نزدیک به یکصد سال از تأسیس دامپزشکی در ایران می گذرد و از چهاردهم تا بیستم مهر ماه به عنوان هفته دامپزشکی نام گذاری شده است.
در این روز( چهاردهم مهرگان) نیاکان ما برای سلامتی دام های خود دست به دعا برمی‌داشتند.
این روز به پاس ارج نهادن به اقدامات دامپزشکی در تأمین مواد غذایی و پروتئینی سالم، روز ملی دامپزشکی نام گذاری شده است.
به این مناسبت دکتر علی سلیمانی رئیس شبکه دامپزشکی نیشابور در مصاحبه با خاتون شرق گفت: دامپزشکی دارای حرفه های گوناگونی مانند درمان دام، کنترل محصولات تولیدی از حیوان برای مصرف انسان، تولید انواع واکسن های دام و طیور، کنترل و نظارت بر کارخانه های تولید خوراک دام و طیور و آبزیان، نظارت بر مراحل ساخت انواع دامداری ها و یا استخر های پرورشی، کشتار گاه ها و تأمین موادغذایی و پروتئینی سالم است که همه باعث شده دامپزشکی به عنوان یکی از رشته های متنوع در دنیا مطرح شود.

وی درباره دلیل ارتقاء نیافتن شبکه دامپزشکی نیشابور به اداره گفت: در چند سال اخیر پیگیری های متعددی داشتیم اما فقط در کل کشور شهرستان چابهار از شبکه دامپزشکی به معاونت اداره کل ارتقاء پیدا کرده و روسای وقت سازمان دامپزشکی قول ارتقاء دادند ولی تاکنون اتفاقی نیفتاده است.
در شبکه دامپزشکی نیشابور ۳۰ پرسنل و در چکنه اداره و کلاته محمد جان خانه ی بهداشت دامپزشکی داریم و میان جلگه و عشق آباد نیز دارای اداره است.
در صدد هستیم در شهرستان تازه تأسیس میان‌جلگه پست دامپزشکی را در سفر مدیر کل به شبکه ارتقاء پیدا دهیم و در حال حاضر پیگیر تأمین تأسیسات و پرسنل هستیم تا منطقه محروم میان جلگه هم از امکانات دامپزشکی بیشتری برخوردار شود.
وی گفت: یکی دیگر از مشکلات این شبکه کمبود نیروی انسانی است و از اداره کل در حال پیگیری و ورود نیروهای جوان به شبکه دامپزشکی شهرستان است و دارای توان ظرفیت کافی برای ارتقاء به معاونت اداره کل هستیم.
وی افزود: نیشابور در استان مقام اول تولید گوشت قرمز به مقدار ۹ هزار تن در سال و ۲۴ هزار تن شیر به صورت ماهانه را دارد و با توجه به تعدد کارخانه های لبنی در نیشابور بزرگ بخش عمده ای از این شیر تبدیل به فرآورده های لبنی و بخشی از آن به کشورهای آذربایجان، روسیه، قزاقستان، ازبکستان، عراق و افغانستان صادر می شود.
سلیمانی اظهار کرد: بخشی از شیر تولیدی در نیشابور به کارخانه های لبنی استان های دیگر از جمله تهران، گیلان، مازندران و شهر های شمالی استان خراسان مثل چناران و مشهد صادر می شود.
وی بدون اشاره به میزان صادرات گوشت قرمز از نیشابور گفت: در نیشابور ۶۰۰ هزارراس دام سبک و ۶۰ هزار راس دام سنگین ویک کشتارگاه صنعتی با پروانه بهداشتی وجود دارد و گوشت قرمز تولیدی در نیشابور به شهرهای بابل، مازندران، سمنان، تهران، مشهد و کیش صادر می شود.

،،آمار بروسلوز در نیشابور بالاتر از میانگین کشور ی است و دام مبتلا باید بیمه شده و از چرخه اقتصادی حذف شود و به دلیل عدم رغبت دامداران به بیمه و عدم اعتبار کافی سازمان دامپزشکی از خرید و معدوم سازی دام خودداری می‌کند به همین خاطر سیاست مبارزه با بروسلوز ضعیف و مشکل است و کمتر از پنج درصد دام‌داری‌های نیشابور تحت پوشش بیمه است.

در مورد مسئله کشتار گاو های مولد اظهار کرد:‌ پس از آزاد سازی یارانه ها بخشی از دام مولد حذف شد زیرا در شرایط خشکسالی با افزایش قیمتی که در نهاده ها اتفاق افتاد نگهداری دام مقرون به صرفه نبود اما دام های صنعتی در جایگاه خود بوده و هستن البته در بعضی از روستاها بخشی از گاو های مولد فروخته و حذف شدند و در حال حاضر با افزایش چند برابری قیمت گاو مولد روبرو هستیم و با توجه به اینکه قیمت شیر و گوشت افزایش داشته نگهداری دام برای دامدار صرفه اقتصادی دارد اما در سال ها ی گذشته آزاد سازی یارانه ها اتفاق نیفتاده بود و دامدار مجبور به فروش دام خود می شد.
رئیس شبکه دامپزشکی نیشابور درباره میزان تولید گوشت مرغ در نیشابور گفت: نیشابور بیشتر در صنعت گوشت قرمز و شیر دارای رتبه است و در تولید گوشت مرغ در بعضی مواقع از شهرستان های دیگر مثل سبزوار وارد می شود.
وی با اشاره به اینکه در استان رتبه پنجم تولید مرغ را داریم افزود: زنجیرهای تولید در بسیاری از استان ها راه اندازی شده و نیشابور نیازمند تکمیل زنجیره تولید است که شامل تولید جوجه یک روزه، مرغ مادر، کارخانه خوراک دام و کشتارگاه است تا مرغدار یا دامدار دغدغه فروش و تامین نهاده ها را نداشته باشد. با این روش تمام ملزومات مرغداری اعم از تأمین جوجه، خوراک و غیره تامین شده و مرغدار فقط خریداری و پرورش انجام می دهد و تنها دغدغه تولید را دارد و امیدواریم با همکاری جهادکشاورزی زنجیره تولید مرغ در نیشابور کامل شود.
وی درباره تعداد مرغداری های فعال در نیشابور گفت: حدود ۸۰واحد مرغداری گوشتی باظرفیت یک میلیون در هر دوره و حدود پانزده واحد مرغداری تخم گذار در نیشابور فعال است که یکی از بزرگترین واحد های تولید تخم مرغ در روستای دشت است که ۲۶۰ هزار مرغ تخمگذار دارد و روزی ۲۵تا ۳۰ تن تولید تخم مرغ دارد.

در تولید و پرورش ماهی عقب هستیم
وی درباره میزان تولید ماهی در نیشابور گفت: در تولید و پرورش ماهی عقب هستیم و با وجود اینکه بیشتر چاه های کشاورزی در نیشابور دارای استخر ذخیره آب است و دارای رودخانه هستیم اما پرورش ماهی فقط به روستای بار و چند مکان دیگر محدود شده است. پرورش ماهی از ظرفیت های خوب شهرستان است که باید بیشتر به آن توجه شود تا بتوانیم از ظرفیت های استخر های کشاورزی استفاده کنیم و تولید آبزیان را رونق دهیم.
وی افزود: در حال حاضر بیش از ۱۲واحد استخر پرورش ماهی، سرد آبی (قزل آلا) و تعداد کمی هم ماهی گرم آبی در نیشابور وجود دارد و در واحد آبزیان جهاد کشاورزی تمام هم و غم خود را به کار گرفته تا تعداد آن را افزایش دهد.
وی درخصوص پرورش حلزون اظهار کرد: تولید حلزون با وجود متقاضیان زیادی که دارد اما به دلیل مسائل شرعی هنوز پروانه ای در این خصوص صادر نشده و در کشور ما حلزون بیشتر مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی داشته تا اینکه منبع پروتئینی و خوراکی باشد.

سلیمانی درباره خدماتی که شبکه دامپزشکی نیشابور در مورد بیماری های واگیردار حیوانات و دام ها ارائه می دهد با اشاره به اینکه حدود ۸۰۰ بیماری مشترک بین انسان و دام وجود دارد اظهار کرد: مهمترین وظیفه ما در دامپزشکی حفظ و حراست از سرمایه دامی است و همچنین برنامه ی در پیش گیری واکسیناسیون دام سبک و سنگین مانند آبله، شاربن، تب برفکی و بروسلوز انجام می شود و در ۶ ماهه اول امسال حدود ۴۵۰ هزار دام سبک از ۶۰۰ هزار بر علیه طاعون نشخوار کنندگان کوچک واکسیناسیون انجام شده است و در مورد تب برفکی هر چهار ماه یکبار در دامداری های صنعتی و روستایی باید واکسیناسیون انجام شود و این بیماری مهلک ترین بیماری دامی است که خسارت زیادی به دام وارد می کند.

تب مالت در نیشابور بالاتر از میانگین کشور ی است
البته خوشبختانه در چند سال اخیر در نیشابور تب برفکی شیوع پیدا نکرده غیر از یک نمونه که در یکی از روستاها اتفاق افتاد و نمونه گیری و قرنطینه انجام شد و برای واکسیناسیون دام ها نیروهایی را بسیج کرده ایم تا واکسیناسیون هر چه سریعتر انجام گیرد.
وی افزود: یکی دیگر از بیماری های دام بیماری بروسلوز یا تب مالت است که از راه فرآورده های غیر صنعتی (سنتی) منتقل می شود و آمار بروسلوز در نیشابور بالاتر از میانگین کشور ی است و دام مبتلا باید بیمه شده و از چرخه اقتصادی حذف شود و به دلیل عدم رغبت دامداران به بیمه و عدم اعتبار کافی سازمان دامپزشکی از خرید و معدوم سازی دام خودداری می‌کند به همین خاطر سیاست مبارزه با بروسلوز ضعیف و مشکل است و کمتر از پنج درصد دام‌داری‌های نیشابور تحت پوشش بیمه است و لازم به ذکر است دام مبتلا با واکسن بهبود پیدا نمی کند و باید از چرخه اقتصادی حذف شود و غرامت دامدار یا از بیمه پرداخت شود یا از طرف دولت.
وی گفت: در برنامه پیش گیری پنج ساله باید واکسیناسیون را گسترش دهیم که تعداد مبتلایان افزایش پیدا نکند.

واکسیناسیون رایگان ۱۲ هزار سگ صاحب دار
وی در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد:گرایش مردم به نگهداری حیوانات خانگی و بیماری هاری یکی دیگر از بیماری های خطرناک است و در سال ۱۲ هزار سگ صاحب دار را واکسیناسیون رایگان می کنیم و اکنون هشت هزار آن را در ۶ ماهه اول سال انجام داده ایم.
وی اظهار کرد: چرخش ویروس هاری در طبیعت در سالهای اخیر افزایش پیدا کرده و توصیه ما به افرادی که حیوان خانگی دارند این است واکسیناسیون هاری آنها را سالیانه انجام دهند و هر گونه خراش از گربه ، سگ و حیوان گوشتخوار دیگر نیازمند مراجعه سریع به مرکز بهداشت است و بنابر آمار دانشکده‌ی پزشکی بیشترین تعداد حیوان گزیدگی در سطح شهر را داریم و درسال حدود ۲هزار و ۸۰۰مورد گزیدگی داشتیم که برای دولت دارای هزینه های گزافی است.
وی افزود: در صورت گزیدگی توسط سگ باید فرد حداکثر تا ۷۲ساعت مورد درمان قرار بگیرد و بیماری هاری فاقد درمان و بسیار خطرناک است.
وی گفت: جای نگهداری سگ در خیابان و محله های مسکونی نیست زیرا سگ های بلا صاحب امکان انتقال بیماری سالک و هاری را دارند و در چند ماه اخیر ۲مورد کفتار و روباه مبتلا به هاری داشتیم و با توجه به اینکه امسال تعداد زیادی از دام ها را واکسن PPR و تب برفکی زدیم منجر به این شد که در حیات وحش نیز گزارشی از این بیماری را نداشته باشیم.
وی درباره اینکه چه تعداد از دام های سبک و سنگین نیشابور تحت پوشش بیمه است گفت: در دام سبک بسیار کم زیر ۲ درصد که قابل به گفتن نیست و در دام سنگین بیشتر گاوداری های صنعتی ۵۰تا ۶۰ درصد بیمه هستند و علت عدم تطابق غرامت پرداختی متناسب با قیمت دام است زیراهزینه پرداختی تنها بخشی از غرامت و کامل نیست. برای مثال دامی که قیمت ۵_۶ میلیون تومان دارد با داشتن بیمه و خسارت وارد شده به آن ۳۰تا۴۰ درصد خسارت آن دریافت می شود.
وی درباره سایر واحدهای دامی فعال در نیشابور گفت: واحد صنعتی زیبا دشت خیام شترمرغ پرورش می دهد و بیش از هزار قطعه پرنده مولد و پروار دارد و مجوز زنجیره تولید گوشت شتر مرغ را گرفته و طرح توسعه دارند که در همان مکان شتر مرغ را تولید، پرورش، کشتار و بسته بندی کنند البته صنعت گوشت شتر مرغ هم نیز از آزاد سازی یارانه ها آسیب دیده است همچنین حدود ۵۵ هزار کلونی زنبور عسل داریم و نیشابور مقام سوم عسل را در استان به خود اختصاص داده است.
وی افزود: در حرفه ی دامپزشکی پرسنل مدام در معرض بیماری های مشترک بین انسان و دام بوده و هست و به دلیل کار در روستاها و استاندارد نبودن اسطبل ها کار واکسیناسیون و مواد ضد عفونی کننده خطرناکی که انجام می دهیم و هنگام حل کردن واکسن، ممکن است به چشم ریخته یا سوزن به دست دامپزشک نزریق شود و به تب مالت مبتلا شود و این کار بسیار سخت با درآمد پایین و از مهمترین چالش های دامپزشکی است و نکته مهم دیگر این که دامپزشکی مظلوم واقع شده است و با وجود تنوع وظیفه، گوشتی که در سطح شهر مشکل داشته باشد شهروند به پزشک مراجعه می کند در حالی که باید به دامپزشکی که کار آن نظارت بر فرآورده های خام دامی موجود در قصابی ها، مرغ فروشی ها و رستوران ها است مراجعه شود و یکی دیگر از چالش های ما مشاوره اشتباه است که مردم را به خطا می اندازند.
وی گفت: از ابتدای امسال پنج قصابی پلمپ شده و حدود ۱۵ پرونده قضایی به دادستانی رفته و حدود ۶۵ مورد هم به تعزیرات حکومتی ارجاع شده که عرضه غیر بهداشتی داشته اند.
نیشابور دارای ۱۶ کلینیک، ۱۰ داروخانه، ۵ آزمایشگاه، ۵ مرکز مایه کوبی، یک کشتارگاه دام صنعتی، یک کشتارگاه طیور، ۶ واحد کارخانه خوراک دام، ۲۲ واحد پرورش ماهی سردابی و ۳ واحد پرورش ماهی گرمابی و ۲ کارخانه فرآورده های لبنی است.