شنبه گذشته نخستین نشست هم‌اندیشی استاندار خراسان رضوی با مدیران مسئول نشریات محلی استان در سالن جلسات استانداری برگزار شد. در این نشست، نمایندگان نشریات استان به بیان مشکلات و مسائل خود پرداخته و پیشنهادات کاربردی جهت حل مشکلات رسانه‌ها و توسعه استان ارائه کردند.

رسانه‌های محلی؛ ظرفیت عظیم توسعه خراسان رضوی
غلامحسین مظفری، استاندار خراسان رضوی، در این نشست با تاکید بر نقش کلیدی رسانه‌های محلی، گفت: خراسان نه تنها مسائل خودش را باید خودش حل کند بلکه باید به عنوان الگو در سطح ملی مورد توجه قرار بگیرد و در این زمینه رسانه‌های محلی نقش کلیدی و‌محوری دارند و باید از این ظرفیت برای همگرایی استفاده شود. وی ادامه داد: واقعیت این است که توقعات از استان خراسان رضوی بالاتر از حد معمول است و ما باید نه تنها مسائل استان را حل کنیم، بلکه باید بخشی از بار کشور را نیز به دوش بکشیم. در بسیاری از موضوعات کاری در استان، انتظاراتی وجود دارد و البته این انتظارات کاملاً درست است.

ظرفیت رسانه‌ها برای ایجاد همگرایی در شهرستان‌ها
مظفری با تاکید بر اینکه رسانه‌ها می‌توانند از ظرفیت‌های موجود برای ایجاد همگرایی در شهرستان‌ها بهره‌مند شوند، افزود: رسانه‌ها می‌توانند از این فرصت به سرعت استفاده کنند و در این شرایط سخت، فرصت‌های استثنایی خلق کنند. وی همچنین اشاره کرد: شرایط امروز کشور و استان سخت است، اما در همین شرایط می‌توان از فرصت‌ها بهره‌برداری کرد و مسائل حوزه رسانه و شهرستان‌ها را حل کرد.

استفاده از ساختارهای رسمی برای حل مشکلات رسانه‌ها
استاندار خراسان رضوی در ادامه بر لزوم استفاده از ساختارهای رسمی استان برای حل مشکلات رسانه‌ها تاکید کرد و گفت: برای حل مشکلات رسانه‌ها و رفع موانع، به نظر من باید از ساختار رسمی موجود در استان استفاده کنیم. مانند ستاد تسهیل استان که این ساختار قابلیت تحلیل، ارزیابی و تصمیم‌گیری دارد و می‌تواند در حوزه رسانه نیز به کار گرفته شود. وی افزود: مسائل و مشکلات در حوزه مطبوعات را می‌توان در کارگروه رفع موانع تولید مطرح کرد زیرا رسانه هم نوعی تولیدکننده محتوای فرهنگی است.

خانه مطبوعات شهرستان‌ها؛ نیازمند به هم‌افزایی بیشتر
مظفری در ادامه با تاکید بر ضرورت تقویت خانه مطبوعات در شهرستان‌ها اظهار کرد: خانه مطبوعات استان سال‌ها است که شکل گرفته، اما باید در شهرستان‌ها نیز تقویت شود. شهرستان‌ها مانعی برای تشکیل خانه مطبوعات و ایجاد یک تشکیلات منسجم ندارند و حتی حضور منسجم و متحد رسانه‌ها در قالب یک جمع رسمی در شهرستان‌ها باعث ایجاد هم‌افزایی می‌شود.

ارتباط مستمر مدیران با رسانه‌ها؛ اصل اساسی
استاندار خراسان رضوی بر لزوم ارتباط مستمر مدیران با رسانه‌ها تأکید کرد و گفت: به فرمانداران و مدیران کل استان باید اعلام شود ارتباط با رسانه‌ها به عنوان یک اصل مورد توجه قرار بگیرد و مدیران شهرستانی هم اینکه هر سوالی را به استان ارجاع بدهند زیبنده نیست. وی افزود: در حوزه قضایی نیز باید ظرفیت نقد‌پذیری‌مان را بالا ببریم تا خبرنگاران بتوانند مطالبات مردم را منتقل کنند و سطح تنش‌های اجتماعی کاهش یابد.

ظرفیت نقدپذیری مدیران؛ کلید کاهش تنش‌ها
مظفری ادامه داد: گفت‌وگو‌ یکی از اصول جدی مدیران است و‌ مشهد و‌ خراسان با الگوپذیری از امام‌ رضا که پیشرو در زمینه گفت‌گو بین مذاهب بود باید به عنوان الگوی گفت‌وگو در کشور مطرح شود.

گفت‌وگو؛ فرصت ایجاد همگرایی در استان
استاندار خراسان رضوی با اشاره به لزوم برگزاری جلسات گفت‌وگو در استان و شهرستان‌ها بیان کرد: خراسان به عنوان پایتخت گفت‌وگو و شهر مهربانی امام رضا (ع) ظرفیت ایجاد گفت‌وگو‌های بین فرَق، گروه‌ها و تفکرات مختلف را دارد و ما باید از آن بهره‌مند شویم.

همگرایی پس از انتخابات؛ پیوندی برای توسعه استان
مظفری افزود: در شهرستان‌ها نیز باید این تفکر جا بیفتد و فضای رقابتی سیاسی پیش از انتخابات، در فضای پس از انتخابات به همکاری و مشارکت تبدیل شود.
وی همچنین به اهمیت انتخابات شوراها اشاره کرد و گفت: انتخابات شورا‌ها که در پیش داریم نیز فرصتی برای افزایش مشارکت مردم است و سرمایه اجتماعی اصلی کشور، مردم هستند.

رسانه‌های استان؛ سرمایه‌های فرهنگی در مسیر توسعه
در پایان مظفری گفت: معتقدیم که مطبوعات و رسانه‌ها تولیدکننده محتواها و محصولات فرهنگی استان هستند و باید مورد حمایت قرار گیرند.

مدیران و رسانه‌ها باید ظرفیت نقدپذیری را افزایش دهند
حسین مسگرانی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز در این نشست به وضعیت رسانه‌ها در استان اشاره کرد و گفت: بیش از ۱۰ سال است که جلسه‌ای با حضور مدیران مسئول و سردبیران رسانه‌های محلی استان برگزار نشده بود، اما به لطف استاندار وقت این اتفاق رقم خورد و امروز این جلسه شکل گرفت.

چالش‌های رسانه‌های مکتوب و راهکارهای موجود
مسگرانی در ادامه به مشکلات عمده رسانه‌های مکتوب اشاره کرد و اظهار کرد: مهم‌ترین چالش این حوزه کمبود کاغذ است. همان‌طور که می‌دانیم، تعداد رسانه‌ها در این چند سال دو برابر شده است و در همین راستا، کمک‌هایی که وزارت ارشاد به آنها داشته نیز به تبع ممکن است کاهش یافته باشد.

رسانه‌ها و خانه مطبوعات؛ گامی به سوی هم‌افزایی بیشتر
مسگرانی ادامه داد: در مجموعه ما ۶۱۵ رسانه مکتوب و غیرمکتوب در کل استان فعالیت دارند که در قالب‌های مختلف به فعالیت رسانه‌ای مشغول هستند. وی همچنین به امکان تشکیل نمایندگی خانه مطبوعات در شهرستان‌ها اشاره کرد و افزود: بر اساس ضوابط موجود، در صورتی که تعداد اعضای خانه مطبوعات در هر شهرستان به ۲۰ نفر برسد، امکان تشکیل نمایندگی خانه مطبوعات در آن شهرستان فراهم می‌شود.

ضرورت رسیدگی به شکایات رسانه‌ها با حضور هیأت منصفه
مسگرانی در پایان اظهار کرد: چنانچه از رسانه‌ای شکایتی مطرح شود، به مدیران کل دادگستری شهرستان‌ها توصیه می‌کنیم که رسیدگی به این پرونده‌ها با حضور هیأت منصفه مطبوعات انجام شود تا حقوق رسانه‌ها و خبرنگاران حفظ شود.

پیشنهادات سه‌گانه سردبیر نیشابور فردا برای احیای حیات مطبوعات استان
در این برنامه سردبیر هفته‌نامه نیشابور فردا با اشاره به اینکه در روزگار شتاب‌زدگی و هیاهوی شبکه‌های مجازی مطبوعات جزیره ثبات و تعقل‌اند گفت: کودکان، نوجوانان و جوانان در سایه مطبوعات فرصت مکث، اندیشیدن و گفت‌وگوی منطقی پیدا می‌کنند با این حال، تورم افسارگسیخته در چاپ به‌ویژه در کاغذ، هر روز حلقه فشار را تنگ‌تر کرده و برخی نشریات باسابقه را به مرز تعطیلی کشانده است.
سعید صفارائی در ادامه گفت: واقعیت این است که آمار شفافی از تیراژ مطبوعات نداریم؛ اما بر پایه گزارش‌های میدانی در سال ۱۳۹۷، میانگین تیراژ روزانه روزنامه‌ها و مطبوعات در کشور حدود ۶۰۰ هزار نسخه بوده که قطعا امروز کمتر شده است. این در حالی است که در همان سال، تیراژ یک روزنامه در ژاپن به ۹ میلیون نسخه در روز می‌رسد و لازم است این آمار مورد توجه ویژه مدیرانی که به بهانه فضای مجازی اشتراک نشریات ادرات متبوعشان را حذف کرده‌اند قرار بگیرد.
صفارائی افزود: حذف اشتراک مطبوعات در ادارات به بهانه گسترش فضای مجازی نه به نفع آگاهی عمومی است و نه به نفع حکمرانیِ پاسخ‌گو.
امروز مطبوعات شهرستانی به‌دلیل کم‌توجهی، بی‌توجهی و انفعال اداره فرهنگ در خطر تعطیلی‌اند.
وی اظهار کرد: برای عبور از این وضعیت، سه اقدام ساده و کاملاً عملی پیشنهاد می‌کنم:

یک) احیای نظام اشتراک مطبوعات در اداره‌ها
همه اداره‌ها، سازمان‌ها و نهادهای دولتی و نیمه‌دولتی در شهرستان‌ها موظف شوند از هر نشریه فعال حداقل ۱۰ نسخه اشتراک تهیه کنند.
در گذشته این رویه در بیشتر ادارات و سازمان‌ها اجرا می‌شد اما متاسفانه به بهانه کمبود بودجه نخستین راهکار مدیران قطع بودجه اشتراک نشریات است.

دو) به‌کارگیری ظرفیت صنایع برای ایفای مسئولیت اجتماعی
صنایع معظم هر شهرستان در چارچوب مسئولیت‌های اجتماعی، بخشی از هزینه چاپ و کاغذ نشریات همان شهرستان را تقبل کنند.
برای افزایش انگیزه صنایع برای کمک به نشریات برخورداری از معافیت مالیاتی برای صنایعی که به نشریات محلی کمک کنند مشوق بزرگی خواهد بود.
این سازوکار هم شفاف است، هم قابل سنجش و هم نفعِ دوطرفه دارد: رونق رسانه محلی و ارتقای سرمایه اجتماعیِ صنایع.
سه) شفافیت کامل در یارانه کاغذ
فهرست روزنامه‌ها و میزان دریافتی یارانه کاغذ به‌صورت دوره‌ای و با جزئیات منتشر شود.
براساس گزارش‌های سامانه شفاف‌سازی برخی روزنامه‌ها با تیراژ روزانه ۲۰ تا ۳۰ نسخه، یارانه دریافت می‌کنند در حالی که یارانه باید تابع کارنامه واقعی و اثرگذاری اجتماعی باشد، نه صرفاً عنوانِ ثبت‌شده. شفافیت، یارانه را از رانت به ابزار سیاست‌گذاریِ کارآمد تبدیل می‌کند.
سردبیر هفته‌نامه نیشابور فردا در پایان گفت: این راه‌حل‌ها پیچیده نیست اما اجرای آن نیازمند اراده و عظم مدیران است. با احیای اشتراک اداری، فعال‌کردن مسئولیت اجتماعی صنایع و شفاف‌سازی یارانه کاغذ، می‌توان چرخه حیات نشریات شهرستانی را دوباره احیا کرد. اگر می‌خواهیم جامعه‌ای آگاه‌تر، گفت‌وگومحور و کم‌تنش‌ داشته باشیم، باید از رسانه‌های محلی که نزدیک‌ترین تریبون به مردم‌اند پشتیبانی کنیم.
از شما می‌خواهم امروز در همین جلسه، سه تصمیم روشن بگیریم:
۱) ابلاغ بخشنامه الزامِ حداقل ۱۰ اشتراک از هر نشریه فعال به همه دستگاه‌ها در شهرستان‌ها.
۲) تدوین بسته تشویقی مالیاتی برای صنایعِ حامیِ نشریات محلی.
۳) انتشار گزارش‌های فصلیِ شفاف از میزان تخصیص یارانه کاغذ به مطبوعات
با اجرای همین سه گام، نشریات محلی دوباره جان خواهند گرفت.

نخستین نشست هم‌اندیشی استاندار خراسان رضوی با مدیران مسئول نشریات محلی استان فرصتی بود تا رسانه‌ها و مسئولان، چالش‌ها و فرصت‌های موجود در مسیر توسعه استان را مورد بحث و بررسی قرار دهند. بر اساس سخنان استاندار، برای حل مشکلات و استفاده بهینه از ظرفیت‌های رسانه‌ای، همگرایی و تقویت ارتباطات میان مسئولان و خبرنگاران امری ضروری است. حال باید دید در ادامه حاصل و نتایج این نشست هم‌اندیشی چه خواهد بود.