زنگ خطر آلودگی هوا در نیشابور
زنگ خطر آلودگی هوا در نیشابور
اگر روزی آلودگی هوا دغدغه کلان‌شهرهایی مثل مشهد و تهران بود اما حالا زنگ هشدار آلودگی هوا در شهرهایی مثل نیشابور هم به صدا در آمده است. نیشابور یکی از مناطق خوش‌آب و هوای استان پهناورمان به حساب می‌آید.وجود رودخانه‌‌های خروشان و باغ‌های سرسبز در دامنه کوه‌های بینالود، هوای مطبوعی را در این منطقه فراهم کرده است که از دیرباز تاکنون شهره عام‌ و خاص بوده است؛ ‌اما رشد جمعیت و تغییر سبک زندگی در این‌سال‌ها در کنار نبود برنامه‌ریزی‌های بلندمدت و صنعتی‌شدن این‌منطقه، هوای نیشابور را در معرض تهدید جدی قرار داده است، مقوله‌ای که در این سال ها تنها در برخی کلان‌شهرها مطرح بوده و صحبتی از آن در نیشابور نبوده است.

وجود ۲شهرک صنعتی در نزدیکی نیشابور و حدود ۱۸۰ هزار خودروی پلاک‌نیشابور  می‌تواند تشدیدکننده آلودگی هوا باشد و زنگ هشدار آلودگی هوا را در نیشابور به صدا درآورد. در روز هوای پاک(۲۹دی) به بررسی نگرانی‌ها درباره وضعیت آینده کیفیت هوای نیشابور پرداختیم.  

شرایط آلودگی هوا در نیشابور نگران‌کننده است

شهردار  نیشابور  گفت: از سال گذشته با توجه به شرایطی که احساس کردیم در شهر نیشابور وجود دارد و نرمال نیست، بررسی‌هایی را انجام دادیم و به‌رغم این‌که نیشابور را همه به هوای صبحگاهی مطبوع و باطراوت می‌شناسند، با بررسی‌های اولیه‌ای که انجام دادیم متوجه شدیم متاسفانه واقعیت امروز برخلاف این موضوع است و این مسئله نگرانی‌هایی را در خصوص آلودگی هوای نیشابور برای ما ایجاد کرد.

علی نجفی افزود: با توجه به همین موضوع، سال گذشته بحث پالایش هوای نیشابور را انجام دادیم که در این پالایش داده‌های نگران‌کننده‌ای به دست آمد و نشان داد تصورات ما درخصوص وضعیت هوای نیشابور متاسفانه درست است.وی ادامه داد: برای این‌که داده ها متقن و قابل‌اتکا شود، امسال هم مجدد موضوع سنجش هوا را در دستور کار قرار دادیم. با مکاتبه‌ای که با هواشناسی انجام دادیم روزهایی  را که وارونگی هوا اتفاق می‌افتد، شناسایی کردیم و اکیپی را که تجهیزات لازم را دارد، به شکل پیمانکار بخش خصوصی به نیشابور آوردیم تا کار سنجش آلودگی هوا را در سطح شهر نیشابور انجام دهد.وی بیان کرد: ممکن است یک‌سری منابع آلوده‌کننده در خارج شهر نیشابور نیز داشته باشیم.

این‌منابع می‌تواند واحدهای صنعتی باشند که پیرامون شهر هستند و در این مطالعات میزان تاثیرگذاری آن‌ها در شهر نیشابور نیز مدنظر قرار خواهد گرفت.شهردار نیشابور با بیان این‌که این داده‌سنجی‌ها امسال نیز انجام شد و هم‌اکنون نیز ادامه دارد، افزود: بعد از این‌که این داده‌ها تکمیل و تحلیل شود، نتایج کامل آن را به استحضار مدیران و شهروندان نیشابوری خواهیم رساند.نجفی با بیان این‌که یکی از وظایف شهرداری مدیریت کلان ترافیک به لحاظ طراحی شهری است، خاطرنشان کرد: توزیع مقاصد و اهداف سفر در سطح شهر می‌تواند به کاهش تراکم و آلودگی هوای نقاط مختلف نیشابور کمک کند که این موضوع باید در طرح تفصیلی نیشابور که فرایند آن در حال انجام است، دیده شود.وی ادامه داد: مطالعات جامع طرح ترافیک نیشابور نیز از سال گذشته شروع شده است و همزمانی این طرح های جامع می‌تواند باعث شود مکمل هم باشند و در یک برنامه راهبردی کلان‌شهری به ما در حوزه ترافیک و طراحی شهری کمک کند.

وی‌ با بیان این‌که شهرداری مراکز معاینه فنی را تحت‌نظارت دارد تا خودروهای آلاینده جداسازی شوند و به سمت تعمیرات بروند، خاطر نشان کرد: یکی از طرح‌هایی که در کشور انجام می‌شود بحث پایش روزانه خودروها به شکل هوشمند در طرح LEZ است. در این طرح خودروهایی که فاقد معاینه فنی هستند، از طریق دوربین ها شناسایی و اعمال قانون  می‌شوند که به دنبال این هستیم‌ این طرح را نیز در نیشابور اجرا کنیم.وی با اشاره به نقش ناوگان حمل و نقل عمومی در کاهش آلودگی ‌هوای نیشابور افزود: یکی ‌از عواملی که انگیزه های سفر با ناوگان حمل و نقل عمومی را کاهش داده، مسئله کروناست که امیدواریم هر چه زودتر این‌بیماری نیز ریشه‌کن شود.

قیمت دستگاه سنجش کیفیت هوا بسیار بالاست

شهردار نیشابور با بیان‌این‌که به دنبال دستگاه‌های ثابت سنجش آلودگی هوا هستیم اما قیمت آن‌ها بالا و بیش از ۱۰ میلیارد تومان است، افزود: باید چهره آلوده هوای نیشابور به مسئولان استان و کشور نشان داده شود و ثابت کنیم نیشابور نیازمند و مستلزم توجه در این حوزه است.نجفی ادامه داد: یک‌سری اعتبارات در حوزه دولتی مربوط به بحث آلودگی هوا، پایش‌ها‌ و دستگاه‌های سنجش وجود دارد که متاسفانه چون اطلاع‌رسانی نشده و ایجاد حساسیت صورت نگرفته است، طبیعتا نتوانسته‌ایم‌ از اعتبارات و تجهیزات دولتی در این موضوع بهره‌مند شویم.

مردم باید واقعیت ها را بدانند

وی خاطرنشان کرد: یکی‌از مواردی که ما به دنبال آن هستیم‌ نشان دادن واقعیت‌هاست، نمی‌خواهیم مردم و فعالان حوزه صنعت را نگران کنیم بلکه باید واقعیت‌ها را بدانیم و همان‌طور که نباید نابجا نگران باشیم، نباید نابجا نیز خوش‌بین باشیم. ما در یک شرایط نزدیک به هشدار قرار داریم و باید مراقب باشیم به نحوی نشود که در شرایط بحران قرار بگیریم ‌و بعد بخواهیم چاره‌اندیشی کنیم که طبیعتا آن موقع دیگر دیر شده است.

درگیری ۲۰ روزه نیشابور با پدیده وارونگی هوا

رئیس اداره هواشناسی نیشابور نیز‌ گفت: پس از بارندگی‌های چند هفته پیش و حضور سامانه پرفشار در نیشابور حدود ۲۰ روز با پدیده وارونگی هوا در نیشابور مواجه بودیم.مهدی بلوکی افزود: در این روزهایی که با وارونگی هوا رو به رو هستیم، امکان خروج و انتقال هوا نیز وجود ندارد و هوا به نوعی حبس می‌شود و به همین دلیل بحث آلودگی هوا نمود بیشتری پیدا می‌کند.وی ادامه داد: قطعا یکی از موارد ضروری و موردنیاز نیشابور، احداث ایستگاه‌های سنجش آلودگی‌ هواست و به نظرم محیط‌زیست می تواند صنایع بزرگ شهرستان را اسپانسر کند که در قبال این آلودگی که ایجاد می‌کنند قدم‌هایی نیز در زمینه هوای پاک بردارند.وی خاطرنشان کرد: نیشابور دومین شهر صنعتی استان است و برخی صنایع بزرگ که می توانند آلاینده باشند، در آن مستقر هستند. از طرفی شهرک صنعتی خیام که بیش از ۲۰۰ واحد صنعتی مستقر را دارد، نزدیک ‌آن است و از طرف دیگر شهرک صنعتی عطار در جنوب و کمال در غرب به آن نزدیک‌اند و حدود ۱۸۰ هزار خودروی پلاک‌نیشابور نیز داریم که همه این‌ها می تواند تشدیدکننده آلودگی هوا باشند و لزوم توجه به این‌مقوله را بیش از پیش می‌کند.

باید از آلودگی هوای نیشابور پیشگیری کنیم ‌تا مانند کلان‌شهرها نشود

رئیس اداره محیط‌زیست نیشابور نیز در گفت‌و‌گو با خراسان رضوی درباره شرایط هوای نیشابور گفت:سال گذشته با همکاری شهرداری نیشابور در مواقعی که مسئله وارونگی هوا را داشتیم، از آزمایشگاه معتمد درخواست کردیم در نقاطی که تاثیرگذاری بیشتری در بخش آلایندگی‌های صنعتی و  ترافیکی دارند، موارد را رصد کنند و بر اساس نتایج آن درخواستی را به فرمانداری دادیم و اعلام کردیم بر مبنای این نتایج و آزمایش‌ها در وضعیتی هستیم که به ایستگاه‌های سنجش کیفیت هوا نیاز داریم و یکی از دغدغه‌های اصلی ما این است که بتوانیم از آلودگی هوا پیشگیری کنیم تا مانند کلان‌شهرها نشویم.

نیازمند حداقل ۴ ایستگاه سنجش کیفیت هوا هستیم

محمد مهدی نوربخش با بیان این‌که تا زمانی که ایستگاه‌های سنجش کیفیت هوا در نیشابور مستقر نشود، نمی‌توانیم به صورت قطعی و با اعداد و ارقام دقیق اعلام کنیم که در کل وضعیت آلودگی هوای نیشابور چگونه است، افزود:  در فصل سرما مشکلات ما بیشتر می‌شود.وی ادامه داد: ایستگاه‌های سنجش کیفیت باید در قسمت‌های مناسب نصب شوند تا بر اساس آن بتوانیم در طول سال وضعیت هوا را رصد کنیم و ببینیم شاخص هوای ما در چه وضعیتی است و در این راستا هم‌اکنون به حداقل ۴ ایستگاه سنجش کیفیت هوا نیاز داریم.

سوخت خودروها در نیشابور استاندارد نیست

وی بیان‌کرد: وضعیت هوای نیشابور در روزهای تعطیل با روزهای غیرتعطیل قابل مقایسه نیست چون خودروها تردد کمتری دارند. در واقع عمده مشکلی که ما در حوزه آلایندگی شهر نیشابور داریم، بحث آلایندگی خودروهاست چون در روزهای تعطیل وضعیت بهتری داریم.رئیس اداره محیط‌زیست نیشابورگفت: متاسفانه ما در زمینه نوع سوخت مصرفی این خودروها مشکل داریم و از نمایندگان‌ مجلس درخواست کرده‌ایم که پیگیر موضوع بنزین استاندارد در جایگاه‌های سوخت نیشابور باشند.وی درخصوص واحدهای صنعتی نیشابور نیز گفت: صنایع نیشابور را به صورت مجزا رصد می‌کنیم و تمام فعالیت‌های آن‌ها را زیرنظر داریم.وی خاطرنشان کرد: نوع ترافیک شهر، نوع سوخت مصرفی خودروها، مصرف خانگی، نظارت‌ها بر واحدهای صنعتی، ساختمان‌سازی، فضای سبز، موضوع ورود ریزگردها از شهرهای مجاور و فرهنگ مصرف مردم، همه باید در کنار هم مدنظر قرار بگیرد تا کیفیت هوای نیشابور مطلوب بماند.

بنزین یورو ۴ برای کلان‌شهرهاست و فعلا شامل نیشابور نمی‌شود

رئیس تامین و توزیع شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی منطقه‌ خراسان رضوی در گفت‌و‌گو با خراسان رضوی درخصوص نوع سوخت مصرفی خودروهای نیشابور گفت: به علت تولید پایین بنزین یورو ۴ در کشور فعلا برنامه توزیع مربوط به کلان‌شهرهاست که شامل نیشابور نمی‌شود.بهرنگ قلی‌زاده افزود: برنامه‌هایی در هیئت دولت و وزارت نفت وجود دارد که توزیع بنزین یورو ۴ به سایر شهرهای بزرگ کشور نیز برسد که با توجه به وسعت نیشابور قطعا یکی از شهرهای دارای اولویت است و به محض این‌که تولیدات پالایشگاه‌ها به حد قابل قبولی در کشور برسد که امکان توزیع فراهم‌ باشد، این برنامه‌ریزی انجام خواهد پذیرفت.

وی ادامه داد: البته مطابق مصوبه سالیان اخیر هیئت وزیران  نفت گاز یورو ۴ در شهرهایی مانند نیشابور و سبزوار علاوه بر کلان‌شهرهای کشور توزیع می‌شود که نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا دارد.وی بیان کرد: این موضوع یک‌سال و نیم  است که در نیشابور هم اجرا می‌شود و خودروهای دیزل از سوخت پاک با گوگرد پایین استفاده می‌کنند.قلی‌زاده اظهار کرد : البته در مباحث زیست محیطی شاید نفت گاز  یورو ۴ خیلی مهم‌تر از بنزین یورو ۴ باشد به خاطر این‌که بنزین اکتان ۸۷ که در نیشابور توزیع می‌شود مولفه میزان‌گوگرد آن‌عدد پایینی است و فاصله زیادی با یورو ۴ ندارد اما نفت گاز یورو ۴ با نفت گاز معمولی فاصله بسیار زیادی دارد‌ و این‌کمک بزرگی به مباحث کاهش آلایندگی و  حفظ هوای پاک است که خوشبختانه مدتی است در نیشابور شروع شده است.

معاون استاندار و فرماندار ویژه شهرستان نیشابور نیز گفت: طی ۲۰ سال گذشته با یک تغییر اقلیم جدی در کره زمین مواجه هستیم به طوری که تغییرات دمایی در سالیان گذشته در دنیا دو درجه بوده است.علیرضا قامتی افزود: در نیشابور طی دو سه سال اخیر به میانگین بارش بلند مدت رسیده‌ایم اما نوع پراکنش آن و جنس بارش‌ها متفاوت بوده است‌ که این موضوع تغییرات آب و هوایی را نشان می‌دهد.وی با بیان این‌که تغییرات سبک زندگی و صنعتی شدن تاثیرات زیست محیطی بر جامعه تحمیل خواهد کرد، افزود: آن‌چه باید به آن عمل کنیم بحث سازگاری نشات گرفته از استانداردهای ابلاغی است که باید آن‌ها را رعایت کنیم.

نیروگاه نیشابور مازوت نمی‌سوزاند

وی درخصوص ‌مسائل مطرح شده درباره سوخت نیروگاه نیشابور گفت: دو تا از برج‌های نیروگاه نیشابور سیکل ترکیبی است و چهار تای دیگر آن سوخت مایع و گازوئیل می‌سوزاند و اصلا سوخت مازوت در نیروگاه نیشابور نداریم.فرماندار نیشابور با اشاره به وجود ذخیره  ۱۳۰ میلیون لیتری سوخت در نیروگاه گفت: برخی می‌گویند گازوئیل مصرفی در این نیروگاه متفاوت است که از نظر منطقی صحیح نیست چرا که ما از همان‌گازوئیل شهرستان استفاده می‌کنیم و اصلا چنین امکانی فراهم نیست.

خیابان امام خمینی و ۱۷ شهریور از  آلوده‌ترین نقاط نیشابور

قامتی با بیان این‌که به دنبال دستگاه‌های سنجش کیفیت هوا هستیم افزود: هم اکنون برخی شاخص‌ها در مرکز کنترل ترافیک رصد می‌شود که مطابق آن خیابان‌ امام خمینی و۱۷ شهریور یکی از نقاطی است که بیشترین آلودگی را دارد.وی ادامه داد: با توجه به این‌که ما یک شهر صنعتی هستیم و پیش‌بینی که برای شهرک صنعتی عطار که بزرگ مقیاس است شده استقرار صنایع سنگین است و همچنین اکنون صنایع فولادی و نیروگاهی داریم که طبیعتا بر کیفیت هوا تاثیر می‌گذارد، نصب دستگاه‌های‌ کنترل کیفیت هوا ضروری به نظر می‌رسد و باید الزامات زیست‌محیطی لازم با این شرایط را رعایت کنیم.