اعضای شورای پنجم در مورد چالش های پارلمان شهری چه می گویند؟
اعضای شورای پنجم در مورد چالش های پارلمان شهری چه می گویند؟
توجه به تجارب پیشینیان چراغ راه آینده انسان‌های دانا و مدیران مدبر است. پنجمین‌ دوره شورای شهر نیشابور به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود. شورای شهر ششم هم پس از برگزاری انتخابات در ۲۸ مردادماه آتی به طور رسمی از شهریور ۱۴۰۰ آغاز به کار خواهد کرد و رسما پرونده شورای پنجم بسته می‌شود، شورایی که با شعار شفافیت و شورای شیشه‌ای پا به عرصه خدمت گذاشت و در ادامه با چالش‌هایی جدی مواجه شد. اما مهمترین چالش‌های شورای پنجم شهر نیشابور چه بود؟

وحید شجاعی مهر/ فاطمه قاسمی

در گزارش پیش رو این سوال را با نمایندگان شورای پنجم مطرح کرده‌ایم که در ادامه توجه شما را به پاسخ های ایشان جلب می‌کنیم.
مجتبی باری رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای پنجم شهر نیشابور در گفت‌وگو با خاتون شرق ۲۲ مورد را جزو چالش‌های این دوره شورای شهر نیشابور برشمرد.
وی گفت: از مهمترین چالش‌هایی که در این دوره شورای شهر نیشابور می‌توان به آنها اشاره کرد نخست نبود یک نقشه راه و طرح توسعه‌ای در شهر نیشابور به صورت تمام ساحتی است، دوم وجود مشکلات و نقص های خیلی زیاد در طرح‌های جامع و تفضیلی با توجه به عدم مطالعه میدانی و دقیق طرح و همچنین پایان مدت زمان طرح و تاخیر چندین ساله از بازنگری و مطالعه مجدد است.
وی ادامه داد: سومین چالش مشکل سطح و سطوح شهری نیشابور است و در این‌ رابطه مناطق زیادی از جمله ورودی‌های شهری در محدوده خدماتی شهر نیشابور نبوده و روستا محسوب می شوند و مناطقی نیز با فاصله از نیشابور در حواشی شهر جز محدوده خدماتی هستند ولی شهرداری با عنایت به فاصله این مناطق از محدوده شهری قادر به خدمات‌رسانی مناسب نیست مانند منطقه بکاول که جزو منطقه خدمات شهری محسوب می‌شود ولی فیض‌آباد به دلیل اینکه در این‌محدوده قرار ندارد از این خدمات محروم مانده است و چهارمین چالش عدم وجود زیرساخت هایی همچون فرودگاه در این شهرستان و در نتیجه عدم اقبال و یا فرار سرمایه گذاران بزرگ از شهر و عدم اراده جدی توسط شورا و شهرداری در خصوص پیگیری جهت استقرار این زیرساخت مهم بوده است.
وی سایر چالش‌های شورای پنجم شهر نیشابور را به شرح ذیل دانست:
۵- عدم اجرای تعهدات دولتی و برداشتن چتر حمایتی دولت از شهرداری ها و در نتیجه شرایط بد اقتصادی شهرداری ها و آشفتگی و مشکلات زیرساختی مانند فرسودگی و به گل نشستن سیستم حمل و نقل عمومی که خود چالش‌های زیادی را ایجاد کرده است.
۶- عدم وجود سیستم یکپارچه مدیریت شهری و اختلالات ناشی از اجرای برخی پروژه‌های مدیریت شهری و مغفول مانده سرمایه ملی
۷- عدم وجود سامانه شفاف شهرسازی و مدیریت شهری و در نتیجه سرگردانی و بلاتکلیفی شهروندان و تاخیر در پاسخگویی و افزایش نارضایتی اجتماعی که موجب هدر رفتن انرژی و وقت شورا می‌گردد.
۸- کمبود تجهیزات و زیرساخت های عمرانی و خدماتی
۹- عدم وجود دفتر کارگزاری شهرداری و شورا جهت پیگیری و جذب اعتبارات ملی و منطقه‌ای‌
۱۰- تمرکز شورا و شهرداری در داخل شهرستان و عدم اراده و باور جدی مبنی بر جذب اعتبارات ملی از پایتخت و وزارتخانه‌ها که این خود یکی از مشکلات جدی محسوب می شود.
۱۱- ضعف نظارت در پروژه‌های عمرانی و خدماتی که منجر به تنش‌ها و مشکلات زیادی شد و موجب نقص‌های تخصص در برخی حوزه ها در شهرداری شد.
۱۲- رویارویی و مقابله صرف و یا دفاع مطلق از عملکرد شهردار در خیلی از مسائل شهری توسط شورا خود زاینده تنش‌ها و صرف انرژی زیادی بود.
۱۳- عدم اجرای بسیلری از مصوبات شورا توسط شهرداری که باعث ایجاد مشکلات زیادی شده بود.
۱۴- عدم توزیع عادلانه امکانات، اعتبارات و خدمات شهری در سطح شهر که موجب اعتراضات و مطالبه جدی و نارضایتی برخی از نقاط شهری شده بود.
۱۵- عدم توجه به بافت گردشگری، خانه‌های تاریخی و زیرساخت های میراثی توسط مدیریت شهری با عنایت به اینکه نیشابور را شهری دارای جاذبه ها و زیرساخت های گردشگری می‌شناسند.
۱۶- ایجاد معضلی تحت عنوان «خط کاشمر» توسط شورا و شهرداری و تسلیم صرف نظریه شورای ترافیک و همتا شدن و چشم بستن به روی راهکارهای تکمیلی و اصلاحی با در نظر گرفتن صرفه و صلاح شهروندان و اقشار زیادی که در منطقه امرار معاش می کردند.
۱۷- واگذاری بخشی از نیروهای خدماتی شهرداری به بخش خصوصی یعنی شرکت طرف پیمان (سبز زیور) که آن هم نه به صورت کاملا عادلانه و ایجاد تنش‌های زیاد و اعتراضات جدی ناشی از عدم رعایت عدالت در بین نیروها و چشم پوشی از تبعات اجتماعی ناشی از آن و بر هم خوردن تعادل زندگی این شهروندان محترم و در نتیجه تفاوت در پرداخت ها به این گروه و سایر نیروهای خدماتی در منطقه ، به نظر بنده این موضوع نه تنها صرفه‌ای نداشت و کیفیت کار تغییر نکرد بلکه صرفا موجب ایجاد تنش‌های جدی گردید و بر افزایش هزینه ها افزود و صرفا درآمدی را از سفره کارگر خدماتی کاست و در جیب پیمانکار گذاشت و وقت زیادی از شهرداری و شورا گرفت و نه تنها از بدنه چاق شهرداری نکاست بلکه بر آن افزود.
۱۸- عدم باور در واگذاری بسیاری از خدمات اجتماعی و فرهنگی شهرداری به بخش خصوصی و در نتیجه انجام کیفی تر و کم هزینه تر طرح‌ها با توجه به تجربه های خوشایند واگذاری این‌گونه خدمات به بخش خصوصی و کیفیت وتاثیرات مثبت بسیار عالی ناشی از اجرای آنها
۱۹- اخیر در پاسخ‌گویی به مردم و ساکنین معابر در ساماندهی و آسفالت معابر با مشارکت شهروندان برابر لوایح موجود و شاید نه چندان عادلانه
۲۰- عرصه و تراکم فروشی بر خلاف ضوابط مندرج در طرح های شهری و در نتیجه ایجاد مشکلات جدی در آینده ای نه چندان دور‌ در شهر نیشابور
۲۱‌- عدم نگاه جدی به بحث آموزش شهروندی و آموزش و تبلیغات خیلی از قوانین و ضوابط شهری و در نتیجه ایجاد خسارات سنگین و نارضایتی های زیاد به خاطر عدم آگاهی از قوانین توسط برخی شهروندان
۲۲- عدم ایجاد اتاق‌های گفتگو پیرامون مباحث شهری و بهره گیری از تیم های تخصصی مشاوره توسط شورا و شهرداری
۲۳- و بالاخره تحویل یک شهرداری ورشکسته و کاملا بدهکار در آغاز کار شورای پنجم با چالش‌های جدی مانند عدم پرداخت حقوق و اضافه کار در حدود هشت ماه که چالش جدی و اصلی شورای پنجم بود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: البته این شورا و این شهرداری و هیچ سیستمی خارج از عیب و نقد و مشکل نیست اما این دوره شورای شهر نیشابور دارای نکات مثبت و شاخصه های عالی زیادی نیز بوده است.
رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای شهر نیشابور نیز در خصوص مهمترین چالش ها و موانع این دوره شورای شهر گفت: موضوع مدیریت واحد شهری بحث بسیار مهمی است و نیاز به تصمیمات کلان در سطح ملی دارد ولی در همین شرایط فعلی نیز می‌توان از ظرفیت های موجود بهره برد.
مهندس احمد همت آبادی افرود: نظر بنده این است که سه ضلع شورای اسلامی شهر ، فرمانداری و ادارات دولتی و نمایندگان مجلس در صورت هماهنگی و انسجام در امور مربوط به مدیریت شهری می‌توانند موجبات توسعه شهر را رقم زنند که عدم وجود این مهم در شهر نیشابور یک چالش جدی می باشد.
وی ادامه داد: یکی دیگر از موضوعات نداشتن چشم انداز و سند توسعه محلی و جزیره ای کار کردن دستگاه ها و برنامه های مقطعی در شوراهای شهر است که می توان از آن به عنوان یک چالش مهم نام برد‌.
وی خاطر نشان کرد: ناکافی و ناپایدار بودن اعتبارات و درآمدهای فعلی مدیریت شهری و عدم انجام تعهدات دولت در قبال شهرداری‌ها و از طرفی ناموفق بودن شهرداری و شورا در تعاملات و جذب سرمایه گذار نیز از موارد دیگری است که می توان از آن به عنوان چالش‌های دیگر پیش روی شورای پنجم نام برد.
رئیس کمیسیون امور فنی و عمران شورای شهر نیشابور در خصوص مهمترین چالش دوره پنجم این شورا اظهار کرد: چالش‌های پیش روی ما چالش‌های زیرساختی بود که شورا و شهرداری در کوتاه مدت قادر به رفع آن نبودند.
هادی ترقی گرانی، تغییر و نوسانات شدید قیمت‌ها، عدم وجود دفتر فنی در شهرداری، عدم آموزش نیروهای متخصص و پایین بودن حقوق و مزایای مهندسین عمران در شهرداری نیشابور را از چالش‌های اساسی شورای پنجم برشمرد و گفت: نوسانات شدید قیمت قیر، ورود قیر به بورس و کاهش تولید نفت سبب افزایش هشت برابری قیمت قیر شد که این موضوع لطمه شدیدی به پروژه های عمرانی به ویژه آسفالت وارد آورد.
رییس کمیسیون عمران عنوان کرد: در بحث کارها و پروژه های عمرانی تخصص حرف اول را می زند، مسئله‌ای که در شهرداری کمبود آن بسیار مشهود است.
وی بیان کرد: در شهرداری نیشابور حقوق یک مهندس عمران با یک کارمند معمولی شهرداری یکسان است و به مهندسین عمران بهایی داده نمی شود و همین موضوع سبب بی‌انگیزگی متخصصان این رشته و عدم رغبت مهندسین عمران برای جذب و کار در شهرداری است از این رو مشکل عدم تخصص فنی در شهرداری نیشابور غوغا می‌کند.
وی با بیان این که در بحث آموزش هم با چالش روبرو هستیم تاکید کرد: متاسفانه شهرداری یک دفتر فنی پروژه قوی ندارد به همین دلیل علیرغم این که هر ساله ۱۰۰ درصد بودجه‌های ما محقق می‌شد اما به دلیل عدم برآورد هزینه پروژه‌ها به پیمانکار واگذار می‌گردید که این کاستی هم به دلیل عدم وجود دفتر فنی در شهرداری نیشابور است.
ترقی بیان کرد: هزینه‌های سازمان عمران و فنی به علت خرید مواد اولیه سرسام‌آور است اما در شهرداری به سازمان عمران برابر با سازمان های دیگر حقوق و مزایا اختصاص داده می‌شود البته با همه این کاستی‌ها در شورای پنجم چه در بحث خرید ماشین‌آلات و چه در بحث پروژه‌های عمرانی کارهای زیادی انجام شده است.
رئیس کمیسیون حقوقی و نظارت شورا بزرگترین چالش دوره پنجم شورای اسلامی شهر نیشابور را عدم وجود سند راهبردی برای توسعه شهر دانست و ادامه داد: این مهمترین چالشی است که شوراها از دوره‌های گذشته تا کنون داشته و دارند و متاسفانه تا زمانی هم که این سند راهبردی نباشد روزمرگی‌ها و دوباره‌کاری‌ها اجتناب ناپذیر است.
رضا مهرداد افزود: چالش دیگر ما در شورای پنجم بلاتکلیفی قانون مدیریت واحد شهری است از این رو جایگاه شورا از شورای شهر به شورای شهرداری تنزل یافته و شورا با آن اختیارات وسیعی که در قانون اساسی برایش تعریف شده در محدوده و چارچوب شهرداری محصور شده است، البته این مسئله را هم نباید نادیده گرفت که ما شورایی‌ها هم جایگاه و ظرفیت شورا را خوب نشناخته و خود را در سطح شورای شهرداری پایین آورده و از ظرفیت‌های قانونی‌مان استفاده نمی کنیم از این رو ما شاهد یک مدیریت چند پاره هستیم و به جای شورای شهر که یک امر نظارتی است در کارهای اجرایی شهرداری ورود پیدا می کنیم.
رییس کمیسیون حقوقی و نظارت شورا بیان کرد: برای برون رفت از چنین وضعیت بی برنامگی و روزمره‌گی من پیشنهاد ایجاد مرکز پژوهش‌های شورای شهر نیشابور را مطرح کردم که مورد استقبال تمامی اعضا شورای دوره پنجم قرار گرفت اما به دلایلی موفق به عملی شدن این پیشنهاد و ایجاد این مرکز نشدیم.
رئیس کمیسیون ورزش و جوانان در مورد چالش‌های شورای پنجم شهر نیشابور گفت: مهمترین چالش در شوراهای کشور با توجه به اینکه ۲۰ سال از عمر آن ها می گذرد این است که جایگاهشان فقط برای شهرداری‌ها است و جایگاهی برای نظارت به سایر نهادها و ادارات شهر ندارند به طوری که نامه‌های مختلفی توسط شورای نیشابور به ادارات برای مسائل گوناگون زده‌ایم که ترتیب اثری به آنها داده نشده است.
علی اکبر شکیبا افزود: مدیریت واحد شهری نیز یکی دیگر از چالش های مهم پیش روی شورا است که باید در مجلس پیگیری و به نتیجه برسد.
وی ادامه داد: شهرداری ها هنوز به درآمد پایدار نرسیده‌اند و درآمدهایشان مقطعی و بخشی است و این باعث می شود ثباتی در درآمدها وجود نداشته باشد که خود باعث ایجاد مشکلات متعددی می شود.
وی خاطر نشان کرد: ورود نیروهای غیر متخصص که بدون آزمون در سنوات گذشته به شهرداری وارد شده‌اند از دیگر چالش‌ها بود که البته در شورای پنجم این موضوع وجود نداشت ولی این موضوع امروز به یک چالش اساسی تبدیل شده است که اگر بازهم می‌شد بحث آموزش آنها را پیش برد می توانست شرایط بهتری رقم بخورد که این اتفاق نیز رخ نداده است.
وی با بیان اینکه در بخش آموزش شهروندی نیز شورای پنجم نتوانست زیاد ورود پیدا کند اظهار داشت: شهرداری‌ها دارای سرمایه اجتماعی نیستند که دلیل آن هم عدم اعتماد شهروندان است و دلیل این بی اعتمادی هم یکی عدم اطلاع مردم از حدود و وظایف شورا و شهرداری است و دلیل دیگر هم ضعف در مدیریت شهری است که باید به آن اذعان کرد، ما برای بهبود این موضوع و این که کارها با برنامه و هدفمند اجرا شود مرکز پژوهش‌ها را شروع کردیم ولی به سرانجام نرسید.
وی بیان کرد: در حوزه ورزش نیز که حوزه تخصصی بنده بود نیز اقدامات خوبی صورت گرفت که احداث مجموعه ورزشی مشایخان به‌عنوان اولین خیر ورزشی نیشابور، ایجاد مسیرهای دوچرخه و پیاده و پیگیری ورود صنایع بزرگ به ورزش از مهمترین آن‌ها بوده است.
رئیس کمیسیون اداری و مالی شورا بزرگترین چالش این دوره را عدم تطبیق برنامه های ارائه شده توسط شهردار با اقدامات صورت گرفته و روزمرگی اعضای شورای شهر می می داند.
محمد کاظم صادقی در این خصوص گفت: بزرگترین چالشی که شورای پنجم با آن درگیر بود تفاوت در نوع نگاه برای رسیدن به اهداف بود که در زمان انتخابات، دوره انتقال و سرانجام در برنامه‌ای که آقای شهردار ارائه کردند وجود داشت.
وی ادامه داد: شهردار در بدو ورود یک برنامه به ما ارائه کرد و از ۹ نفر عضو شورا ۶ نفر به آن برنامه رای دادند و قرار بود این برنامه طی ۴ سال در حوزه های عمرانی، فرهنگی، اداری، مالی و خدمات شهری اجرایی و عملیاتی شود ولی متاسفانه بعد از گذشت این مدت در اجرای این برنامه موفق نبودیم.
وی خاطر نشان کرد: با این وضعیت از هدف‌گذاری که کرده بودیم دور ماندیم و مطالبه‌گری هم نداشتیم، گاهی هم که مطالبه گری صورت می‌گرفت از آن به عنوان یک خط قرمز یاد می‌شد که نباید در کار اجرایی شهرداری دخالت کرد در حالی که ما مطالبه اجرای همان برنامه‌ای را داشتیم که ارائه شده بود.
وی با بیان اینکه متاسفانه نوع نگاه اعضا به یکدیگر نیز در این موضوع سهیم بوده بیان کرد: اگر‌موضوعی را به عنوان مثال من می گفتم طرف مقابل موضع می‌گرفت و اگر آقای مهرداد مساله ای را می گفته این طرف موضع میگرفت و تلویحا این فضا در شورای شهر وجود داشت ولی با این وجود هیچکدام در کار شهرداری دخالت نمی کردیم.
عضو دوره‌های چهارم و پنجم شورای شهر نیشابور افزود: بعد از مدتی هم مانند شوراهای قبلی و هزار مدیریت بی برنامه‌ای که در کشور وجود دارد ما در شورای شهر پنجم نیز دچار روزمرگی شدیم.
صادقی اظهار داشت: در تنظیم لوایح به خصوص لوایح درآمدی هماهنگی خوبی با شهرداری صورت گرفت که یکی از دستاوردهای آن افزایش بودجه شهرداری بود ولی با وجود اینکه پول هم داشتیم ولی برنامه.ها به خوبی اجرا نشد و به اهدافی که تعریف کردیم نرسیدیم در حالی که باید شورای پنجم در جایگاه بالاتری از رتبه فعلی قرار می‌گرفت.
رئیس آخرین دوره شورای پنجم نیز در خصوص چالش های پیش روی این دوره شورا گفت: زمانی که شورای پنجم شروع به کار کرد ۱۰۰ میلیارد تومان بدهی از دوره های گذشته داشتیم، سه ماه حقوق معوق داشتیم که با سیاست گذاری‌های مناسبی که صورت گرفت و لوایح خوبی که به تصویب رسید توانستیم میزان درآمدهای شهرداری را افزایش دهیم و این موارد را بهبود بخشیم.
محمد حسن زرندی افزود: در کنار این مورد طبق نظرسنجی که از مردم صورت گرفت عمده مطالبه‌ای که شهروندان داشتند در حوزه آسفالت و بهسازی معابر بود که البته در این حوزه ایده‌آل کار نکردیم‌ و می‌توانستیم با سیاست گذاری‌های مناسبت‌تر بهتر عمل کنیم و می.بینیم امروز آسفالت معابر یکی از چالش‌های ما است.
وی ادامه داد: در حوزه آبیاری و فضای سبز اتفاقات خوبی افتاد و درصد بسیاری از آبیاری‌های سطح شهر از آبیاری با تانکر که معضلات زیادی به همراه داشت به آبیاری قطره‌ای تغییر پیدا کرد، بهسازی ورودی شهر نیز یکی از اقدامات خوبی بود که در این دوره صورت پذیرفت.
شهردار پیشین نیشابور عدم داشتن برنامه کوتاه‌مدت و بلندمدت را یکی از چالش های اصلی شورای پنجم دانست و خاطر نشان کرد: در این خصوص تلاش‌هایی صورت پذیرفت ولی نتوانستیم یک برنامه محوری را تبیین و دنبال کنیم، همین مورد هم باعث شد ما فقط در مورد طرح‌هایی که شهرداری می‌آورد اظهار نظر کنیم و خودمان دنبال تحقیق و پژوهش نرویم در حالی که باید برعکس باشد و برنامه‌ریزی کلان را شورا انجام دهد.
وی اظهار کرد: به جای رسیدگی به مباحث کلان و برنامه های اصلی خودمان را درگیر مسائل حاشیه‌ایی و جزئی کردیم‌ به عنوان مثال به جای اینکه دنبال اقدامات زیرساختی در حوزه فضای سبز باشیم به طوقه‌برداری درختان تاکید کردیم، اصرار به نقطه نظرات فردی داشتیم در صورتی که می توانستیم با تحقیق و تحمل بیشتر کارها را بهتر به نتیجه برسانیم که امیدوارم در این چند ماه باقی مانده این اتفاق رخ دهد.
سید هادی درودی عضو و رئیس سابق شورای شهر نیشابور در گفت‌وگو با خبرنگار خاتون‌شرق از اظهار نظر در خصوص چالش‌های این دوره شورای شهر امتناع نموده و اظهار داشت: به خاطر اینکه بقیه هم تماس گرفته‌اند و من جواب نداده‌ام اجازه بدهید وضعیت تاییدیه‌ها کاملا مشخص شود بعد من جواب بدهم چون صحبت‌های من ممکن است اثرات خاصی بگذارد.
وی در پاسخ به این مطلب که سوال مطرح شده از سوی خاتون‌شرق درباره چالش‌های شورا بوده و ارتباطی به افراد ندارد بیان کرد: فرقی نمی‌کند هرچیزی من بگویم اثر می‌گذارد.
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: شما مطالب را می‌گیرید و از سروته آن می‌زنید و آنچه را که می‌خواهید می‌نویسید!
این عضو اصلاح‌طلب شورای شهر افزود: من فعلا می‌خواهم ساکت بمانم و واقعیت این است که وضعیت صحبت‌های اینطوری را ندارم و الان صلاح نمی‌دانم که مصاحبه کنم.

به نظر می‌رسد نمایندگان دوره پنجم شورای شهر نیشابور درخصوص نبود سند چشم‌انداز توسعه شهری که براساس آن بتوان نقشه‌راهی برای توسعه زیرساخت‌های نیشابور در بخش‌های مختلف متصور شد و از این طریق از موازی کاری و هدر رفت منابع جلوگیری کرد اتفاق نظر دارند.
امیدواریم همه کسانی که قصد ورود به شورای ششم شهر نیشابور را دارند اظهارات و نکات مطرح شده در این گزارش را به دقت مورد توجه قرار داده و با برنامه و راهکارهای متخصص و شفاف خود را در معرض رای شهروندان قرار دهند و از شعارها و وعده‌های غیرعملی به شدت اجتناب کنند.