ابوالفضل یغما / نماینده قانونی خانواده دکتر محمد علی اسلامی ندوشن از انتقال پیکر وی از کانادا به ایران در ۲۸ آبانماه خبر داد.
دکتر محمد جواد حقشناس، چهارشنبهشب ۱۰ آبان در نشست هماهنگی چگونگی تشییع و تدفین پیکر استاد اسلامی ندوشن در نیشابور، این خبر را اعلام کرد.
به گفتهی حقشناس، محمد علی اسلامی ندوشن که اردیبهشت ۱۴۰۱ در تورنتوی کانادا فوت کرد وصیت کرده که او را در نیشابور، شهر مدفن حکیم عمر خیام دفن کنند.
حقشناس گفت: البته یزدیها و ندوشنیها عرق بخصوصی دارند و تعصب زیادی دارند و اصرار داشتند که استاد در آنجا مدفون شود ولی از آنجا که استاد، خودش وصیت مکتوب کرده که در نیشابور دفن شود، خانواده نیز بر همین اساس، نیشابور را برای آرامگاه ابدی وی انتخاب کردند.
محمد علی اسلامی ندوشن، از فحول محققین فرهنگ و ادب فارسی است و قریب به ۷۰ جلد کتاب و صدها مقاله در زمینهی ادبیات، هنر، مسائل اجتماعی و نقد ادبی از وی به یادگار مانده است.
وی آخرین سالهای زندگیاش را در کانادا سپری کرد و به جهت کهولت سن، تحت مراقبت فرزندانش که در این کشور سکونت دارند و نیز همسرش، خانم خوشبیان از استادان تاریخ بود.
در نشستی که شب گذشته با شرکت مسؤولان اجرایی نیشابور و جمعی از استادان ادبیات و استان در محل شورای شهر نیشابور تشکیل گردید، مراسم تشییع و تدفین پیکر استاد و نیز همایش بزرگداشت وی، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
به گفته دکتر حقشناس، پس از انتقال پیکر استاد به ایران و انجام مراسم استقبال از پیکر توسط خانواده و جمعی از دوستان، ابتدا پیکر به بهشت زهرا منتقل میشود تا مراحل قانونی لازم برای ورود پیکر به کشور و انتقال آن به خراسان و نیشابور انجام شود و سپس در تهران مراسمی با شرکت جمعی از مهمانان کشوری و نیز همشهریهای استاد برگزار میگردد.
وی افزود: همان روز پیکر استاد با قطار به نیشابور منتقل خواهد شد و برنامهی اولیه این است که در روز ۳۰ آبان، تشییع و به خاک سپرده شود.
نماینده قانونی خانواده ندوشن ادامه داد: البته دو مسیر برای تشییع پیشنهاد شده که هنوز قطعی نگردیده و حتما قبل از مراسم و هماهنگی با مسؤولان شهرستان، به مردم اطلاعرسانی خواهد شد.
استاد دانشگاه فردوسی مشهد نیز در این نشست، نیشابور را برگزیدهی قلم و ادب، و اسلامی ندوشن را از مفاخر ادبی، علمی و اجتماعی کشور دانست و گفت: استاد ندوشن، تعلق خاطر زیادی به توس و نیشابور داشت به گونهای که یک نظر به نیشابور و یک نظر به توس و فردوسی دارد و خاکسپاری وی در نیشابور، میمنتی برای شهرستان میباشد.
دکتر محمد جعفر یاحقی ضمن اشاره به بیوگرافی و آثار استاد ندوشن گفت: امید است خاکسپاری ایشان در نیشابور، طلیعهی خوشی برای این باشد که بزرگان دیگری هم، آرامجای خویش را نیشابور قرار دهند و نیشابور تبدیل به آرامگاه ملی مشاهیر ایران شود.
وی گفت: صفیر سیمرغ، یکی از آثار استاد است و پیشنهاد من برای همایش بزرگداشت ایشان، «سفر سیمرغ از یزد تا نیشابور» است که هم نگاهی به اثر ایشان داشته باشد، هم به زادگاهش اشاره کند و هم با توجه به عرفانی و معنوی بودن این سفر، بحث سیمرغ و نیشابور را پوشش دهد.
وی ضمن تأکید بر جایگاه و آثار اسلامی ندوشن، از رسانهها خواست در معرفی وی به جامعه بیش از گذشته بکوشند.
یکی از یاران و شناسان اسلامی ندوشن نیز در این نشست، با اشاره به پیشینههای تاریخی دو شهرستان یزد و نیشابور گفت: مشترکات و سابقهی دیرین تاریخی این دو شهر، زمینهی خواهر خواندگی این شهرها و همچنین شهر ندوشن، زادگاه استاد را فراهم میکند.
دکتر سعید غیاثی ندوشن گفت: ما علاقه داشتیم که ایشان در شهر خودشان، یزد دفن شوند اما به جهت وصیت ایشان و احترام به نظر و دیدگاه خود استاد، تصمیم بر این شد که آرامگاه ایشان، نیشابور باشد.
وی با اشاره به تواضع و مناعت طبع اسلامی ندوشن گفت: استاد پرهیز داشتند که نامشان در جایی مطرح شود و دنبال شهرت نبودند و حتی منزل پدریشان را به عنوان خانهی فرهنگ ندوشن وقف کردند.
شایان گفتن است محمد علی اسلامی ندوشن، در سال ۱۳۰۴ در ندوشن یزد متولد شد و تحصیلات ابتدایی را در همانجا که آن زمان روستای کوچکی بود گذراند.
وی سپس به یزد و تهران رفت و از دانشگاه تهران در رشتهی حقوق، کارشناسی گرفت.
استاد بعدا به فکر ادامه تحصیل در فرانسه افتاد و در دانشگاه سوربن به دریافت دانشنامهی دکترای حقوق بینالملل نائل گشت.
استاد ندوشن پس از بازگشت به تهران چند سالی را قاضی دادگستری بود و در سال ۴۸، به پیشنهاد پرفسور رضا، رئیس وقت دانشگاه تهران، با این دانشگاه همکار شد که ادبیات و حقوق درس میداد و این همکاری تا سال ۷۰ ادامه داشت.
وی سپس بازنشسته شد و در سالهای بعد تحقیقات و پژوهشهای زیادی در زمینهی ادبیات و اجتماعیات را به چاپ رساند.
دکتر ندوشن که در حدود ۴۰ سالگی با خانم خوشبیان از استادان تاریخ ازدواج کرد، در سالهای بعدی زندگی، با همسرش به خاطر فرزندانشان که در کانادا بودند به این کشور رفت و آمد داشتند.
به گفتهی دکتر خوشبیان، همسر استاد، در یکی از این سفرها، استاد زمین میخورد و به توصیهی پزشکان، دیگر پایش یارای رفتن به سفر دور را ندارد و نهایتا برای سالهای پسین زندگیاش در همان کانادا میماند.
دکتر ندوشن روز ۵ اردیبهشت ۱۴۰۱ در تورنتو درمیگذرد و به گفتهی خانم خوشبیان، پیکر وی به صورت موقتی و امانتی در تورنتو خاکسپاری میشود تا بعدا در فرصت مناسب، به وصیت وی برای انتقال به ایران و دفن در نیشابور، عمل شود.