حدود یک قرن است که باغ تاریخی امین‌الاسلامی آشنای هر رهگذر غریب و آشنا و پناهگاهی امن برای پرندگان خوش‌آواز در قلب شهر نیشابور است اما این خواب شیرین دیری نپائید و در شامگاه سومین جمعه آذر ماه امسال آرامش این باغ را هیاهوی ماشین‌های سنگین برآشفت تا در سودای گشودن گره ترافیک شهری؛ راه‌گذری سواره‌رو از قلب این باغ تاریخی بلوار شورا را به خیابان شریعتی پیوند بزند.
این اقدام شبانه به گفته میرفانی شهردار نیشابور یکی از مطالبات به جا مانده شهروندان نیشابور از ۲۰سال قبل است.
۲دهه قبل خانواده امین‌الاسلامی طی توافقی با شهرداری نیشابور در ازای دریافت امتیاز تجاری برای واحدهای مجتمعی که در کنار این باغ احداث شده است باغ و عمارت داخل آن را تهاتر می‌کنند.
روزانه ۳۰۰هزارتومان جریمه شهرداری از سال ۱۳۸۲ تاکنون
سیدحسن میرفانی شهردار نیشابور می‌گوید: در آبان ماه سال ۱۳۸۲ تفاهم‌نامه‌ای بین شهرداری نیشابور و ورثه مرحوم امین‌الاسلامی تنظیم می‌شود که براساس آن از ۳۱ هزار مترمربع عرصه این باغ حدود ۱۰هزار مترمربع در اختیار ورثه و مابقی شامل معبر، باغ و عمارت در اختیار شهرداری قرار بگیرد و عمارت هم به سازمان فرهنگی شهرداری هبه شود و در سردرب آن تابلویی با عبارت “اهدایی از طرف مرحوم امین‌الاسلامی به شهرداری نیشابور” نصب شود و معبر در اختیار شهروندان باشد و شهرداری نگهداری باغ را برعهده بگیرد.
وی اظهار کرد: برطبق این تفاهم‌نامه قرار می‌شود برای ۱۰هزارمتری که برای احداث مجتمع تجاری در اختیار ورثه قرار می‌گیرد شهرداری نیشابور پروانه آن را به صورت مادام‌العمر تا زمان گرفتن پایان کار تمدید کند و در حال حاضر برای یک بخش از این مجتمع تجاری که ساخته شده اما هنوز تکمیل نشده پایان کار و پروانه صادر شده و هنوز امتیاز آب و برق و گاز و تلفن ندارد که برای گرفتن آن باید پروانه احیا شود و بر مبنای این تفاهم‌نامه اگر شهرداری به تعهداتش عمل نکند باید روزانه ۳۰۰هزار تومان خسارت پرداخت کند و این بدهی از آن سال ۱۳۸۲ تاکنون باقی مانده است.
میرفانی در پاسخ به این سوال که آیا در تفاهم‌نامه این مورد که بخشی از باغ تبدیل به خیابان می‌شود پیش‌بینی شده گفت: همان‌طور که گفتم قرار شد بخشی از این باغ به صورت معبر عام در اختیار شهروندان قرار بگیرد اما اداره میراث فرهنگی ۲ماه پس از امضای این تفاهم‌نامه باغ امین‌الاسلامی را به عنوان عرصه تاریخی به ثبت می‌رساند.
وی با اشاره به اینکه ثبت این باغ به عنوان عرصه تاریخی موجب تاخیر در اجرای طرح بازگشایی معبر شده گفت: مسیر بازگشایی شده در باغ امین‌الاسلامی به عرض هفت متر و فقط برای تردد خودروهای سبک با حداکثر سرعت ۳۰ کیلومتر بر ساعت است و طوری برنامه‌ریزی شده که آسیبی به باغ و عمارت تاریخی وارد نشود و مرمت و احیای این عمارت تاریخی هم به زودی شروع شده و این باغ به بزرگترین مرکز فرهنگی شهر تبدیل خواهد شد.
اما انتشار خبر بازگشایی شبانه معبر سواره‌رو باغ امین‌الاسلامی بلافاصله با واکنش سعید داغستانی رئیس میراث‌فرهنگی نیشابور روبرو شد و طی تماس رسانه‌های نیشابور مدعی شد این عملیات اجرایی متوقف شده و براساس قانون هر گونه بازگشایی و تغییر در آثار ثبتی ممنوع است.
صبح روز بعد محمدعلی مدیر فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی خراسان رضوی به همراه احسان زهره‌وندی سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی با حضور در محل باغ امین‌الاسلامی به شدت نسبت به این اقدام شهرداری اعتراض کرده و با دستور فرمانده یگان حفاظت میراث مسیر بازگشایی شده مسدود می شود.
هم‌زمان با این‌اتفاقات امام‌جمعه نیشابور در تریبون نمازجمعه از بازگشایی گره ترافیک ۲۰ساله نیشابور تقدیر می‌کند و می‌گوید: از سال ۱۳۸۲ طبق توافق شهرداری با ورثه مرحوم امین الاسلامی این باغ جهت اتصال شمال به جنوب شهر به شهرداری واگذار شده و شهرداری طبق توافق با ورثه مرحوم امین‌الاسلامی بابت هر روز تاخیر در اجرای این طرح باید روزانه خسارت پرداخت کند و ۲۰ سال است بابت تاخیر و عقب ماندن این طرح خسارت از جیب مرم شهر پرداخت می‌کند.
حجت‌الاسلام سیدقاسم یعقوبی با اشاره به اینکه کار بزرگی به لحاظ حفظ و نگهداری بر عهده متولیان میراث فرهنگی است گفت: نباید این مسئله مانع پیشرفت و خدمات‌دهی درست به شهروندان شود.
امام جمعه نیشابور با انتقاد از عملکرد مدیران میراث استان گفت: چرا شما یک بام و دو هوا صحبت می کنید، اگر قرار بود حرم مطهر امام رضا(ع) همان حرم ۵۰ سال پیش باشد که امروز نمی توانستیم به راحتی به حرم برویم و فعالیت‌هایی انجام شد که لازم بود و در این طرح و طرح های مشابه هم قرار نیست به میراث فرهنگی خسارتی وارد شود بلکه قرار است ضمن حفظ میراث فرهنگی مشکل و معضلی از مردم شهر حل شود.
مگر شهر صاحب ندارد
پس از خطبه‌های نماز جمعه سردار سلیمانی فرمانده تیپ ۲۱ امام رضا(ع) و میرفانی شهردار نیشابور در محل باغ امین‌الاسلامی حاضر می‌شوند و ابوطالب جوان معاون استاندار و فرماندار ویژه نیشابور با حضور در محل با بیان این مطلب که مگر شهر صاحب ندارد فورا دستور رفع موانع را برای عبور وسایل نقلیه صادر کرد.
این اقدام فرماندار نیشابور برای دقایقی موجب جدال لفظی او با زمانی یکی از معاونان هدهره کل میراث فرهنگی استان شد که با دخالت فرمانده تیپ ۲۱ امام رضا(ع) و دعوت طرفین به خویشتنداری فضا آرام شد.
وی خطاب به نمایندگان اداره کل میراث فرهنگی گفت: شما که دیروز این خبر را شنیدید تماس می‌گرفتید و می‌آمدید صحبت می‌کردید نه اینکه راه را ببندید.
وی در پاسخ به سوال نماینده اداره کل میراث که اگر این کار قانونی است چرا شبانه و در روز تعطیل کار می‌کنید گفت: این کار غیرقانونی نیست، با نام نمی‌شود میراث‌داری کرد باید عمل کرد.
وی در واکنش به سخنان نماینده دیگر اداره کل میراث که این اقدام را غیرقانونی دانست گفت: ما این مسیر را باز کردیم شما هم بروید شکایت کنید. آجرهای سردرب مسجد جامع تک تک دارد می افتد آن را مرمت کنید. اگر شما میراث‌دار هستید باید تکانی به خودتان بدهید، یک ریال خرج نمی‌کنید و می‌خواهید میراث هم باقی بماند!
فرماندار نیشابور با بیان اینکه اینجا پاتوق معتادان شده گفت: با اجرای این طرح هیچ آسیبی به عمارت باغ امین‌الاسلامی نمی رسد.
احسان زهره‌وندی سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی در مصاحبه با خبرنگار خاتون‌شرق گفت: عمارت و باغ تاریخی امین‌الاسلامی در سال ۱۳۸۲ به شماره ۴۸۰۹ ثبت فهرست آثار ملی شده و جزو ثروت فرهنگی نیشابور و حق‌وحقوق شهروندان است که هزینه آن استفاده کنند.
وی افزود: در سال ۱۳۸۴ حریم این اثر تاریخی برای حفظ و نگهداری آن مصوب و به فرماندار و شهردار و همه دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شد و طبق قانون مجازات اسلامی هرگونه دخل و تصرف در عرصه های تاریخی بدون مجوز و رعایت قانون خلاف است و باید جلو آن گرفته شود و از سوی دیگر وقتی که قرار است مانند اینجا طرحی در مقیاس شهری اجرا شود و مسیر پیاده‌رو تبدیل به سواره‌رو شود باید مطابق طرح تفصیلی مصوب باشد که شورای عالی شهرسازی و معماری ایران ابلاغ کرده است و اگر هم بخواهند براساس مسائل روز تغییری در آن ایجاد کنند باید در کمیسیون ماده پنج استانداری مطرح شود که در آن نماینده شهرداری، میراث‌فرهنگی، راه‌وشهرسازی، جهادکشاورزی حضور دارد و پس از موافقت این کمیسیون شهرداری می‌تواند دست به این گونه اقدامات بزند و در غیر این‌صورت خلاف قانون است.
وی خاطرنشان کرد: باغ امین‌الاسلامی دارای هشت‌هزار مترمربع عرصه تاریخی است و این اقدام شهرداری نیشابور دخالت در عرصه تاریخی و کاملا خلاف قانون است.
صادق امین‌الاسلامی نماینده ورثه امین‌الاسلامی نیز در جمع مدیران و مسئولان حاضر در این باغ گفت: زمانی که اداره میراث فرهنگی نیشابور در باغ خیام بود به همراه مرحوم امین‌الاسلامی به آنجا مراجعه کردیم و با توجه به هزینه بالای نگهداری این باغ اداره میراث فرهنگی گفتند از عهده هزینه‌های آن برنمی‌آیند به همین خاطر به شهرداری مراجعه کردیم و توافقاتی انجام شد اما ۲ماه پس از آن اداره میراث فرهنگی این باغ را ثبت کرد و حتی برای شهردار وقت حکم کیفری صادر شد.
وی گفت: هیچ کس از من دلسوزتر برای این باغ نیست و اگر شما می‌خواهید نگهداری کنید همین فردا کارشناسی کنید تا به اداره میراث فرهنگی تحویل بدهیم و به آقای ضرغامی هم گفتیم ما مثل فلسطینی‌ها آواره شده‌ایم و همان روز اول هم گفتیم این باغ باید با دیوار کاهگلی‌اش، اصطبل و کندوی گلی و تنورخانه‌اش حفظ شود.
سیدمومن حسینی عضو شورای شهر نیشابور هم گفت: اینجا یک حق مالکیت دارد که ۲۵سال این حق زیر سوال رفته و ما بارها داد زده‌ایم و مدیرکل و معاون وزیر و وزیر هم آمده‌اند ولی هیچ‌کس به فکر نیست و حالا هم جلسه گذاشتن فایده‌ای ندارد زیرا قبلا جلسات مختلف گذاشته‌ایم ولی به نتیجه نرسیدیم.
ردپای املاک منسوبان در مسیر بازگشایی ملاصدرا
یکی از نمایندگان اداره میراث فرهنگی هم در جمع مدیران و مسئولان حاضر در باغ امین‌الاسلامی گفت: کسانی که به دنبال باز شدن این مسیر هستند منسوبانشان در این مسیر ملک‌هایی خریده‌اند و با گشوده شدن این مسیر ملک‌هایشان را به فروش خواهند گذاشت و با این اتفاق منافع اکثریت فدای منافع اقلیت خواهد شد.
فرماندار نیشابور در واکنش به این اظهارات گفت: این سوء‌ظن‌ها همیشه وجود دارد و حاضرم به این روز جمعه قسم بخورم ذره‌ای منفعت شخصی برای کسانی که تصمیم گرفته‌اند این اتفاق بیفتد وجود ندارد و اگر چیزی پیدا کردید من مدیون هفت پشت شما تا قیامت خواهم بود و هر ۲نماینده این شهر هم با این اتفاق موافقت کرده‌اند!
یک منبع آگاه طی تماس با خاتون‌شرق گفت: در این جریان حل مشکل ترافیکی بهانه است زیرا اداره میراث فرهنگی پیشنهاد بازکردن کوچه قوامی را داده بود و با تغییر جهت مسیر حرکت خودروها از کوچه امین‌الاسلامی، کوچه واعظی و خیابان ۱۷ شهریور این مشکل حل می‌شد اما فقط به خاطر برخی مدیران که منسوبانشان در مسیر این بلوار ملک خریده و ذینفع هستند این اتفاق افتاد و شهرداری نیشابور بر سر میراث‌فرهنگی معامله کرده است و با این کار هویت شهر از بین می‌رود و اگر این کار درست بود قبلا به اداره میراث فرهنگی اعلام می‌کردند نه اینکه شبانه و شتاب‌زده عمل کنند و این تجاوز به حریم میراث‌فرهنگی و جرم است.
وی اظهار کرد: هر بنای تاریخی حریم دارد و بخشی از هویت عمارت امین‌الاسلامی همان باغ است که با این شیوه به مرور از بین خواهد رفت و تخریب باغ به بهانه اینکه که پاتوق معتادان شده صحیح نیست و اگر تعدادی معتاد در باغ ملی یا پشت ساختمان شورای شهر دیده شود که نباید ساختمان شورای شهر را خراب کنیم و اگر قرار باشد هر جا شهرداری و راهنمایی و رانندگی دچار مشکل شدند خیابان بکشند شهر از بین می‌رود. در یزد و اصفهان خیابان‌های قدیمی را تبدیل به پیاده‌رو کرده و مسیرهای جایگزین تعیین می‌کنند و اجازه تردد داده نمی‌شود و در نیشابور هم باید از خیابان امام تمرکززدایی شود.
وی با بیان اینکه اگر در گذشته اشتباهی شده نباید اشتباه دیگری به آن اضافه کنیم گفت: در بحث مسجد جامع نیشابور به توصیه‌های اداره ارشاد گوش نکردند و مصلی را چسبیده به آن احداث کردند و حالا هم با مشکل جای پارک مواجه هستند، حوزه علمیه نیشابور که یک اثر تاریخی بود تخریب شد، پشت رباط عباسی مدرسه درست کردند و عدم توجه به میراث‌فرهنگی خسارات غیرقابل جبرانی خواهد داشت.
ماشین عضو شورای شهر در برابر لودر شهرداری
احمد همت‌آبادی عضو شورای شهر نیشابور و عضو کارگروه احیای کوچه‌باغ‌های نیشابور که به محض حضور در محل ماشینش را کنار حوضچه باغ امین‌الاسلامی قرار می‌دهد تا مانع از تخریب آن به وسیله لودر شود به خبرنگار خاتون‌شرق گفت: اینجا در فهرست آثار ملی ثبت شده و آقای دادستان باید به این موضوع ورود کرده و قانون را جاری کند.
همت‌آبادی با اشاره به اینکه همه اعضای شورای شهر نیشابور با طرح شهرداری برای بازگشایی باغ امین‌الاسلامی موافقت کرده بودند اظهار کرد: با این وجود یک طرح جایگزین به شورا ارائه کردم که همه اعضا به اتفاق با آن‌موافقت کردند و قرار شد ابتدا آن را بررسی کنند و بعد نظرشان را اعلام کنند اما آقای شهردار که ظاهرا عجله داشت پیش از آنکه این طرح در جلسه رسمی مصوب شود با پشت‌گرمی آقای فرماندار و شورای تامین اقدام کرد.
وی افزود: این کار آقای شهردار خلاف نیست بلکه جرم است و به آقای دادستان هم گفتم طبق قانون مصوب شورای اسلامی این جرم شهردار نیشابور از سه ماه تا سه سال حبس دارد که ایشان جواب داد شما در شورا باید این‌موصوع را بررسی و مصوب کنید که متاسفانه به جلسه رسمی نرسید و به آقای شهردار هم گفتم اول از شما خواهش می‌کنم این کار را تعطیل کن و بعد به عنوان عضو شورای شهر تذکر می‌دهم و ایشان هم در جواب گفت هشت نفر از اعضای شورا موافق هستند و این کار را انجام می‌دهم و من حتی با ماشین جلو لودر را سد کردم ولی به هم کارشان را انجام دادند.
وی درخصوص علت موافقت حجت‌الاسلام یعقوبی امام جمعه نیشابور با این طرح گفت: در شورای راهبردی به ایشان گفته‌اند پس از ۲۰سال می‌خواهیم مشکل ترافیک شهر را حل کنیم و ایشان هم گفته خدا خیرتان بدهد و در همین گیرودار که شهردار و فرماندار حاضر به مصاحبه نشدند ایشان در خطبه‌های نماز جمعه اعلام می‌کنند.
وی درخصوص طرح جایگزینی که به شورا اعلام کرده بود گفت: در این طرح باغ امین‌امین‌الاسلامی، باغ قوامی، باغ ملی، هتل امیران و بیمارستان ۲۲بهمن به عنوان مرکز شهر در نظر گرفته می شود و چراغ راهنمایی کوچه امین‌الاسلامی حذف شود تا خودروها بدون توقف وارد خیابان شریعتی بشوند و از مسیر خیابان کمال وارد خیابان عطار و از آنجا به کوچه قوامی و بلوار شورا برسند و بدین‌ترتیب یک حلقه تردد ایجاد شده و مسیر خیابان امین‌الاسلامی تا کوچه قوامی در خیابان امام هم تبدیل به پیاده‌راه شود و داخل آن طرح هایی مانند شهر غذا و سایر برنامه‌های فرهنگی اجرا شود و عمارت امین‌الاسلامی هم تبدیل به موزه شود و با اجرای این طرح گردشگران و توریست‌ها به محض
خروج از هتل امیران وارد یک فضای زیبا می‌شوند ولی متاسفانه کسی گوش نکرد.
وی اظهار کرد: با اجرای این طرح مشکل ترافیک خیابان دارایی و امام‌حل نمی‌شود و می توانید مقایسه کنید و از سوی دیگر تا دیروز در این باغ مردم به ورزش و تفریح می‌پرداختند و حالا یکدفعه ماشین از وسط باغ رد می‌شود و به نظرم این کار کاملا خارج از منطق و قانون بود و من به آقای فرماندار و شهردار گفتم که شکایت می‌کنم.
وی گفت: آقای فرماندار ادعا کرده پیش وزیر می‌رود و دستور لازم برای این کار را می‌گیرد اما من می‌گویم هنر این است که وقتی ما یک اثر تاریخی داریم که قابلیت ثبت در فهرست میراث فرهنگی داشته اگر توان و قدرت داریم از وزیر بخواهیم با توجه به اینکه نیشابور ۲روز ملی در تقویم رسمی و چند خانه تاریخی دارد پول و اعتبار بدهد و ما باید یا ادعا نکنیم شهری تاریخی هستیم یا اگر ادعا داریم باید این آثار را حفظ کنیم.
تنها راه حل مشکلات شهرستان ما فقط تبدیل شدن به استان است
رضا کراری رئیس کمیسیون عمران شورای شهر نیشابور هم با انتشار دیدگاه‌هایش در فضای مجازی در خصوص بازگشایی معبر در باغ امین‌الاسلامی گفت: پس از آغاز شورای ششم یکی از دغدغه های شورا بحث قرارداد باغ امین‌الاسلامی بود که در ۲۰سال قبل بین شهرداری و خانواده امین‌الاسلامی منعقد شده بود لذا این موضوع بطور جدی و از طریق کمیسیون حقوقی شورای شهر مورد پیگیری قرار گرفت و چند جلسه با شهرداری و خانواده امین‌الاسلامی برگزار و سرانجام طی مذاکرات شفاهی انجام شده موافقت ایشان اخذ شد و موضوع بازگشایی در مهرماه ابتدا در کمیته فنی ترافیک مطرح و مورد تایید قرار گرفت سپس این موضوع در همان مهرماه در کمیسیون عمران، ترافیک و شهرسازی شورای شهر مطرح شد و به اتفاق تمامی هشت عضو شورای شهر حاضر در جلسه مورد تصویب قرار گرفت و مصوبه کمیسیون طی نامه‌ای در همان ماه به اطلاع شهرداری رسید.
کراری در ادامه اظهار کرد: در آبان ماه تاییدیه کمیته فنی ترافیک در شورای هماهنگی ترافیک مطرح شد و در آنجا نیز پس از یک ساعت بحث و بررسی اعضای شورا به تصویب رسید سپس این مصوبه در شورای راهبردی شهرستان مطرح و در آنجا نیز به تصویب رسید و در پایان این مصوبه هفته گذشته در شورای تامین شهرستان مطرح و در آنجا نیز مورد موافقت قرار گرفت و به تصویب رسید. وقتی شهردار مجوز تمام این مجموعه ها را اخذ و پس از آن نسبت به اجرای عملیات اقدام کرده چگونه می‌توان گفت که شهردار شهرمان خودسرانه اینکار را انجام داده است.
نمای هوایی باغ امین‌الاسلامی در ۳۰سال قبل
وی درباره مخالفت احمد همت‌آبادی(مهندس) دیگر عضو شورای شهر نیشابور گفت: موضوع مخالفت آقای مهندس همت آبادی حدود یک ماه پس از ابلاغ مصوبه کمیسیون عمران به شهرداری و تایید طرح در کمیته فنی ترافیک شهر و تصویب آن شورای هماهنگی ترافیک شهرستان مطرح شد و البته مقرر شد ایشان طرح پیشنهادی خود را جهت بررسی به صورت مکتوب ارائه کنند ولی با وجود تذکرات هفتگی که جهت دریافت طرح به ایشان داشتیم هیچ اقدامی از جانب ایشان تاکنون صورت نگرفت و در آخرین جلسه رسمی شورا در نهم آذر نیز در حضور خبرنگاران ، این تذکر بابت تحویل طرح ایشان برای بررسی در حین جلسه به ایشان اعلام گردید و فراموش نشود مصوبات شورا با اخذ اکثریت آرا یعنی پنج رای از نه رای قطعی می‌شود که در اینجا هشت رای موافق برای اجرای طرح داشتیم و آقای مهندس همت‌آبادی هم در این جلسه غایب بودند و درخواست ما برای بررسی طرح آقای مهندس همت آبادی صرفا جهت اطمینان بود که البته طرح ایشان وصول نگردید.
وی افزود: میراث فرهنگی پهنه تاریخی شهر نیشابور را ۳۳هزار هکتار اعلام کرده در حالی که مساحت شهر نیشابور سه هزار و پانصد هکتار است و تقریبا تمام طرح‌های عمرانی حتی طرح های گردشگری در کارگروه امور زیربنایی استان با مخالفت میراث فرهنگی مواجه می‌شود و آخرین بار احداث یک مجموعه ساختمانی در شهرک فیروزه نیشابور بود که با مخالفت میراث فرهنگی متوقف شد. خانه استاد مشکاتیان چرا تخریب شد؟ میراث فرهنگی آنجا را هم میراثی اعلام کرد ولی برای تملک آن هیچ اقدامی نکرد. شهرداری هم نمی‌توانست بجای میراث فرهنگی چندین میلیارد تومان برای تملک این ملک بپردازد. با میراثی شدن ملک ورثه استاد مشکاتیان توانایی انجام هر گونه اقدامی را در ملک موروثی خود نداشتند و لذا خانه را رها کردند و رفتند و چون در یک معبر فرعی و دور از چشم قرار داشت تبدیل به مأمن معتادین کارتن خواب شد تا اینکه در یک شب زمستانی آتش گرفت و به طور کامل ویران شد.
کراری افزود: مشکل این است آن چیزی که می‌شنویم تحت عنوان معاونت مدیر کل استان و مدیریت شهرستان چه برای اداره میراث فرهنگی و چه برای تمام ادارات شهرستان فقط یک لفاظی گول زننده است و تمامی ادارات ما در سطح شهرستان تقریبا هیچ گونه اختیاراتی ندارند و ادارات کل استان هستند که تمام تصمیمات را میگیرند و این گونه مشکلات را در تمام حوزه ها برای ما به وجود می آورند و تنها راه حل مشکلات شهرستان ما فقط تبدیل شدن به استان است.
شکایت آخرین تیر ترکش میراث فرهنگی
هرچند ظاهرا حضور نمایندگان اداره کل میراث فرهنگی و فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی استان در محل باغ امین‌الاسلامی مانع از اجرای این طرح نشد اما روز بعد احسان زهره‌وندی سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی با انتشار بیانیه‌ای که بر روی وب‌سایت رسمی اداره میراث فرهنگی منتشر شد خبر از پیگیری حقوقی این موضوع داد و با اشاره به اینکه شخصا با حضور در شهرستان نیشابور ضوابط عرصه و حریم را حضوری به فرماندار و شهردار اعلام کرده گفت: اقدامات قانونی و پیگیری‌های قضائی نیز از طریق واحد حقوقی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در حال انجام است و براساس قانون هر کس بدون اجازه از سازمان میراث فرهنگی کشور یا با تخلف از ضوابط مصوب و اعلام شده از سوی سازمان مذکور در حریم آثار‌فرهنگی – تاریخی مبادرت به عملیاتی نماید که سبب تزلزل بنیان آنها شود یا در نتیجه آن عملیات به آثار و بناهای مذکور خرابی یا لطمه وارد آید علاوه بر رفع آثار تخلف و پرداخت خسارت وارده به حبس از یک تا سه سال محکوم می‌شود و همچنین براساس ماده ۵۵۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده) هر کس به تمام یا قسمتی از ابنیه، اماکن، محوطه‌ها و مجموعه‌های فرهنگی تاریخی یا مذهبی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، یا تزئینات، ملحقات تاسیسات، اشیاء و لوازم و خطوط و نقوش منصوب یا موجود در اماکن مذکور، که مستقلاً نیز واجد حیثیت فرهنگی- تاریخی یا مذهبی باشد، خرابی وارد آورد علاوه بر جبران خسارات وارده به حبس از یک تا ۱۰ سال محکوم می‌شود.
سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی تصریح کرد گفت: باغ امین اسلامی نیشابور یک اثر تاریخی فاخر است و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و تبدیل عرصه تاریخی این باغ به مسیر سواره خلاف قانون است و در چند سال قبل به صورت غیرقانونی دیوارهای باغ برداشته شده و اکنون براساس گزارشی که به ما رسیده، بدون هیچ‌گونه اطلاع به میراث‌فرهنگی، شبانه عملیات عمرانی تعریض خیابان و ایجاد مسیر سواره در عرضه اثر تاریخی را آغاز کرده‌اند و این طرح که عملیات عمرانی آن آغاز شده با طرح تفصیلی و دیگر اسناد بالادستی نیز مغایرت دارد و نه تنها برای مشکلی از ترافیک بر طرف نمی‌کند بلکه باعث لطمه زدن به اثر تاریخی نیز می‌شود.
زهره‌وندی افزود: در حال حاضر این باغ در اختیار مردم بوده که با این اقدام تداخل مسیر سواره با پیاده را ایجاد و خطر آفرین بوده و به لحاظ قوانین شهرسازی و میراث‌فرهنگی این اقدام تخلف از قانون است و در حال حاضر مکاتبات لازم با مسئولان استان از جمله معاونت عمرانی استانداری خراسان رضوی انجام شده تا از این اقدام غیر قانونی در نیشابور جلوگیری شود.
کلام آخر
در حال حاضر ۴۴۰اثر میراث فرهنگی شامل تعدادی خانه تاریخی در نیشابور وجود دارد که در اختیار مالک خصوص است و ظاهرا اداره میراث فرهنگی نیشابور جز نظارت برای حفظ این آثار تاریخی کار دیگری از دستش برنمی‌آید و تملک این آثار نیز نیازمند بودجه‌ای هنگفت است و این وضعیت موجب نارضایتی شدید مالکان این خانه‌های تاریخی که حق ساخت‌‌‌وساز را از ایشان سلب کرده شده است.
از سوی دیگر اجرای طرح‌هایی در این مقیاس و حساسیت قطعا موافقان و مخالفانی دارد که هریک مزایای این طرح را برشمرده و برمعایب آن اصرار می‌ورزند اما در این جریان کمبود نگاه مدیریتی همه‌جانبه‌نگر برای اجرای طرح‌های شهری که همه ابعاد مختلف فرهنگی و اجتماعی آن را مورد بررسی قرار داده و با مشورت کارشناسان و اهل فن بهترین تصمیم کاربردی را اتخاذ کند بیش از پیش محسوس است.
از سوی دیگر با توجه به اینکه بخش وسیعی از نیشابور در حریم میراث فرهنگی قرار دارد به نظر می رسد وجود اماکن و خانه‌های تاریخی در نقاط مختلف شهر نیشابور تنها یکی از مشکلات مدیریت شهری برای بازگشایی معابر جدید است و شکل و نحوه شهرسازی در بافت قدیمی شهر نیشابور بر پیچیدگی این کلاف سردرگم افزوده است تا امروز برای تامین مسیرهای مناسب برای گردش ترافیک با چالش‌های مختلفی روبرو باشیم.
برای حل دائمی مشکلات قدیمی نیازمند نگاه مدیریتی و راه‌حل‌های نوین هستیم و در این چارچوب استفاده از تجارب موفق شهرهای مختلف جهان در زمینه مدیریت کنترل ترافیک و نحوه کاهش تقاضای سفر با خودروی شخصی از طریق ایجاد ناوگان حمل‌ونقل عمومی کارآمد و ترویج فرهنگ دوچرخه‌سواری می تواند راه‌های موثری برای حل معضل ترافیک شهر نیشابور باشد.
گزارش از سعید صفارائی
