عاقبت سفر لاکچری به قطب جنوب؛ اخراج
خاتون شرق- در بهار سال ۱۴۰۴، انتشار عکسی از شهرام دبیری، معاون پارلمانی رئیس‌جمهور ایران، در کنار همسرش شعله امامی مقابل کشتی تفریحی «پلانکیوس» با نوشته «پیش به سوی قطب جنوب» موجی از جنجال و انتقاد را در فضای مجازی و رسانه‌های ایران به راه انداخت.
سودابه جعفری- مدیر مسئول
این سفر پرهزینه که در ایام نوروز و در شرایط دشوار اقتصادی مردم ایران انجام شده بود، نه تنها به برکناری دبیری منجر شد، بلکه بحث‌های گسترده‌ای درباره ساده‌زیستی مسئولان و شکاف طبقاتی در جامعه را برانگیخت. اما داستان از یک استوری اینستاگرامی آغاز شد که توسط شعله امامی، همسر شهرام دبیری، منتشر شد. این عکس که دبیری و همسرش را در حال آماده‌سازی برای سفر به قطب جنوب نشان می‌داد، به سرعت در شبکه‌های اجتماعی بازنشر شد. تصاویر دیگری نیز از گردش این زوج در بوئنوس آیرس، پایتخت آرژانتین، منتشر شد که بر شدت انتقادها افزود. هزینه این سفر که طبق گزارش‌ها بین ۸ تا ۳۶ هزار دلار برای هر نفر تخمین زده شد، در کشوری که بسیاری از مردم با مشکلات معیشتی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، به نمادی از تجمل‌گرایی مقامات تبدیل شد.
ابتدا، روابط عمومی معاونت پارلمانی ریاست‌جمهوری در بیانیه‌ای این سفر را تکذیب کرد و مدعی شد که تصاویر منتشرشده «قدیمی» هستند. اما این تکذیب نه تنها افکار عمومی را آرام نکرد، بلکه با ادامه انتشار شواهد و عدم حضور دبیری در جلسات رسمی دولت، گمانه‌زنی‌ها را تقویت کرد. در نهایت، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، در تاریخ ۱۶ فروردین ۱۴۰۴ با صدور حکمی دبیری را برکنار کرد. پزشکیان در این حکم با اشاره به دوستی دیرین خود با دبیری، تأکید کرد: «در شرایطی که فشارهای اقتصادی بر مردم ایران زیاد است، سفر پرهزینه تفریحی مسئولان رسمی، حتی با هزینه‌های شخصی، قابل دفاع و توجیه‌پذیر نیست.»
انتشار خبر این سفر واکنش‌های گسترده‌ای در میان مردم، فعالان سیاسی و رسانه‌ها به دنبال داشت. کاربران شبکه‌های اجتماعی، از حامیان دولت گرفته تا منتقدان اصولگرا، به شدت از این اقدام انتقاد کردند. بسیاری این سفر را نشانه‌ای از بی‌توجهی مقامات به شرایط سخت اقتصادی مردم دانستند. یکی از کاربران در پلتفرم ایکس نوشت: «با ۱۰ میلیارد تومانی که دبیری و همسرش برای این سفر خرج کردند، می‌شد زندگی چند خانواده فقیر را نجات داد.»
منتقدان همچنین به تضاد این رفتار با شعارهای ساده‌زیستی که از سوی مقامات ترویج می‌شود، اشاره کردند. یکی از پست‌های پربازدید در ایکس این‌گونه بود: «ساده‌زیستی فقط برای مردم عادی است که زیر فشار اقتصادی له می‌شوند، اما دولتمردان و خانواده‌هایشان از زندگی تجملاتی لذت می‌برند.» روزنامه هم‌میهن در چندین مطلب و کاریکاتور، به تکذیب اولیه این سفر و تلاش برای «لاپوشانی» آن انتقاد کرد و نوشت: «تکذیب این ماجرا بدتر از خود خبر بود.»
شعله امامی، همسر دبیری، نیز با انتشار پستی در اینستاگرام به انتقادها پاسخ داد و منتقدان را «حسود» خواند، اما این اظهارات تنها به خشم عمومی دامن زد.
این ماجرا تنها به سفر دبیری محدود نشد و ابعاد دیگری از عملکرد او را زیر ذره‌بین برد. رسانه‌هایی مانند وب‌سایت شرق به «انتصاب‌های خانوادگی» دبیری انتقاد کردند و گزارش دادند که داماد برادر دبیری به عنوان معاون جوانان وزیر ورزش و برادر داماد او به سمتی در معاونت پارلمانی منصوب شده‌اند. این گزارش‌ها به بحث‌های گسترده‌تری درباره فساد ساختاری و رانت در انتصابات دولتی دامن زد.
برکناری دبیری از سوی پزشکیان، هرچند با استقبال برخی مواجه شد، اما از سوی دیگر انتقادهایی را نیز برانگیخت. برخی معتقد بودند که این اقدام تنها برای آرام کردن افکار عمومی انجام شده و به ریشه‌های مشکلات ساختاری رسیدگی نمی‌کند. یکی از کاربران ایکس نوشت: «برکناری دبیری فقط پاک کردن صورت مسئله است. پشت این رسوایی، فساد نهادینه‌ای نهفته است که باید بررسی شود.»
واکنش سریع پزشکیان در برکناری دبیری نشان‌دهنده حساسیت او به افکار عمومی بود، اما این اقدام به تنهایی کافی نیست. انتظار می‌رود که دولت با وضع مقررات سخت‌گیرانه‌تر برای سفرهای خارجی مقامات و افزایش شفافیت در انتصابات، گام‌های مؤثری برای بازسازی اعتماد عمومی بردارد.
سفر لاکچری شهرام دبیری به قطب جنوب نه تنها به پایان کار او در معاونت پارلمانی منجر شد، بلکه به نمادی از چالش‌های عمیق‌تر در نظام سیاسی و اجتماعی ایران تبدیل شد. این ماجرا نشان داد که در عصری که شبکه‌های اجتماعی هر حرکت مقامات را زیر نظر دارند، شفافیت و صداقت بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. واکنش مردم و رسانه‌ها به این سفر، صدای بلند جامعه‌ای بود که از تبعیض و تجمل‌گرایی به ستوه آمده و خواستار عدالت و مسئولیت‌پذیری است.