سعید صفارائی / مازیار ناظران سرپرست مرکز رشد فناوری نیشابور گفت: طی یک سال گذشته میزان جذب و پذیرش شرکتهای فناور در مجموعه مرکز رشد نیشابور با توجه به شعار سال تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین افرایش یافت و در حال حاضر ۳۴شرکت فناور و دانش‌بنیان در این مرکز فعال است و از این تعداد ۱۵شرکت فناور جدید به این مجموعه اضافه شده که این میزان از بدو تاسیس مرکز رشد نیشابور یک رکورد محسوب می شود و تاکنون بیش از ۴۰مورد اختراع در قالب طرح های نوآوری مورد حمایت قرار گرفته است.
وی افزود: از این تعداد شرکتهای فضل داروی خیام خراسان، واحد تحقیق و توسعه شرق‌صنعت نیشابور، آرشا گسترش سیمرغ، شرکت پارس پویا کنترل بینالود و شرکت ساینا پرداز گستر شرق(همیاب ۲۴) موفق شده‌اند از فن‌آور به دانش‌بنیان ارتقا پیدا کنند و در حال حاضر هشت شرکت دیگر هم در حال طی مراحل برای ارتقا به دانش‌بنیان هستند و مراحل ثبت‌نام ارزیابی شرکت‌ها برای ارتقا به دانش‌بنیان از طریق کارگروه دانش‌بنیان معاونت علمی و فن‌آوری ریاست جمهوری انجام می‌شود که فرایند های آن دارای پیچیدگی های فنی و تخصصی و در نتیجه زمان بر است.
وی خاطرنشان کرد: هزینه اشتغال پایدار برای هر نفر در چارچوب فعالیت صنایع مادر حدود ۱۰ میلیارد، در صنایع کوچک و متوسط حدود سه تا پنج میلیارد ریال و در پارکهای فناوری حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون ریال است و هر شرکت فن‌آور به طور میانگین موجب اشتغال‌زایی مستقیم برای ۶نفر می‌شود و در حال حاضر در مجموع شرکتهای مرتبط با مرکز رشد نیشابور بالغ بر ۵۰۰نفر مشغول به کار هستند و از این تعداد حدود ۱۰۰نفر در داخل مرکز رشد نیشابور مستقر هستند.
وی تاکید کرد: در مرکز رشد نیشابور آمادگی پذیرش واحدهای تحقیقات و توسعه با هدف تحقق شعار سال وجود دارد و مرکز رشد نیشابور به مساحت ۱۰هکتار دارای یکهزار و ۲۰۰متر مربع فضای اداری و ۸۰۰متر فضای کارگاهی است و یکهزار و ۲۰۰متر هم فضای اداری توسط شرکت همیاب ۲۴ در مرکز رشد نیشابور احداث و به صورت اجاره ۳۳ساله در اختیار این شرکت قرار گرفته است همچنین امسال در این مرکز احداث ۶۰۰متر فضای اداری در دستور کار قرار دارد.
ناظران گفت: مرکز رشد نیشابور برای توسعه فضای فیزیکی و برق مورد نیاز شرکتهای مستقر در این مرکز نیازمند افزایش دیماند برق بود که پارسال با حمایت مسئولان و نمایندگان شهرستان نیشابور از محل اعتبارات تملک دارایی درخصوص پروژه های دانش بنیان مولد و منجر به رشد اقتصادی سال ۱۴۰۱ مبلغ ۱۷میلیارد تومان برای توسعه زیرساخت‌های آب، برق، گاز و توسعه اراضی و زیرساخت‌‌ها به این مرکز اختصاص یافت.
وی گفت: با همکاری شرکتهای نیک‌فناوران کیان شرق تولیدکننده سیستم‌های حفاظتی مه‌بیم و شرکت فناور پایه‌گستر بوژان تولید کننده سیستم‌های تهویه هوای مطبوع مستقر در مرکز رشد نیشابور ۲واحد کارگاهی به مساحت ۴۰۰مترمربع در این مرکز احداث و به بهره‌برداری رسید.
مدیر مرکز رشد فناوری نیشابور با اشاره به اینکه پارسال میزان تعاملات و همکاری این مرکز با دانشگاهها و اداره های نیشابور افزایش یافت افزود: همچنین در حال رایزنی با معدن فیروزه نیشابور و مجتمع فولاد خرسان برای گسترش همکاری‌ها با هدف نفوذ فناوری در این صنایع هستیم.
وی گفت: با حمایت کمیسیون قضایی حمایت از سرمایه‌گذاری شهرستان بخشی از مشکلات شرکتهای مرکز رشد نیشابور حل شد و پارسال بالغ بر ۸۰۰تفر ساعت بازدید دانش‌آموزی و دانشجویی با هدف فرهنگ‌سازی از این مرکز انجام شد و پارسال فقط یک رویداد استارتارپی در حوزه نساجی و پوشاک با حضور ۸۰شرکت‌کننده در قالب ۲۰تیم با همکاری شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی و شرکت شتاب برگزار شد.
،،بسیاری از مشکلات شهرستان از طریق شرکتهای دانش‌بنیان می تواند حل شود اما در ابتدا شهروندان و مدیران باید به درک درستی از ماهیت فن‌آوری برسند
وی درخصوص تاثیر شیوع کرونا بر شرکتهای فناور اظهار کرد: آسیب‌های ناشی از بحران کرونا بر فروش و اشتغال شرکتهای فناور این مرکز تاثیر منفی گذاشته و محدودشدن و تعطیلی نمایشگاه‌ها و برنامه‌های بازدید برای بازاریابی و بازارسازی شرکتهای فناور و دانش‌بنیان به عنوان یکی از مسیرهای اصلی تجاری‌سازی مشکلات مختلفی ایجاد کرد و برای کاهش این مشکلات تسهیلات و اعتباراتی هم اختصاص یافت البته این مشکلات باعث ایجاد خلاقیتها و محصولات جدیدی هم توسط کارآفرینان جوان بومی مانند راه اندازی نخستین خط تولید الکل طبی، ساخت دستگاههای بهینه شده ضدعفونی برپایه UV و اوزون فن و پیاده سازی سامانه مشاوره پزشکی بر پایه هوش مصنوعی شده است.
وی با اشاره به اینکه شرکتهای فناور به خاطر فیلترینگ و کندی اینترنت با چالش‌های مواجه شده‌اند گفت: تعدادی از شرکتهای مرکز که سرورهایشان در خارج از کشور بوده حتی برخی از شرکت‌ها که سرورهایشان در داخل کشور است به خاطر فیلترینگ در پشتیبانی و ارائه خدمات با مشکل جدی روبرو شده و مجبور به تعدیل نیرو شده‌اند و حتی گاهی موجب تغییر مدل کسب‌وکار یک شرکت شده است.
وی گفت: پارسال بالغ بر ۱۷میلیارد ریال اعتبار به این مرکز اختصاص یافت که ۱۰۰درصد آن جذب شد و از محل اعتبارات تبصره ۱۶ و ۱۸ و سایر منابع داخلی هم بالغ بر ۳۷۰میلیارد ریال تسهیلات به شرکتهای فناور پرداخت شده و تاکنون بیش از ۱۰۰ شرکت‌ها فناور از بدو تاسیس در این مرکز فعالیت داشته که بیش از ۷۰ کالای فناور و دانش بنیان تولید و وارد بازار کرده اند و پارسال میزان فروش واحدهای فناور این مجموعه بیش از یک هزار میلیارد ریال بوده است.
وی افزود: در شرایط اقتصاد مقاومتی و تحریم‌ها در بخش‌های مختلف صنعتی و کشاورزی باید سطح فناوری و دانش عمومی جامعه نسبت به فناوری افزایش پیدا کند و این مسیر از پارکهای فن‌آوری می‌گذرد تا با ظرفیت‌های این حوزه آشنا شوند و در این چارچوب طی بازدیدها و جلساتی که با مدیران صنایع در شهرک صنعتی خیام داشتیم آنها را با مزایای شرکتهای دانش‌بنیان آشنا کردیم و این آمادگی هم وجود دارد که کارشناس مرکز رشد در روزهای تعیین شده برای ارائه مشاوره‌های مورد نیاز به شرکت‌ها در شهرک صنعتی حضور داشته باشد.
ناظران گفت: مردمی‌سازی فناوری و شبکه‌سازی ۲هدف اصلی مراکز رشد است تا هرکسی در جامعه با هرسطحی از سواد و تحصیلات با فن‌آوری آشنا باشد و همچنین اشخاص در حوزه‌های مختلف مانند صنایع، کشاورزی و دانشگاه از این طریق با یگدیگر در ارتباط باشند تا نیازهای هر بخش شناسایی شود و از این طریق شهروندان و مدیران صنایع با ظرفیت‌ها و بسترهای مرکز رشد آشنا شوند.
وی افزود: بسیاری از مشکلات شهرستان از طریق شرکتهای دانش‌بنیان می تواند حل شود اما در ابتدا شهروندان و مدیران باید به درک درستی از ماهیت فن‌آوری برسند به عنوان مثال یکی از شرکتهای فن‌آور در حال تولید کنتور‌های هوشمند برای چاه‌های آب کشاورزی است که در وضعیت بحران آب برای صرفه‌جویی در مصرف آب بسیار موثر است و یا شرکت فن‌آور دیگری در حوزه بیوگاز و انرژی‌های تجدید پذیرش فعالیت می‌کند که می تواند آن بخش از فضولات دامی را که آلوده‌کنده محیط زیست است به گاز طبیعی و کود تبدیل می‌کنند و در حوزه فناوری اطلاعات بسیاری از شرکتهای فن‌آور می‌توانند خدمات و طرح‌های گسترده‌ای به سازمان‌ها و اداره‌های شهرستان ارائه کنند.
تامین مالی و کمبود نیروی متخصص ۲چالش اصلی شرکتهای فن‌آور
وی افزود: تامین مالی و کمبود نیروی متخصص ۲چالش اصلی شرکتهای فن‌آور است و در بخش نخست از سرمایه‌گذاران مختلف دعوت می‌کنیم که در مواردی منجر به همکاری شده است.
وی گفت: طی یک سال گذشته جلسات مختلفی با خیران و اداره اوقاف برای احیای وقف فن‌آوری برگزار شده است و در این زمینه نیازمند فرهنگ‌سازی از طریق رسانه‌ها هستیم.
وی با شاره به اینکه مرکز رشد نیشابور در انتهای جاده سلامت قرار دارد گفت: برای آشنایی شهروندان با ظرفیت های این مرکز آمادگی برای احداث یک مسجد در اینجا وجود دارد تا شهروندان از نزدیک با ظرفیت‌های این مرکز آشنا شوند و این پیشنهاد هم در شورای شهر مطرح شد تا یک پارک موضوعی فن‌آور در این فضا ایجاد شود که البته شهرداری هم استقبال کرد ولی شامل مرور زمان شد.
وی افزود: فاصله این مرکز تا آخرین ایستگاه اتوبوس حدود ۵۰۰متر است با این حال هنوز خدمات اتوبوسرانی شامل حال این مرکز نمی‌شود و این آمادگی وجود دارد که در صورت اختصاص یک خط ویژه برای این مرکز در این اتوبوس‌ها محتوای ویژه برای شهروندان به صورت فیلم و دفترچه ارائه کنیم.
لازم به ذکر است هیات وزیران دولت جمهوری اسلامی ایران مجوز فعالیت پارک علم و فناوری نیشابور را سال ۱۳۸۶ صادر کرد. عملیات ساخت مرکز رشد فناوری نیشابور نیز سال ۱۳۸۸ در زمینی به وسعت ۱۰ هکتار با زیربنای چهار هزار و ۵۰۰ مترمربع آغاز شد. این مرکز از سال ۱۳۸۹ تاکنون پیگیر فعالیتهای تخصصی است.
مرکز رشد فناوری نیشابور با تکمیل مجموعه ساختمانی و مجتمع کارگاهی خود گنجایش پذیرش خود را به ۱۲۰ شرکت فناور با ۶۰۰ متخصص شاغل افزایش داده است.
مراکز رشد فناوری با ارائه خدمات حمایتی، پشتیبان ایجاد و توسعه حرفه‌های جدید توسط کارآفرینان در قالب واحدهای نوپای فعال در حوزه‌های گوناگون فناوری هستند. بر این اساس چنین مراکزی با هدف تجمیع توانایی پژوهشی و اطلاعاتی دانشگاهها، صنایع و شرکتهای دولتی و خصوصی به منظور تجاری کردن نتایج پژوهشای علمی و دانشگاهی، طراحی و تاسیس شده‌اند و با تلفیق توانایی پژوهشگران، کارآفرینان و صاحبان صنایع به توسعه سریع فناوری کمک می‌کنند. حدود ۲۰۰ شرکت دانش بنیان در استان خراسان رضوی وجود دارد و نیشابور پس از مشهد بیشترین تعداد شرکتهای فناوری و دانش بنیان را به خود اختصاص داده است همچنین نیشابور پس از کاشان دومین شهرستان غیر مرکز استان در کشور است که مجوز قطعی مرکز رشد فناوری را دریافت کرده است.
واحدهای فناور در صورت تایید در شورای فناوری مراکز، به مدت سه سال می‌توانند در مرکز رشد مستقر و از حمایت‌های آن بهره‌مند شوند و پس از آن در صورتی که بتوانند ایده خود را تجاری سازی کنند و به فروش بیش از ۳۰۰ میلیون تومان و ایجاد اشتغال بیمه‌ای برای سه نفر در سال برسند می‌توانند پس از درخواست و تایید شورای فناوری پارک، در پارک علم و فناوری مستقر شوند.
