وحید شجاعی مهر
کاهش سهمیه آرد و عدم آزادسازی قیمت آرد و نان یکی از مهم ترین دلایل نارضایتی صنف نانوایان در این روزهاست.
از اردیبهشت ماه پارسال طرح هوشمندسازی یارنه آرد و نان آغاز شد و قرار بود اجرای آن طی چند مرحله نظم و انظباط در سیستم توزیع و عرضه نان برقرار شود.
امروز طرح نانینو به مرحله چهارم رسیده اما گلایه‌ها و انتقادات جدی نانوایان از نحوه اجرای این طرح بیشتر شده و بر نارضایتی این صنف دامن می‌زند تا آنجا که رئیس اتحادیه نانوایان شهرستان نیشابور در همایش تکریم نان لب به انتقاد گشود.
همایش بزرگ تکریم نان و تجلیل از نانوایان که به همت اتحادیه نانوایان شهرستان نیشابور و به مناسبت روز ملی نان در فرهنگسرای سیمرغ نیشابور برگزار شد میزبان مسئولان و مجریان سامانه طرح هوشمندسازی نانینو بود.
نانوایان را از بند آرد یارانه‌ای رها کنید
ابوالفضل عابدی رئیس اتحادیه صنف نانوایان نیشابور در این همایش اظهار کرد: مشکل اصلی همه نانوایان قیمت نان و اصلاح قیمت نان بوده و خواسته اصلی و به حق نانوایان آزادسازی آرد و نان است.
وی گفت: اگر مسئولان محترم در دولت و تیم اقتصادی ایشان با آزادسازی آرد مخالف است و باید همین روند موجود در سامانه نانینو کماکان ادامه داشته باشد باید هرچه سریع‌تر با توجه به آنالیزهای موجود در تولید نان و تورم فعلی، قیمت‌گذاری نان اصلاح و واقعی شود تا بدین ترتیب بار سنگینی از دوش نانوایان برداشته شده و انگیزه ادامه کار و ارائه خدمات بهتر و نان باکیفیت‌تر داشته باشند.
وی با بیان اینکه لازم است در اینجا بخشی از مشکلات نانوایان و اشکالات موجود در این طرح را بیان کنیم اظهار کرد: دولت، مردم و نانوایان سه ضلع یک مثلث در نحوه اجرای طرح نانیو هستند اما متاسفانه به دلایلی روشن نانوایان به این نتیجه رسیده‌اند که از همان ابتدای اجرای این طرح به کلی توسط تیم اقتصادی نادیده گرفته شده‌اند که به بخشی از آن در این فرصت کوتاه اشاره می‌کنم.
وی افزود: خوشبختانه از ابتدای هفته سامانه نظرسنجی برای مردم تعریف شد تا با وجود شرایط موجود و مشکلات نانوایان، مشتریان بتوانند نانوایان را ارزیابی کرده و به ایشان نمره بدهند و طبق همین ارزیابی‌ها از سهمیه آرد نانوایان کاسته بشود اما سوال اینجاست آیا از ابتدای اجرای این طرح اصلا نظر نانوایان مورد توجه قرار گرفت؟! آیا سامانه‌ای برای نظرسنجی نانوایان درباره این طرح پیش‌بینی شد؟ و ایا در اینده در نظر گرفته خواهد شد؟ این‌نشان می‌دهد که از همان ابتدا نظر نانوایان مورد توجه نبوده است.
دوم؛ تعداد نان لحاظ شده برای هر کیسه در نان‌های مختلف بسیار اشتباه در نظر گرفته شده و این نشان دهنده عدم استفاده و توجه به نظر کارشناسان خبره حوزه آرد و نان است.
سوم؛ هنر و مهارت نانوایان در این طرح به هیچ‌وجه در نظر گرفته نشده و حتما باید تعداد نان با توجه به عدد سهمیه‌ای که در سامانه در نظر گرفته شده مطابقت داشته باشد و اگر به فرض نانوایی از یک کیسه آرد ۴۰کیلویی تعداد بیشتری نان تولید کند به جای اینکه سود بیشتری ببرد سهمیه‌اش کاهش پیدا می‌کند حال آنکه پختن خمیر نرم نیازمند مهارت و کارگر ماهر و صرف هزینه بیشتر است.
چهارم؛ اطلاع نداشتن نانوایان و شهروندان از تعداد خرید مجاز نان با هر کارت نیز از دیگر مشکلات این طرح است. با وجود اعلام مسئولان در رسانه‌ها که هیچ محدودیتی برای خرید نان وجود ندارد اما برخی اوقات تقاضای تعداد بیشتر نان از سوی مشتریان باعث ایجاد مشکلات برای نانوایان شده و گاهی باعث توهین به و سایر مسائل برای نانوایان شده است.
پنجم؛ امروز با افزایش تورم و قیمت اقلام مصرفی و اجاره‌بها و سایر موارد نانوا مجبور است هزینه‌های اضافی را به هر طریق جبران کند به همین خاطر از نظر مجریان این طرح نانوایان متخلف محسوب می‌شوند و سهمیه‌شان کاهش می‌یابد که شاهد آن هستیم و لازمه اجرای مرحله سوم طرح نانینو و شناورسازی سهمیه‌ها، در همان ابتدا اصلاح قیمت نان بود تا نانوا با قیمت و سود واقعی نان را می فروخت.
ششم؛ این طرح در اصل برای آزادسازی قیمت گندم، آرد و نان بود اما طولانی شدن اجرای این طرح و اجرای مرحله به مرحله آن سبب شکست آن می‌شود و به خاطر مصلحت اندیشی‌های همیشگی در حوزه آردونان آزاد شدن قیمت‌ها باز هم عقب خواهد افتاد و این به معنای شکست طرح نانیو است البته ما امیدواریم آزادسازی قیمت آردونان هرچه زودتر انجام شود.
هفتم؛ اگر هدف نهایی این طرح آزادسازی قیمت آرد بود پس مرحله شناورسازی سهمیه ها بسیار اشتباه و کاری بی‌اساس بود زیرا با آزادسازی قیمت آرد دیگر نیازی به تعیین سهمیه نیست و نانوا با توجه به میزان فروش خودش می‌تواند میزان آرد مورد نیازش را مشخص و تامین کند و بدین ترتیب نیازی به اجرای مرحله شناورسازی نبود.
ارزش غذایی نان نیشابور مثال زدنی است
وحید رضا فریدونی مدیرکل غله و خدمات بازرگانی خراسان رضوی در این همایش گفت: نیشابور، فیروزه، زبرخان و میان‌جلگه و به طور کل نیشابور بزرگ یکی از مفاخر ما در حوزه تولید نان است و تولید نان و نانوایی یک هنر صنعت است که ماده اولیه آن بسیار مهم است.
وی افزود: اکثر نانوایان نیشابور بزرگ هنرمند هستند و نان خاص شهرستان نیشابور نوعی نان تخت است که در بسیاری از نقاط کشور توان و امکان عمل آوردن خمیرش را ندارند اما در نیشابور عمل‌آوری خمیر به طور کامل انجام می‌شود که باعث هضم راحت آن در معده است همچنین این نان با درصد سبوس بالاتر نسبت به نان سایر شهرستان‌ها تولید می‌شود و ارزش غذایی نان نیشابور مثال زدنی است.
وی اظهار کرد: در حال حاضر یکی از مغذی‌ترین بخش‌های آرد را که سبوس آن است جدا کرده به مصرف دامی می‌رسانیم اما نانوایان نیشابور این هنر را دارند که آرد سبوس‌دار را تخمیر و به عمل آورند و ماندگاری نان نیشابور در سفره از میزان ماندگاری بسیاری از نان‌های شهرستان‌های دیگر بیشتر است.
وی گفت: حدود ۶۰درصد آرد مورد استفاده در نیشابور بزرگ تا حداکثر ۱۲درصد است و به همین خاطر در نیشابور دچار سونامی بسیاری از بیماری‌ها مانند دیابت نخواهیم شد و البته حدود ۳۱درصد نانوایی‌ها در نیشابور بزرگ از آردهای با درصد سبوس ۱۵درصد به بالا استفاده می‌کنند و لازم است ما به سنت‌های قدیمی بازگردیم.
وی خاطرنشان کرد: یکی از مشکلاتی که امروز با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنیم مشکل خمیرمایه برای عمل‌آوری خمیر است اما پیش از پیدایش کارخانه‌های خمیر مایه ما یک سنت قدیمی داشتیم و آن استفاده درست از خمیرترش بود که در استانداردها هم تعریف شده است.
وی گفت: آنچه باعث می‌شود عطر نان آزاد بشود خمیرترش است به شرط آنکه درست از آن استفاده بشود و لازم است در نیشابور به عنوان یک شهر پیشرو بر روی این موضوع کار شود و در این اواخر شاهد حرکتی در کشور هستیم به نام نان تمام دانه یا نان با آرد کامل و یقین دارم نیشابور بزرگ می‌تواند در این حوزه پیشرو و صاحب سبک باشد.
وی در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: طی یک سال گذشته از دشت نیشابور بزرگ در مجموع ۲۸هزار و ۵۶۰ تُن گندم به ارزش ۴۲۶میلیارد تومان خریداری شده است و پیش از این نیشابور بزرگ یکی از کانون‌های سن گندم بود که یکی از مهلک‌ترین آفات در کیفیت آرد بود اما با زحماتی که در مجوعه جهاد کشاورزی نیشابور و فیروزه و زبرخان شاهد آن هستیم میزان سن‌زدگی در اینجا به کمتر از هشت صدم درصد رسید.
وی افزود: در بخش دانه روغنی کلزا هم در مجموع ۳۹۳۳تُن در حوزه نیشابور بزرگ تولید شد و رسیدن به خودکفایی در تولید دانه روغنی کلزا به طور جدی در دستور کار قرار دارد و به یقین زحمات کشاورزان دشت نیشابور بزرگ آثار ارزشمندی به دنبال خواهد داشت.
وی گفت: پارسال کشت قراردادی در سطح استان آغاز شد و امسال ۸۸هزار هکتار زمین زیر کشت قراردادی است و امسال برای کشت قراردادی گندم به ازای هر تُن گندم که تحویل مراکز خرید دولتی بشود ۱۵۰هزار تومان کرایه حمل؛ اضافه بر قیمت گندم پرداخت شود و در بخش بیمه هم تخفیفات ویژه در نظر گرفته شده است و پرداخت هزینه بیمه هم پس از پرداخت هزینه گندم و آن هم با تخفیف خواهد بود.
نان از زمان پیامبر اسلام تاکنون مهم ترین غذای سفره مردم بوده است
حیدرعلی نصر معاون بازرگانی داخلی شرکت غله و خدمات بازرگانی ایران در این همایش اظهار کرد: از زمان پیامبر اسلام مهم‌ترین غذای سفره ما نان بوده است و در حال حاضر در جهان هم نان مهم‌ترین غذا است و گندم جزو غلامی است که سالیانه حدود ۷۵۰میلیون تُن تولید می‌شود و از این میزان ۵۵۰میلیون تُن تبدیل به آرد می‌شود و محصول نهایی آن نان است.
وی گفت: طبق تحقیقات وزارت بهداشت و درمان روزانه سرانه مصرف نان در کشور ما حدود ۳۲۰گرم به ازای هر فرد است که در بخش روستایی حدود ۳۸۰گرم و در شهر ۲۷۰گرم است و این میزان ۴۰درصد انرژی روزانه هر فرد را تامین می‌کند و شما نانوایان ۴۰درصد انرژی روزانه شهروندان را تامین می‌کنید به همین خاطر همیشه در طول تاریخ نانوایان جزو معتمدین محله‌ها بوده‌اند.
وی افزود: در بخش غذایی اگر فقط یک قلم نان را بتوانیم مدیریت کنیم بسیاری از مشکلات حل خواهد شد و باید ساختاری در مدیریت غذا و دارو فقط برای موضوع نان و زنجیره تامین گندم، آرد و نان تعریف شود.
وی گفت: امسال یک‌هزار و ۱۰۰مرکز خرید در کشور دایر شده که ۱۰میلیون و ۴۰۰هزار تُن گندم را از ۷۲۰هزار کشاورز تحویل گرفتند و در حلقه دوم به این میزان گندم به ۴۰۰کارخانه آرد انتقال یافته است و در مرحله بعد ۲خروجی داریم که یکی آرد و دیگری سبوس است و آرد بین ۸۲هزار واحد صنفی نانوایی توزیع شده است.
وی اظهار کرد: امروز هیج کشاورزی نداریم که گندمش بدون خریدار مانده باشد و هیچ کارخانه‌‌ای نداریم که بدون گندم مانده باشد و هیچ نانوایی نداریم که آرد نداشته باشد.
وی گفت: دولت روی مسئله نان بسیار حساس است و آردی که کیلویی به مبلغ ۸۱۵تومان توسط نانوایان خریداری می‌شود قیمت آن ۲۰هزار تومان است، گندم از کشاورز کیلویی ۱۵هزار تومان خریداری می‌شود و ۵۰۰تومان هزینه‌های جانبی دارد و همین گندم کیلویی ۶۶۵تومان فروخته می‌شود و آرد از کارخانه به مبلغ ۸۱۵تومان خریداری می‌شود و آزاد کردن قیمت آرد گه مورد تقاضای شما است باید کاملا با برنامه باشد و کار راحتی نیست.
وی افزود: نان مسئله بسیار مهمی در تغدیه شهروندان دارد و اگر قیمت‌ها درست نیست پیشنهادات خودتان را به کارگروه آرد و نان ارائه کنید و اما اینکه یک دفعه قیمت نان ۱۰برابر بشود امکان‌پذیر نیست اما باید کمک کنید در یک برنامه بلندمدت به این سمت‌وسو برویم.
هاجر چنارانی نماینده مردم نیشابور، فیروزه، زبرخان و میان‌جلگه در مجلس شورای اسلامی در این همایش گفت: در ایران ۲ شهرستان وجود دارد که ۲دوز ملی در تقویم دارد یکی شیراز با روز ملی سعدی و حافظ و نیشابور با ۲روز ملی خیام و عطار و به زودی سومین روز ملی برای نیشابور به نام سال‌روز ورود امام رضا(ع) در دهم‌تیرماه ثبت خواهد شد و نیشابور تنها شهری است که سه روز ملی در تقویم به نامش ثبت می‌شود اما یک روز هم در تقویم ملی به نام روز نان نام‌گذاری شده است.
وی افزود: در طی ۴۴سال گذشته فشارهایی به یک سری گروه‌ها وارد می‌شود به عنوان‌مثال در دوران شیوع کرونا نتوانستیم به خوبی از زحمات پرستاران تقدیر کنیم و امروز هم تلاش کردیم با برگزاری این جلسه مسئولان پاسخ‌گوی سوالات و ابهامات شما باشند.
وی اظهار کرد: هنوز در روستاهای ما سنت استفا ه از خمیرترش برای پخت نان از بین نرفته است و امیدوارم بتوانیم فرهنگ‌و سنت‌‌هایمان را دوباره به سفره‌هایمان بازگردانیم و آمادگی خود را برای ایجاد پژوهشکده غله در نیشابور اعلام می‌کنیم.
