شجاعی مهر/ذالیانی
در همین رابطه شهردار نیشابور در گفت و گو با خاتون شرق اقدامات و فعالیت های شهرداری در آستانه سال جدید را تشریح کرد.
شهردار نیشابور گفت: با توجه به اینکه مردم در ایام نوروز انتظار دارند شرایط بصری شهر متفاوت باشد و از طرفی آثار روحی و روانی‌کرونا هم باعث می‌شد فضای شهری را متفاوت تر از گذشته داشته باشیم از همین رو اقدامات مختلفی صورت گرفت تا در این‌ایام روحیه شادی را بین مردم داشته باشیم.
علی نجفی با بیان اینکه امسال رویکردمان در کنار کارهای فرهنگی به سمت کارهای حجمی و استفاده از ترکیب گل و نور بود افزود: در این طرح ۱۶۲ المان نوروزی بازسازی شد، ۶۷ المان نوری جدید در کنار ۲۵ المان حجمی گل نیز نصب شد.
وی با اشاره به اجرای طرح سمپوزیسیوم کوزه ها در آستانه سال جدید اظهار کرد: شهرداری نیشابور با همکاری هنرمندان شهرستان، اقدام به ساخت و نگارگری کوزه های طرح سفال نمود. این کوزه ها با استفاده از نقوش برگرفته از طرح ها و آثار تاریخی نیشابور یادآور جایگاه پرآوازه سفال نیشابور در پهنای تاریخ تمدن ایران است که در ایام عید در قسمت های مختلف شهر نصب گردید
وی خاطر نشان کرد: امسال در حدود ۵۰۰ هزار گل مانند همیشه بهار، سینره، بنفشه، شب بوی اصفهان، گل میمون و… در نیشابور غرص شد که حدود ۵۰ درصد آن تولیدات خود شهرداری نیشابور بود. امسال در المان هایی که امسال استفاده شد سعی کردیم از گل استفاده کنیم، چون این‌موضوع زیبایی های بصری بیشتری ایجاد می کند و دیگر کارهای صرفا حجمی جذابیتی برای مردم ندارد.
المان هایی که در بلوار جانبازان، راه آهن، بی بی شطیطه و پارک باهنر استفاده شد المان های حجمی همراه با گل بود همچنین راه اندازی کارناوال گل و دوچرخه در جهت افزایش روحیه شهروندان و ترویج فرهنگ توسعه حمل و نقل پاک نیز امسال صورت گرفت که با استقبال مواجه شد.
وی ادامه داد: یکی دیگر از شاخص های طرح های امسال این‌بود که عمده طرح ها به جز گل های فصلی که امسال اجرا شدند ماندگار هستند. المان های نوری مانند توپ های نوری یا طرح زیر گذر خیام طرح های ماندگار هستند و به گونه ای اجرا شدند که کمترین آسیب را ببیند و از سرقت مصون هستند.
شهردار نیشابور با بیان اینکه بعضی از اقداماتی که میخواستیم انجام دهیم‌کارهای بنیادینی بود اظهار کرد: برای اجرای این اقدامات احتیاج به زمان بیشتری بود و طبیعتا این فعالیت ها کارهای عمرانی بیشتری نیز طلب می‌کند.
نجفی گفت: به عنوان مثال کارهای نورپردازی که امسال انجام‌شد عمدتا نورپردازی های زیرساختی بود. با توجه به تجاربی که از سال های گذشته به دست آوده بودیم و آسیب هایی‌که به المان های نوری ما وارد می شد همکاران‌بنده سعی کردند طوری کار را انجام دهند که امکان آسیب رساندن‌به این‌المان ها کمتر باشد. به همین دلیل این‌فعالیت ها مستلزم فعالیت عمرانی، تخریب و زمان بیشتری بوده است در عین حال ۹۸ درصد اقداماتی که مربوط به طرح نوروزی ما بود تا شب عید به اتمام رسید.
وی یادآور شد: به جز این‌موارد یک سری اقدامات عمرانی مستمر داریم که پروژه های دنباله دار هستند و تنها مختص به نوروز نمی باشند. به عنوان مثال حذف باغچه های نازیبا در بلوار بعثت یک فعالیت عمرانی مستمر بود هرچند که در تمامی موارد این چنینی فشار آوردیم که کار قبل از عید تمام شود. در همین بلوار بعثت قسمت هایی که تردد بیشتر داشت کار تمام شد و سایر قسمت ها هم اکنون در حال اجرا است.
کاهش شدید سرقت و آسیب به المان های شهری
شهردار نیشابور با اشاره به کاهش شدید آسیب به المان های شهری گفت:با توجه به افزایش سرقت ها در کنار اقدامات تأمینی شهرداری برای نگهداری از اموال شهری با همکاری پیمانکار و فرهنگ‌سازی در جامعه باعث شد امسال المان‌های شهری آسیب کمتری ببینند.
علی نجفی بیان کرد: در سال ۹۷ بالای ۳۵ درصد از گل های کاشته شده در ایام نوروز متاسفانه به سرقت رفت که امسال با کاهشی چشمگیر به زیر ۱۵ درصد رسیده است. بیشتر سرقت های ما در بخش گل اتفاق می افتد و امسال سینره و شب بوی اصفهان بیشتر مورد سرقت قرار گرفت. اما این رنج در تمام شهرها تقریبا وجود دارد و امیدواریم در آینده به کمتر از این مقدار هم برسد.
وی با اشاره به بحث وندالیسم و سرقت آثار حجمی در نیشابور گفت: دو سال قبل المان هایی داشتیم که بادکنکی و به صورت صندلی بود و در مقابل فرهنگسرای سیمرغ نصب شده بود که به سرقت رفت. نکته جالب سرقت این بود که پس از بررسی دوربین ها مشخص شد این سرقت ها توسط یک خودروی مدل بالا صورت گرفته بود و این فرد یک آدم محتاج نبود.
وی با بیان اینکه امسال کمترین سرقت را داشتیم و مورد تخریبی هم گزارش نشد افزود: سال های قبل از سرقت ها گله کردیم و امسال جا دارد از همکاری و مشارکت مردم در این مهم و فرهنگ سازی در خصوص آن تشکر کنم.
شهردار نیشابور در خصوص سرنوشت المان های نورزوی گفت: این المان ها در سال های مختلف بین محله ها جا به جا می شود و پس از چند سال همان طور که ما از مشهد انتظار داریم که المان ها را در اختیار ما قرار دهد که در این سال ها صورت گرفته در اختیار شهرهای اقماری قرار می‌گیرد.
نجفی با اشاره به برخی مطالب مطرح شده در فضای مجازی نیز گفت: با توجه به گستردگی شهر قطعا ضعف هایی هم داریم، مخصوصا امسال که با یک‌طوفان‌زحمات همکاران‌من بر باد می‌رفت.
وی ادامه داد: با این‌وجود پذیرای نقد هستیم ولی نباید هر فعالیتی را کتمان کنیم و با نقدهای غیرمنصفانه کاری کنیم که خستگی در تن کارگران زحمت کشی که در این اوضاع کرونایی شهر را نظافت کرده یا گل می‌کارند، بماند.
وی اظهار کرد: در بهترین شهرهای دنیا هم که من به برخی از آن ها سفر کرده ام نقص هایی وجود دارد ولی اینکه بگوییم در شهر هیچ اتفاقی نیفتاده و با نشان دادن تعدادی تصویر بگوییم شهر ویرانه است به دور از انصاف می باشد.
در ادامه نظر یک جامعه‌شناس و روانشناس بالینی را در مورد پدیده وندالیسم جویا شدیم.
عکس العملی کینه توزانه به برخی ناملایمات
پژمان صابری، دکترای جامعه شناسی درباره وضعیت وندالیسم در جامعه می گوید: «گاه می‌شنویم آنهایی که اتومبیل گران قیمت دارند شکایت می‌کنند که بدنه ماشین آنها آسیب می‌بیند و یا لاستیک چرخ‌هایشان پنجر می‌شود و گاهی شیشه‌ها و آیینه‌های اتومبیلشان شکسته می‌شود. وندال ها که در اکثر موارد جوانان هستند اصلا نمی دانند این عمل جرم است. آنها اعمال خود را نوعی شوخی می‌دانند. این واقعیت که اغلب در حین اعمال وندالیسم چیزی دزدیده نمی‌شود، این مفهوم را تقویت می‌کند که آنها شیطنت می‌کنند، تخریب اموال برای آنها تفریح و هیجان می‌آورد و در واقع اعتراضی به موقعیت مبهم آنها در ساختار اجتماعی است. در حالی که رفتار وندال‌ها نه تنها سلامتی و امنیت جامعه را به مخاطره می‌اندازد، بلکه هزینه‌های مالی گزافی را به ساکنان شهرها تحمیل می‌کند. از این‌رو وندالیسم به‌عنوان نوعی بیماری خرابکاری در قرن حاضر با هدف تخریب آثار هنری، دشمنی با علم و صنعت و آثار تمدن شناخته شده است.»
وی درباره علت گرایش برخی افراد به پدیده وندالیسم اینطور توضیح می دهد: «به نظر می‌رسد تمدن ماشینی امروز که سبب تغییر زندگی ساده قدیمی و تبدیل آن به یک زندگی پرتجمل و پیچیده شده و نیز کمرنگ شدن روابط عاطفی و همدلی، تقابل سنت‌های کهنه با ارزش‌های نوین، شکست‌ها و عقده‌های روانی در تشدید احساسات درماندگی، سرخوردگی و ناامیدی موثر بوده و در نتیجه عصیان روزافزون انسان‌ها به خصوص نسل جوان را برانگیخته است. از این رو وندالیسم را می‌توان عکس العملی کینه توزانه به برخی از فشارها، ناملایمات و احساس ناامیدی و سرخوردگی دانست. ولی به طور کلی بررسی علل وندالیسم نیاز به بررسی عوامل مختلفی دارد که با یکدیگر به نحو پیچیده ای مرتبطند.»
صابری در ادامه می گوید: «جامعه ستیزی می‌تواند از دوران کودکی، نوجوانی یا بزرگسالی شروع شود. در دوران کودکی این رفتارها، اختلال رفتاری و در دوران بزرگسالی اختلال شخصیتی ضداجتماعی نامیده می‌شوند. اختلال‌های رفتاری در اوایل زندگی پیش از دوران بلوغ خود را نشان می‌دهد و به احتمال زیاد به دوران بزرگسالی هم منتقل شده و ممکن است پرخاشگرانه هم شود. اما برعکس این قضیه هم صادق است زیرا در دوران کودکی احتمال درمان بسیار بیشتر است، کودکانی که دارای اختلال رفتاری هستند، اغلب قربانی خشونت یا سوءرفتار بوده اند و یا در محیط های آزاردهنده و تنبیهی زندگی کرده اند و اغلب والدین‌شان نیز ناسازگارند.»
وندالیسم بیماری مدرن قرن
منیره عمرانی، کارشناس ارشد روان شناسی بالینی با اشاره به اینکه وندالیسم یک بیماری مدرن است، می گوید: «این بیماری به عنوان یک معضل اجتماعی تا نیم قرن پیش مطرح نبود. اما با گسترش آن و انجام تحقیقات وسیع توسط روان شناسان و جامعه شناسان، این نتیجه حاصل شد که یک بیماری است که می تواند کنترل شود. براساس یافته های پژوهشی اغلب وندال ها در گروه جنسی مذکر قرار دارند. به عبارت دیگر پسران بیش از دختران به وندالیسم که با نوعی خشونت همراه است روی می آورند. طبق یک نظریه روان شناختی ، دختران بیش از پسران در سرکوب کردن خشم موفق اند. پسران اغلب خشم خود را با رفتار متقابل نشان می دهند. حال آنکه دختران غالباً آن را در درون خود نگهداشته و درون فکنی می نمایند. براساس تحقیقات انجام شده کودکان، نوجوانان و جوانان بین سنین ۱۰ تا ۲۵ سال بیش از دیگر گروه‌های سنی به وندالیسم روی می آورند. همچنین موارد وندالیسم در مناطق شهری به مراتب بیش از مناطق روستایی است.»
وی ادامه می دهد: «از طرف دیگر اکثر وندال‌ها مجرد و از نظر تحصیلی ناموفق اند. اغلب آنها با سرخوردگی‌ها، شکست‌ها و ناکامی‌های مختلف در زمینه‌های تحصیلی، حرفه‌ای، مالی و اجتماعی و خانوادگی مواجه بوده و دارای نوعی شخصیت پرخاشگر، بی ثبات، ضداجتماعی، ناآرام، انتقامجو و در عین حال مأیوس اند. آنان اغلب متعلق به خانواده‌های از هم پاشیده و دارای مناسبات و روابط خانوادگی نامطلوب هستند.»
عمرانی در پاسخ به این سوال که چگونه می‌توان افراد وندال را شناخت؟ می گوید: «شخصی که اختلال رفتاری یا اختلال شخصیتی جامعه ستیزی دارد، ممکن است در وهله نخست برای دوستی بسیار خوب، جذاب و خونگرم، به نظر برسد اما با آشکار شدن رفتارش کسی نمی‌تواند دوستی با او را ادامه دهد زیرا این افراد بسیار خودخواه و خودمحور هستند. با گذشت زمان، ماهیت رفتارهای منفی افزایش می‌یابد، بدترین مورد رفتارهای ضداجتماعی در جرائم بزرگسالی، قتل است که معمولاً ریشه در اختلالات رفتاری دوران کودکی دارد.جامعه ستیزی در دوران بزرگسالی به آسانی با روان درمانی یا دارو، درمان نمی‌شود.»
این کارشناس ارشد روان شناسی بالینی درباره چگونگی جلگیری از ایجاد این گونه رفتارها، می گوید: «از میان روش‌های به کار گرفته شده برای آموزش مهارت‌های اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی نقش عمده ای را ایفا می‌کند. ارتباط با خانواده، گروه همسالان، دوستان و… کمک زیادی به کودک یا نوجوان می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد کودکانی که دستورالعمل‌ها و راهکارهای مهارت‌های اجتماعی را فراگرفته اند، رفتارهای ضداجتماعی کمتری از خود نشان می‌دهند به ویژه اگر از حمایت گروه همسالان و خانواده برخوردار باشند.»
موروثی بودن جامعه ستیزی
منیره عمرانی معتقد است: «نقش مدرسه و معلم نیز بسیار مهم است. از آنجایی که کلاس یک محیط طبیعی است اگر معلم از شیوه آموزش گروهی یا دسته جمعی استفاده کند، برای این کودکان بسیار مفید است و آنها را برای تعامل های گروهی آتی آماده می سازد. طبق تحقیقات اخیر دانشگاه کالیفرنیا، کودکانی که در خانواده هایی با رفتارهای ضداجتماعی بزرگ می شوند به احتمال زیاد، خودشان نیز جامعه ستیز می شوند.»
وی می گوید: «کودکان با مشاهده و تفسیر رفتارهای ضداجتماعی والدین‌شان، این رفتارها را یاد می‌گیرند. والدین به مثابه الگو برای کودکان خود هستند. درک و مشاهده کودک از رفتارهای جامعه ستیز والدینش، نقش مهمی در انتخاب و درستی این رفتارها در نزد کودک ایفا می‌کند و کودک به خود اجازه می‌دهد تا رفتارهای مشابه داشته باشد. البته ناگفته نماند عوامل ژنتیک و موروثی نیز در جامعه ستیزی بزرگسالان و عوامل محیطی در جامعه ستیزی کودکان و نوجوانان نقش مهمتری دارند.»
عمرانی در پایان خاطرنشان می کند: «در واقع فاکتور اصلی، ادامه این رفتارها از دوران کودکی تا اوایل دوران جوانی و بزرگسالی است. ماندگار شدن رفتارهای ضداجتماعی از دوران کودکی به بزرگسالی منجر به جرائم و اختلالات روانی در بزرگسالی نیز می‌شود. بنابراین اقدامات پیشگیرانه، نه تنها به جلوگیری از وقوع جرائم و خشونت در جامعه کمک می‌کند بلکه مشکلات سلامتی که بر دوش فرد، خانواده و جامعه گذاشته شده را برطرف می‌کند.»
اجتماع هم باید کمک کند
صابری در پاسخ به این سوال که چه باید کرد تا از وقوع وندالیسم در جامعه پیشگیری شود؟ می گوید: «برنامه‌های پیشگیری معمولاً در سه مرحله انجام می‌گیرد. اول در مرحله در مرحله پیش از وقوع وندالیسم توجه عمده به گسترش سلامت اجتماعی همه آحاد جامعه و توجه ویژه به افراد «در مرحله خطر » یا «مساله دار» خواهد بود که در این مرحله هدف شناسایی کمبودها، مشکلات اجتماعی تربیتی، تحصیلی و فرهنگی افراد در مرحله خطر و مداخله‌های روانی و اجتماعی جهت توانمند ساختن آحاد جامعه به ویژه افراد در معرض خطر می‌باشد. ایجاد و گسترش امنیت اجتماعی درسطح فراگیر وبهره‌مندی همگانی، فراهم ساختن و ارتقای توانمندی لازم برای استمرار امنیت در شرایط بحران‌های اجتماعی، وضع قوانین مناسب تامین اجتماعی و حمایت همه جانبه از افراد آسیب پذیر، تدوین درسنامه آموزشی، تربیتی و علمی برای مدارس با هدف مقابله در برابر انگیزه‌های گرایش به وندالیسم، افزایش مراکز مشاوره اجتماعی در محلات و مدارس با هدف توانمند سازی و کاهش مسائل اجتماعی نیز از دیگر برنامه‌های پیشگیری پیش از وقوع وندالیسم به حساب می‌آید.»
وی ادامه می دهد: «در مرحله وقوع وندالیسم نیز فعالیت‌های اساسی که باید انجام داد عبارتند از بررسی همه جانبه رفتار از جمله علل شکل گیری و همچنین مکانیسم‌های گسترش آن که از جمله راهکارها ی اساسی این مرحله گسترش توانمندی‌ها و امکانات نهادهای فعال در عرصه پیشگیری موقعیتی مانند (پلیس، دادگاه‌های جزایی و خانواده، دادگاه‌های کودکان و نوجوانان و موسسات مددکاری اجتماعی است.»
این دکترای جامعه شناسی در توضیح مرحله پس از وقوع وندالیسم می گوید: «در این مرحله هدف عمده، انسانی کردن مجازات‌ها و کار آمد ساختن درمان و توانبخشی به منظور فراهم آوردن زمینه بازگشت موثر کجرو به جامعه است که با برنامه ریزی در جهت توسعه نهادهای جزایی موجود یا ایجاد جایگزین‌های مناسب برای آنها به مرحله اجرا در می‌آید که این توسعه در محور‌های از جمله برنامه‌های متعدد توانبخشی در محدوده زیستی، روانی و اجتماعی، برنامه‌های آزادی مشروط و آماده سازی فرد برای از سرگیری زندگی اجتماعی، تجهیزات زندان‌ها و مراکز اصلاح و تربیت، برنامه‌های پس از آزادی مشروط یا نهایی و به ویژه تدابیر کمک به فرد آزاد شده در بازیابی جایگاه اجتماعی و در نهایت برنامه‌های نظارتی خلاصه می‌شود.»
صابری درپایان می گوید: «در مجموع برای مقابله با پدیده وندالیسم وجود زیرساخت‌های صحیح آموزشی و فرهنگی، بالا بردن سطح نشاط در جامعه و تقویت برخوردهای قضایی با افراد خطاکار را بسیار نیاز داریم.»
