علی‌رغم پیگیری سه ماهه‌ی خاتون شرق و تهیه‌ی گزارش مفصل از وضعیت بسیار افتضاح نوبت‌دهی، کمبود پزشک متخصص و کافی نبودن تعداد و کیفیت خدمات دندانپزشکی در پلی کلینیک تأمین اجتماعی نیشابور، که حدود سه ماه از انتشار آن می‌گذرد، مسؤولان درمان تأمین اجتماعی استان و کشور، هیچ عکس‌العملی به این کمبودها نشان ندادند و چندین گفتگو با مدیران این بخش‌ها در روزهای گذشته نیز گرهی از کار فروبسته‌ی این درمانگاه نگشود. امیدواریم وزیر رفاه وارد این داستان غم‌انگیز شود و کار صاحبان اصلی سازمان تأمین اجتماعی، یعنی بیمه‌شدگان را گره‌گشایی نماید.
فاجعه‌ی درمانی برای ۲۰۰ هزار بیمه‌شده تأمین اجتماعی نیشابور
نوبت دهی پنج دقیقه‌ای!؛ خنده‌دار و تمسخرآمیز
۲۰۰ هزار نفر از شهروندان شهرستان نیشابور بزرگ تحت پوشش این بیمه هستند و مجبورند از خدمات درمانی این سازمان یعنی از پلی‌کلینیک تأمین اجتماعی نیشابور استفاده کنند.
سایت نوبت‌دهی این مرکز درمانی، ساعت ۶ صبح هر روز باز می‌شود و کمتر از ۵ تا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد تا نوبت‌ها در این بخش به اتمام برسد.
همچنین تلفنی که برای نوبت‌دهی این پلی‌کلینیک راه‌اندازی شده ساعت ۵ عصر فعال می‌شود و به فاصله‌ی دو تا ۵ دقیقه، نوبت‌ها تمام می‌شود. در این دقایق بسیار کوتاه، تماس‌ها آنقدر زیاد است که تقریبا از هر هزار نفر متقاضی فقط نیم نفر می‌تواند نوبت بگیرد یعنی تعداد نوبت‌ها در کل درمانگاه نسبت به تعداد بیمه شدگان شهرستان، فقط نیم در هزار است. تعداد نوبت‌هایی که در بخش دندانپزشکی به بیماران مراجعه کننده داده می‌شود فقط ۳۰ عدد است! آیا مسخره نیست که از ۲۰۰ هزار بیمه شده‌ی اصلی و تبعی در شهرستان نیشابور، تنها ۳۰ نفر نوبت دندانپزشکی می‌توانند داشته باشند؟
در حالی که بر اساس آمار انجمن دندانپزشکان ایران، دست کم ۱۰ درصد این بیمه‌شدگان در هر روز نیاز به خدمات داندانپزشکی دارند یعنی حدود ۲۰ هزار نفر در هر روز باید از خدمات داندانپزشکی تأمین اجتماعی نیشابور بهره‌مند شوند اما فقط ۳۰ نفر آنها موفق می‌شوند به برخی از این خدمات دسترسی پیدا کنند و بقیه‌ی این جمعیت عظیم که اکثریت‌شان جزو طبقات متوسط و پایین جامعه هستند باید تعرفه‌های آزاد دندانپزشکی را بپردازند.
درآمد ۳۵۰ هزار میلیاردی تأمین اجتماعی از حق بیمه‌ها
خاتون شرق در گزارش پیشین خود در این باره که دی ماه گذشته منتشر کرد و هنوز در وب‌سابت خاتون شرق قابل مشاهده است، با دکتر درخشان، رئیس پلی‌کلینیک در خصوص این مشکلات گفتگو کرد و این مسؤول، محدودیت بودجه، کمبود تعرفه برای بکارگیری دندانپزشکان، عدم تمایل داندانپزشکان و متخصصین برای عقد قرارداد با تأمین اجتماعی و قانونی بودن نوبت فروشی را دلیل این مشکلات عنوان کرده بود.
در حالی که مدیر عامل سازمان تأمین اجتماعی از هزینه‌ی سالانه ۱۰۰ هزار میلیاردی این سازمان در بخش درمان یاد می‌کند، جالب است بدانیم که حق بیمه دریافتی از ۱۵ و نیم میلیون بیمه‌شده‌ی اصلی این سازمان در سطح کشور بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان در ماه می‌شود. به عبارت دیگر این سازمان بالغ بر ۳۵۰ هزار میلیارد تومان در سال درآمد فقط از محل حق بیمه‌های بیمه‌شدگانش دارد. بنا بر این ادعای زیان در این زمینه، چیزی شبیه یک شوخی است و چون عموم مردم از حساب و کتاب این سازمان بی‌خبر هستند این ادعا مطرح می‌شود.
تأمین اجتماعی از کارگران می‌گیرد ولی به بیماران نمی‌دهد!
آنچه از این آمار و ارقام به پلی‌کلینیک درمانی نیشابور و البته به سایر درمانگاه‌های تأمین اجتماعی در شهرستان‌ها مربوط می‌شود این است که دستمزد پزشکان بکارگیری شده در این مراکز طبق تعرفه‌ای که دولت برای دانشگاه‌ها اعلام می‌کند پرداخت می‌شود اما تعرفه‌ی دریافت حق بیمه از بیمه‌شدگان بنا به صلاحدید سازمان تأمین اجتماعی و بر اساس تورم سالانه افزایش می‌یابد. یعنی از کارگران هر چه بخواهد می‌گیرد و به پزشکانی که کارگران و خانواده‌های بیمارشان را درمان می‌کنند دستمزد کافی پرداخت نمی‌کند.
به جهت پرداخت‌های پایین تأمین اجتماعی به پزشکان مراکز درمانی، آنها حاضر به عقد قرارداد با تأمین اجتماعی نیستند و تحقیقات ما نشان می‌دهد که خودداری تأمین اجتماعی از پرداخت دستمزد بالاتر به پزشکان، یک تصمیم خودسرانه و کاملا اختیاری است و ربطی به تعرفه‌های دولت ندارد.
۸ مقام و مسؤول از نیشابور تا تهران، پاسخ‌هایشان هیچ فرقی با هم ندارد
مسؤول کلینیک تأمین اجتماعی نیشابور، مسؤول روابط عمومی این مرکز، مدیر روابط عمومی مدیریت درمان تأمین اجتماعی خراسان رضوی، مدیر کل تأمین اجتماعی استان، مسؤول امور درمانگاه‌های مدیریت درمان تأمین اجتماعی استان، کارشناس امور درمانگاه‌های سازمان تأمین اجتماعی کشور و بالاخره دکتر دیباجی، رئیس امور درمانگاه‌های این سازمان، اشخاصی بودند که گزارشگر خاتون شرق در مجموع سه روز گذشته بیش از ۲۵ بار با آنها تماس گرفت و در مورد مشکلات پلی کلینیک تأمین اجتماعی نیشابور، از آنها پرس و جو کرد.
تقریبا پاسخ همه‌ی این مقامات و مسؤولین رده‌های مختلف، یکسان بود به جز اینکه مسؤولان شهرستانی و استانی، مشکلات را مربوط به برنامه‌ریزی‌های تأمین اجتماعی کشور می‌دانستند و معتقد بودند کاری از دست آنها ساخته نیست چون به گفته‌ی خودشان آنها مجری تصمیمات و برنامه‌های تهران هستند.
تأمین اجتماعی، توپ را به زمین دولت انداخت
اما در مقابل، مسؤول درمانگاه‌های سازمان تأمین اجتماعی کشور، توپ را به زمین دولت و وزارت بهداشت انداخت و گفت که بودجه‌های تأمین اجتماعی و قوانین تعرفه‌ای دولت، دست این سازمان برای افزایش تعداد پزشکان، افزایش امکانات درمانی و بالا بردن تعداد نوبت‌ها و همچنین بکارگیری رده‌های تخصصی در درمانگاه‌های این سازمان در شهرستان‌ها را بسته است.
من در این قسمت از گزارش، سؤالات خاتون شرق و پاسخ‌های دکتر دیباجی، مسؤول امور درمانگاه‌های سازمان تأمین اجتماعی کشور را که بالاترین مقام این سازمان در قسمت درمانگاه‌های این نهاد است را می‌آورم تا هزاران بیمه شده‌ی تأمین اجتماعی نیشابور، مطالب این مقام بالای کشوری را بخوانند و در مورد کل شاکله‌ی این سازمان پردرآمد و مافیایی، قضاوت کنند.
پرسش‌های دقیق خاتون شرق، پاسخ‌های غیر قابل قبول تأمین اجتماعی کشور
پرسش خاتون شرق: آیا برای نوبت فروشی در پلی‌کلینیک تأمین اجتماعی نیشابور که توسط اشخاص متفرقه و احتمالا با میانجیگری یا همکاری برخی کارمندان این نهاد انجام می‌شود چاره‌ای اندیشیده‌اید؟
پاسخ دکتر دیباجی: نوبت‌فروشی یک مسئله‌ی حراستی است و مسؤولان مدیریت درمان استان خراسان رضوی باید به آن و سایر مشکلات این پلی‌کلینیک رسیدگی کنند چون اگر قرار باشد برای این مشکلات، افراد با سازمان تأمین اجتماعی کشور تماس بگیرند و پیگیری کنند پس آنها چکاره هستند؟ اگر این طور باشد ما باید درب مدیریت درمان استان خراسان رضوی را ببندیم.
پرسش خاتون شرق: چرا از پزشکان متخصص رشته‌های مختلف در درمانگاه‌ها استفاده نمی‌کنید؟
پاسخ دکتر دیباجی: ما متخصصی که حاضر به همکاری با تأمین اجتماعی باشد در سطح کشور نداریم.
پرسش خاتون شرق: آیا به این خاطر نیست که شما دستمزد کمی به آنها پرداخت می‌کنید؟
دکتر دیباجی: پول نداریم. بودجه‌ی ما اجازه نمی‌دهد. ضمن اینکه ما نمی‌توانیم بالاتر از تعرفه‌های مصوب دولت پرداخت کنیم!
بودجه برای دکتر بیشتر نداریم
خاتون شرق: ولی پرداخت دستمزد پزشکان در درمانگاه‌ها ربطی به تعرفه‌های دولت ندارد چون تأمین اجتماعی خودش درآمد دارد و می‌تواند از محل درآمدهایش که حق بیمه‌ی بیمه‌شدگان است دستمزد پزشکان را افزایش دهد و کیفیت خدماتش را بالا ببرد. این طور نیست؟
دکتر دیباجی: نه. ما بخش خصوصی نیستیم. باید تابع تعرفه‌های دولت باشیم و حق نداریم بیش از این تعرفه‌ها به پزشکان بپردازیم! توقع دکترها در این سال‌ها بالا رفته و به خاطر گران‌تر شدن خدمات در بیرون از مراکز، آنها از مراکز هم توقع بیشتری دارند و به همین جهت تمایلی به بستن قرارداد با ما ندارند.
خاتون شرق: چرا با دندانپزشکان بیشتری قرارداد نمی‌بندید؟ چرا درمانگاه شهرستان بزرگی مثل نیشابور با ۲۰۰ هزار بیمه شده اصلی و تبعی فقط دو نفر دندانپزشک نیمه وقت دارد؟
دکتر دیباجی: پاسخ همان است که در مورد پزشکان متخصص دادم. ما بودجه برای پرداخت‌های بیشتر نداریم ضمن اینکه مجبوریم از تعرفه‌های دولت تبعیت کنیم!
خاتون شرق: در حال حاضر نوبت‌های درمانگاه بسیار محدود است و مثلا در بخش دندانپزشکی که گران‌ترین بخش خدمات است فقط بین ۲۰ تا ۳۰ نفر روزانه ویزیت می‌شوند. چرا تعداد نوبت‌ها را افزایش نمی‌دهید؟
دکتر دیباجی: اگر نوبت‌های بیشتری بدهیم کیفیت خدمات کاهش می‌یابد! چون تعداد دندانپزشک کم است و نمی‌توانیم بیشتر از این نوبت داشته باشیم.
از بخش بیمه‌ای سازمان خبر ندارم!
خاتون شرق: چرا شرایط سایت و تلفن نوبت‌دهی مراکز را سر و سامان نمی‌دهید؟
دکتر دیباجی: نوبت محدود است و هر کس زودتر زنگ بزند نوبت می‌گیرد.
خاتون شرق: پس به این ترتیب که شما می‌فرمایید، هیچ کاری برای مشکلات بیمه شدگان در شهرستان نیشابور نمی‌شود انجام داد؟
دکتر دیباجی: چکار می‌توانیم بکنیم. ما ظرفیت و بودجه‌ی محدودی داریم و نمی‌توانیم بیشتر از این خدمات داشته باشیم.
خاتون شرق: شما دستمزد پزشکان طرف قرارداد را طبق تعرفه‌های دولت پرداخت می‌کنید در حالی که حق بیمه‌های بیمه‌شدگان را طبق تورم سالانه تعیین می‌کنید که درآمد سازمان از این محل خیلی زیاد است چرا این درآمد را در مسیر خدمات درمانی بیمه‌شدگان هزینه نمی‌کنید؟
دکتر دیباجی: من از بخش بیمه‌ای سازمان خبر ندارم و اینکه چه فرمولی برای حق بیمه‌ها دارند. اما می‌دانم که منابع درآمدی سازمان زیاد است و محدود به حق بیمه‌ها نیست اما ظرفیت و بودجه‌ی ما برای بخش درمان، همین وضعیت فعلی است و بیشتر از این نمی‌توانیم هزینه کنیم. شما اگر پزشک متخصصی سراغ دارید که حاضر باشد با ما قرارداد داشته باشد همین امروز معرفی کنید تا با او قرارداد ببندیم.
نظام پزشکی نیشابور: از قوانین سازمان تأمین اجتماعی اطلاع نداریم
برای صحت‌سنجی ادعای سازمان تأمین اجتماعی در خصوص تعرفه‌های رسمی دولت، با مسؤول سازمان نظام پزشکی نیشابور و استان تماس گرفتیم.
مدیران نظام پزشکی استان تا لحظه‌ی تنظیم این گزارش، هیچ پاسخی به ما ندادند اما مدیر نظام پزشکی نیشابور به خاتون شرق گفت: اینکه تأمین اجتماعی چه قوانینی دارد و بر چه اساسی به پزشکان طرف قرارداد خود پرداخت می‌کند ما اطلاعی نداریم.
دکتر محمد رضا خوشرو افزود: اما می‌دانیم که تعرفه‌های وزارت بهداشت که مصوب دولت است تناسبی با نرخ واقعی خدمات و شرایط اقتصادی جامعه ندارد.
وی ادامه داد: همه‌ی مراکز درمانی زیر نظر وزارت بهداشت چه مراکز دولتی و چه خصوصی، موظف به رعایت این تعرفه‌ها هستند اما اینکه سازمان تأمین اجتماعی چگونه با پزشکان قرارداد خرید خدمت می‌بندد ما اطلاعی نداریم.
وی در مقابل این پرسش خاتون شرق که آیا خود شما حاضر هستید با تعرفه‌های دستمزدی تأمین اجتماعی با این سازمان همکاری کنید گفت: نه، بسیاری از پزشکان به دلیل دستمزدهای پایین این سازمان، حاضر به همکاری نیستند مگر اینکه عضو هیأت علمی دانشگاه باشند و بخشی از وقت خود را در مراکز تأمین اجتماعی با همان تعرفه‌ها خدمت کنند.
درخشان: نوبت فروشی غیر قانونی نیست!
مسؤول روابط عمومی مدیریت درمان تأمین اجتماعی خراسان رضوی هم در مورد نوبت‌فروشی گفت: بخشی از مشکل باید توسط دستگاه قضایی پیگیری شود چون آنها می‌توانند این موضوع را کنترل کنند.
دکتر خزاعی ادامه داد: من به ضرس قاطع می‌گویم که هیچیک از همکاران ما در این زمینه دخالتی ندارند و نوبت فروشی کار افرادی است که از بیرون تماس می‌گیرند و موفق می‌شوند نوبت بگیرند.
وی ادامه داد: ما با کمک واحد حراست، آی‌پی را محدود کردیم به شکلی که هر شماره تلفن بیش از سه نوبت را نتواند بگیرد و اگر بیش از سه تماس داشته باشد قطع خواهد شد.
این گفته‌ها در حالی است که شرایط نوبت دادن و محدودیت زمانی و بالا بودن تعداد متقاضیان باعث می‌شود که افرادی در بیرون مثلا از چند خط تلفن متفاوت به صورت خانوادگی یا فامیلی مشغول گرفتن شماره تلفن شوند و نوبت بگیرند.
این افراد علاوه بر اینکه ترافیک خط را بالا می‌برند باعث می‌شوند که نیازمندان و متقاضیان واقعی نتوانند نوبت بگیرند.
از سوی دیگر به گفته‌ی دکتر درخشان، مسؤول کلینیک تأمین اجتماعی نیشابور، نوبت فروشی توسط افراد، منع قانونی ندارد چون هر کسی چه از داخل چه خارج سازمان می‌توانند با هر تعداد تلفن که در دست دارد تماس بگیرد و نوبت بگیرد و ما هم هیج کاری نمی‌توانیم بکنیم چون نه غیر قانونی است و نه ما ابزاری برای محدود کردن تماس‌های افراد داریم.
