروی انتظامی موجب جلوگیری از انتشار اخبار نادرست و شایعه‌هایی شد که در این‌گونه موارد با ارسال یک عکس یا فیلم به سرعت در فضای مجازی منتشر شده و موجب التهاب جامعه می‌شود اما نکته تاسف‌بار نحوه برخورد مسئولانی بود که به جای مدیریت بحران خود بحران آفرین بودند و با برخوردهای شتاب‌زده و احساسی مانع از انجام وظیفه خبرنگاران می‌شدند.
در این نوع حوادث همواره اعتبار رسانه‌ها و خبرنگاران قربانی فقر سواد رسانه‌ای مسئولان و‌ مدیرانی می‌شود که تلاش می‌کنند در پوشش نگاه امنیتی ضعف و ناکارآمدی خود را پنهان کنند و در این راه با فرافکنی و مقصر جلوه دادن خبرنگاران موجب تشویش اذهان عمومی می‌شوند و تاوان همه ناکارآمدی‌ها از جیب ملتی پرداخت می‌شود که به خاطر همان‌ مسئولان مرجعیت رسانه‌شان از داخل به خارج کشور کوچ کرده است.
یکی از قربانیان حوادث مسمومیت سریالی دانش‌آموزان در سه ماه گدشته خبرنگارانی بودند که طعم تلخ توهین و بدرفتاری‌ها را در جریان کسب و تولید خبر به جان خریدند تا نه برای شهرت بلکه برای حفظ اعتبارشان نزد مردم و روشن نگه داشتن چراغ رو به خاموشی رسانه اخبار سالم و صحیح به مردم برسانند.
تا آنجا که به یاد دارم و به احتمال قریب به یقین هم چنین است هیچگاه مدیر یا مسئولی به خاطر عدم‌اطلاع رسانی و اطلاع‌رسانی دیرهنگام در جریان این نوع حوادث که افکار عمومی را با بحران مواجه می‌کند مورد پیگیری قانونی و محاکمه قرار نگرفته است اما با توجه به حوادث اخیر وقت آن نرسیده که برای این موارد جرم انگاری شده و به شدت با این اشخاص برخورد شود؟