خودآگاهی در نوشتن
خودآگاهی در نوشتن
در ادامه یادداشتهای مرتبط با نویسندگی؛ لازم است ابعاد ریز و زیرساختی نوشتن مورد مطلعه قرار بگیرد...

 

نویسنده: نیلوفر لهراسبی

 

در ادامه سلسله گفتارها پیرامون “نوشتن” و پس از پردازش “چیستی” و “چرایی” آن در این بخش برآنیم یکی از مهم ترین ویژگی هایی که لازمه توفیق در امر نویسندگی است را از نظر بگذرانیم.

در کنار استعداد و توانمندی های ذاتی، پیش نیازهایی نیز وجود دارد که فرد در مسیر خلق آثار موفق و پرمخاطب می بایست آنها را در خود ایجاد نماید.

از جمله مهم ترین این ویژگی ها “خودآگاهی” است. خودآگاهی یا خویشتن آگاهی عبارتست از اطلاع درونی از آنچه هستیم و اشراف بیرونی در رابطه با شرایطی که در آن زندگی می کنیم. یک انسان خودآگاه، از سویی نسبت به ویژگی های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی محیط اطرافش مطلع است و از سوی دیگر تصویری درست و دقیق در رابطه با مجموعه نقاط ضعف و قوت خویش دارد.

یک نویسنده به هر میزان از فردیت خود مشتمل بر ماهیت افکار، باورها، احساسات و عواطفش و جامعیت محیطی که در آن زندگی میکند آگاه تر باشد با کیفیت بهتری می تواند دست به خلق آثاری ملموس و ارزشمند بزند که انعکاسی گویا و زیبا از جنبه های مختلف جاری در زندگی است چرا که یک نوشته موفق پیش از هرچیز می بایست روایت گری دقیق از واقعیاتی باشد که نویسنده اش تجربه کرده و یا تصور نموده است و این مهم بدون آنکه خودشناسی و خودآگاهی محقق شده باشد امکان پذیر نیست.

نیلوفر لهراسبی؛ پژوهشگر و داستان نویس

یکی دیگر از نتایج و آثار خویشتن آگاهی، بالا رفتن ضریب ریسک پذیری (Risk taking) در نویسنده است. ریسک پذیری به نوعی مهارت اطلاق می گردد و در تعریف به اتخاذ تصمیم پیش از تجربه کردنش گفته می شود.

افرادی که ریسک پذیری بالایی دارند با شهامت و جسارت خاص خود به استقبال چالش های جدید می روند و همواره تلاش می کنند در امور طلایه دار و پیشرو باشند و وجود این ویژگی در شخصیت یک نویسنده نقش برگ برنده ای تعیین کننده و بی بدیل را بازی خواهد کرد چرا که یکی دیگر از ارزشمندترین خصوصیات یک اثر موفق بکر بودن آن است. نوآوری و خلق آثاری که بی سابقه یا کم سابقه هستند از جمله جنبه های بسیار مهمی است که ماحصل قلم فرسایی را تأثیرگذار و پرمخاطب می سازد.

با نظر به بسیاری از شاهکارهای نویسندگان موفق درخواهیم یافت بخش اعظمی از توجه مخاطبین به آنها مرهون همین خصیصه است. ویکتورهوگو نمونه بارزی از رمان نویسانی بوده که شیوه روایت گری اش پیش از او مرسوم نبوده است.

بدیهی است سنت شکنی و بدعت، اعتماد به نفس خاص خود را می طلبد و این اعتماد تنها در سایه میزان قابل قبولی از خودآگاهی محقق خواهد شد.

از جمله آثار دیگر خویشتن آگاهی، برخورداری از تعریف جامع نسبت به دلایل، انگیزه ها، ایدئولوژی و چهارچوب فکری خود است. یکی از قضاوت های مهم میان نویسندگان موفق و سایر افراد در این است که آنها باورها، آموزه ها، اصول و اعتقاداتشان را برای خود تدوین و تعریف کرده اند. این دسته افراد خوب می دانند که با چه دلایل و انگیزه هایی می نویسند، برای ارتباط با مخاطبشان از چه کانالی بهره می جویند و در نهایت به دنبال تحقق چه هدف یا اهدافی هستند. آنان چه از بعد شخصی و متأثر از باورهای ایدئولوژیکی شان و چه از منظر کلان و جامعه محورانه، نسبت به آنچه هستند مطلعند و در رابطه با نقشی که در راستای دانش و آگاهی و تجربیاتشان برای خویش قائلند همواره دغدغه دارند.