نیشابور شهر تمدن های کهن
نیشابور شهر تمدن های کهن
درود به دوستان و دنبال کنندگان ستون نیشابور شهر تمدنهای کهن؛ که قصد دارید با مرور خاطرات نچندان دور و گذشته سیر و سفری داشته باشیم به نیشابور نمی‌دانم چطور یاد این شعر «محمد لالوی» افتادم که توصیف غریبی دارد از این کوچه گردی های ما در هزار توی کوچه های نیشابور

یحیی شکفته / درود به دوستان و دنبال کنندگان ستون نیشابور شهر تمدنهای کهن؛ که قصد دارید با مرور خاطرات نچندان دور و گذشته سیر و سفری داشته باشیم به نیشابور نمی‌دانم چطور یاد این شعر «محمد لالوی» افتادم که توصیف غریبی دارد از این کوچه گردی های ما در هزار توی کوچه های نیشابور
من غمی دارم به قدر ناتوانی های خویش
خسته ام من از تمام مهربانی های خویش
شب به شب مردم ولی برگشتم اینجا با سحر
قصه میبافم برای زندگانی های خویش
با قفس خو کردم اما پیش خود شرمنده ام
گوییا تنها منم با پاسبانی های خویش
با گل ارکیده حرفی تازه دارم غیر از این
من کجا، اینجا کجا و باغبانی های خویش
یادم امد از تو و ان روزگاران گرچه حیف
یادم امد لحظه ای از نوجوانی های خویش
کوچه های تنگ نیشابور و آن دردِ فراق
دیدنت حتی به شکل ناگهانی های خویش
قصد رویت را به دل دارم ولی اندازه نیست
من غمی دارم به قدر ناتوانی های خویش
خب حالا که کمی چاشنی ادب و شعر را همسفر بال سیمرغ قصه گویمان کردیم در ادامه کوره راه پی بره که تقریبا تا نصف آن را در مجال قبلی توصیف داشتیم اکنون بازگو خواهیم کرد و شنیدیم که باغ سرهنگ غفاری تا حد خندق ها وسعت داشته و اکنون از همین سر محله که بخواهیم شروع کنیم در حال حاضر نانوایی سنگگ ( سه راهی) در کنارمان است ؛ سر کوچه ملک قدیمی و تقریبا بزرگ حاج محمد باقر دادپور که زمانی کارمند اداره دارایی یا همان مالیه سابق بوده خودنمایی می‌کند با همان ظاهر قدیمی که بعدها حاجی موذن از خانواده های اصیل و مذهبی تا مدتها سکونت داشتند و الان هم ملک در اختیار ورثه قرار دارد و خالی از سکنه است به گذشته های دور این منطقه اشاره شد که بدلیل حاشیه شهر قرار داشتن قبلا اینجا غالبا باغ های قدیمی وجود داشته مثل همین ملک حاجی بگلو ها که بعدا به سه خانه تفکیک و جدا شده ؛ بلوچی و ملازمی و زاودی ها مدتهاست اینجا سکونت دارند و یا ملک حاجی دباغ که وسعت باغ ایشان هم در خور توجه بوده بعدترها بلوچی‌ها و حاجی بگلو ها نیز سکونت داشتند قطعا در فراز و فرود روزگاران و گذشت ایام خاطرات تلخ و شیرینی برای اهالی این محله به دفعات وجود داشته که حلاوت و شیرینی شنیدن آن همگام همصحبتی و معاشرت با این عزیزان دو چندان می شود .
دانستیم که در گذشته راههای مواصلاتی به محدوده مرکزی شهر غالبا بدلیل کمبود وسائط نقلیه مثل راه ها و کوچه های وسیع و عریض کنونی نبوده و غالبا در حد گذر چارپایان و نهایتا انسان ها آنهم تا مدتها به وسایل نقلیه سبک مثل دوچرخه که بسنده و بعدها با ورود موتورسیکلت و یواش یواش اتومبیل به شهر نیشابور در صدد توسعه و تکمیل راه‌ها افتاده اند یقینا این راههای مواصلاتی نیز معمولا کوره راه‌هایی بود که به راههای اصلی منشعب میشد خب در ادامه این گذر قدیمی اگر بخواهیم طی مسیر کنیم می‌رسیم به دو همسایه قدیمی علی اکبر درویش و استاد معمار آقای زاودی که تقریبا بیشتر سازه های دست این استاد بناهای قدیمی دستخوش تخریب‌های حاصل از توسعه فضاها و البته ایجاد ساختمان‌های جدید و به سبک مدرن و امروزی است و چقدر سخت است یادآوری آن روزها که ایشان با تلاش کارگرانش با نظر صاحب ملکی به ساختن آن همت میگذاشتند و الان با نیم نگاهی همان بناها فروریخته و جای آنها بناهای جدید و سازه های متنوع آجری و بتنی و آهنی سر از خاک بر می آورند
حال که صحبت از شغل شریف معماری شد ناگفته نماند در قدیم معماران غالبا با کسب تجربه در سالیان متمادی به این درجه شغلی معتبر نائل می‌شدند و با تحمل سختی ها صاحب نظر می‌شدند
باید بدانیم که معماری، هنر و فن طراحی و ساختن بناها، فضاهای شهری و دیگر فضاهای درونی و بیرونی برای پاسخ هماهنگ به نیازهای کارکردی و زیباشناسانه است.معماری بیش از اینکه تکنیک و فن باشد، هنر و ذوق است. در واقع می‌توان گفت ظاهر و نمای شهرها را مهندسان معمار می‌سازند.
معماری که برخی آن را مادر هنرها می‌دانند، قدمتی بسیار طولانی در تاریخ دارد و در نیشابور نیز معماران صاحب نظر بسیاری داشتیم که بعدتر به مرور خواهیم پرداخت
البته این هنر مانند سایر هنرهای ایرانی از فرهنگ اسلامی تاثیر فراوانی پذیرفته، و به همین خاطر با وجود معماران خلاق و هنرمند همیشه نیشابور در طول تاریخ دارای بناهای زیبا و مجلل و باشکوهی بوده ؛ وجود عمارت‌های گوناگون دلیل بر این ادعاست .
در طول صد سال اخیر روز به روز بر اهمیت و جایگاه هنر معماری در نیشابور افزوده شده و معماران نیز با طرح‌هایی خلاقانه توانسته‌اند توانایی خودشان را به اثبات برسانند.
عمارت‌های رئیس التجار ؛ عمارت قریشی یا کلاه فرنگی؛ عمارت امین الاسلامی و عمارت قوامی و دیگر عمارت‌های معروف نیشابور دست ساخته های معماران تلاشگر و نامی نیشابور ی بودند که مفصلا فراخور موضوع همان محلات حتما صحبت خواهیم کرد شما دوستان می توانید نظرات خود را دربستر اپلیکیشن اینستاگرام به آدرس :
yahya_shekofteh@ «نیشابور شهر تمدنهای کهن « مستقیما با نگارنده متن در میان بگذارید.