رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیشابورگفت: عملیات مرمت گنبدآجری تاریخی مهرآباد آغاز شده است.
کمال خانی افزود: گنبد شهمیر یا شادمهرک دارای کالبدی هشت ضلعی است که در چهار ضلع آن مدخل ورودی تعبیه شده وفضای درون آن بصورت چلیپایی می باشد و پوشش سقف بنا گنبدیست رفیع با آجر چینی رگچین با چیدمانی منظم که حول مرکزگنبد تنیده ویک پوسته منسجمی را شکل داده است.
وی افزود: ارتباط بین گنبدبنا ودیوارهای آن به واسطه گوشه سازی‌های زیبا وبینظیر از جمله طاس ونیم طاس ،فیلپوش واسکنج احاطه شده و این گوشه سازیها شروع حیات آن از دوره اشکانیان یاهمان پارتها می باشد که دردوره اسلامی واز قرن پنجم به اوج ظرافت خود رسیده و بنای شهمیر نیز از این هنر بی نصیب نماند.
وی گفت: این بنای تاریخی و باشکوه درشهری که دراعصارمختلف فرمانروایان متعددی رو برخود دیده وبارها بلایای طبیعی را پشت سر گذاشته و شکافهایی بر بدنه اش وارد شده که حاصل گذر زمان ودیدن حوادث روزگار است اما همچنان استواروپابرجاست و درمحدوده جنوب غربی این شهر کهن چشم به راه نگرش محققین، پژوهشگران، گردشگران و دوستداران هنروفرهنگ این ابرشهرپر آوازه ونامور می باشد.
وی افزود: بهره مندی بجا وشایسته از عناصر معماری در ساختار این بنا عمر آن را تا به این قرن رسانده و وجود شواهد معماری تک بنا های هشت گوشه و یا به عبارتی میل مقبره درجای جای این ابرشهر همانند گنبد وبقعه های امام زاده سیدقاسم اسحاق اباد،گنبد کلیدر، بنای حیاط مزار و بسیاری دیگر از چهار طاقی ها بیانگر بهره مندی بجا و شایسته از الگوی باعظمت همچون گنبد شهمیر است.
وی گفت: بخش دیگر این اثر را سردابه ای شکل داده که درقسمت زیرین بنا قرارگرفته که همانند دیگر سردابه های آن دوران بشکل فضایی با پوشش طاق مانندکه دسترسی به آن از طریق پلکانهایی که درمجاورت درب ورودی ضلع شمال داخل بنا میسر می شود.
واقع شدن بنا در مجاورت محور ارتباطی(سه کیلومتری محورنیشابور_کاشمر) فرصتیست مناسب برای پژوهشگران ودوستداران تاریخ وفرهنگ منطقه جهت یادآوری پیشینه هنر، ومعماری این شهربزرگ وتاریخی که دردوره شکل گیری بنا به تلی ازخاک مبدل گردیدوامروزه تنها از آن عظمت جز معدودی آثار ،نقل قولی بیش نمانده است.
این اثر ارزشمند طی شماره ۱۵۴۹ مورخ ۱۳۵۶/۱۰/۵ درفهرست آثار ملی ثبت شده است.
